12 dự án ngàn tỷ đồng: Nợ và lỗ tăng lên từng ngày

Tuy nhiên, tổng nợ và tổng lỗ tại 12 dự án vẫn tăng lên từng ngày do một số dự án đắp chiếu, không trả được nợ.

Nợ tăng 58.000 tỷ, lỗ tăng 18.600 tỷ

Báo cáo của Bộ Công Thương ghi nhận sau hơn 1 năm triển khai xử lý, tình hình tài chính tại các dự án, DN bước đầu đã có một số những cải thiện, trong đó có 2 dự án kinh doanh có lãi và giảm được lỗ lũy kế là dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Quý Xa (Nhà máy gang thép Lào Cai) và dự án Nhà máy sản xuất phân bón DAP 1 Hải Phòng.

10 dự án DN còn lại tiếp tục gặp khó khăn trong việc cân đối nguồn vốn để trả nợ, dự kiến sẽ tiếp tục phát sinh nợ quá hạn (cả gốc và lãi) đối với các khoản vay từ Ngân hàng Phát triển (VDB), các ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng.

Trong số 12 dự án đang xử lý thua lỗ, có 6 dự án đang vận hành, sản xuất kinh doanh, gồm nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 Hải Phòng; nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 Lào Cai; nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình; nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc; mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Công ty Gang thép Thái Nguyên; Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy Dung Quất.

Có 3 dự án, DN ngừng sản xuất và cần khởi động lại nhà máy đều thuộc PVN, gồm nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi; nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước; nhà máy sản xuất sơ xợi polyester Đình Vũ. 3 dự án còn lại đang đầu tư xây dựng dở dang là nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ; mở rộng sản xuất giai đoạn 2 nhà máy gang thép Thái Nguyên; nhà máy bột giấy Phương Nam.

Tổng nợ phải trả của 12 dự án hơn 58.504 tỷ đồng, tăng 3.440 tỷ đồng so với cùng kỳ. Tổng số lỗ lũy kế của 10 dự án đang sản xuất, hoặc đã dừng sản xuất 18.678 tỷ đồng, tăng 2.552 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2016.

Đáng chú ý, đến thời điểm hiện tại dư nợ cấp tín dụng 12 dự án vẫn ở mức cao, trong đó lớn nhất là dự án nhà máy sản xuất xơ sợi Polyester Đình Vũ nợ 4.541 tỷ đồng (tăng 41 tỷ đồng), dự án nhà máy gang thép Lào Cai và khai thác mỏ sắt Quý Xa nợ 4.202 tỷ đồng, dự án nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc nợ 3.785 tỷ đồng, tăng 22 tỷ đồng.

Xử lý nhiều cá nhân sai phạm
Theo Bộ Công Thương, công tác tiến hành kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân liên quan đến những khuyết điểm, sai phạm đã có một số kết quả đối với các dự án của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) và Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem). Đối với tập thể, Bộ Công Thương đã báo cáo Thủ tướng đề nghị HĐTV PVN và HĐQT của Vinatex phải chịu trách nhiệm với những khuyết điểm, sai phạm liên quan đến các dự án và bị đề xuất hình thức kỷ luật là phê bình nghiêm khắc.

Liên quan đến sai phạm tại nhà máy sản xuất sơ xợi polyester Đình Vũ, tất cả thành viên HĐQT của Vinatex qua các thời kỳ từ 2008 - 2014 đều bị phê bình nghiêm khắc và nghiêm túc rút kinh nghiệm.

Đối với các cá nhân thuộc PVN, hiện tất cả 14 cá nhân nguyên là ủy viên HĐTV, tổng giám đốc qua các thời kỳ từ 2006 - 2015 đều bị đề nghị xem xét xử lý kỷ luật. Trong quá trình xem xét tiến hành xử lý kỷ luật, một số cá nhân đã bị đề nghị khởi tố bắt tạm giam để điều tra, một số đã bị xét xử tại tòa án và đã phải nhận các bản án nghiêm khắc, một số cá nhân đã nghỉ hưu nhưng cũng bị kỷ luật như ông Phùng Đình Thực, ông Đỗ Văn Hậu.

Đảng ủy Khối DN Trung ương cũng đã thi hành kỷ luật đối các vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Đảng ủy Vinachem các nhiệm kỳ 2005-2010 và 2010-2015. Ủy ban Kiểm tra Trung ương, tại kỳ họp thứ 17 đã ra thông báo đề nghị Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật với ông Nguyễn Anh Dũng, Chủ tịch Vinachem, quyết định kỷ luật cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng với ông Nguyễn Quốc Tuấn, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch HĐTV Vinachem; kỷ luật cảnh cáo với các ông Đỗ Quang Chiêu, nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT Vinachem, và ông Đỗ Duy Phi, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy, nguyên Tổng giám đốc Vinachem. 

Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng đã tổ chức Đoàn thanh tra toàn diện đối với 3 dự án, DN gồm dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 Lào Cai; Công ty TNHH MTV Công nghiệp Tàu thủy Dung Quất và dự án Nhà máy bột giấy Phương Nam và đang tổng hợp kết quả thanh tra. Bên cạnh đó, bộ này cũng đang tiến hành thanh tra đối với dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 Hải Phòng, dự kiến sẽ hoàn thành báo cáo kết quả thanh tra vào tháng 5 này.

Bộ Công Thương đề nghị chuyển cơ quan điều tra làm rõ các sai phạm tại các dự án nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc, dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 nhà máy gang thép Thái Nguyên. Với dự án nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ, cơ quan điều tra đã khởi tố 5 bị can về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng tại PVTex; đã bắt tạm giam đối với 4 bị can và ra lệnh truy nã đặc biệt đối với 1 bị can. Cơ quan An ninh điều tra dự kiến chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm soát Nhân dân tối cao đề nghị truy tố trong quý II-2018.