Bờ biển Hội An có chiều dài khoảng 8.000 m, kéo dài từ bờ biển Cửa Đại đến giáp với phường Điện Dương, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
Dọc bờ biển này có hàng trăm doanh nghiệp, hộ dân đầu tư kinh doanh khu du lịch, khách sạn, nhà hàng, phần còn lại là công viên công cộng. Có thể nói, khu vực bờ biển Hội An là một mảnh ghép không thể thiếu trong chuỗi hoạt động tham quan, du lịch tại thành phố Hội An.
Tuy nhiên, 10 năm qua, khu vực bờ biển Hội An bị sạt lở nghiêm trọng, có nơi lấn sâu vào đất liền hàng trăm mét; những khoảng rừng phi lao, nhiều công trình hạ tầng, khu du lịch, nhà hàng ven biển bị sóng đánh sạt, kéo xuống biển.
Tình trạng xói lở bờ biển Hội An xảy ra ngày càng khốc liệt trong những năm gần đây, làm mất hẳn nhiều bãi tắm, đứt gãy bờ biển, phá hủy nhiều công trình du lịch, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh, du lịch tại địa phương. Biển xâm thực đang có xu hướng gia tăng và lan rộng ra khu vực phía bắc biển Hội An sau mỗi mùa mưa bão.
Thời gian qua, chính quyền địa phương triển khai nhiều giải pháp công trình như kè bê tông cốt thép mái nghiêng, kè mềm túi địa kỹ thuật, kè bằng túi Geotube. Các doanh nghiệp du lịch đã tự cứu mình bằng cách bỏ hàng chục tỷ đồng xây kè cứng, kè mềm (đá hộc, mỏ hàn và bao tải cát) ở dọc bờ biển Hội An nhằm hạn chế tác động của biển xâm thực, nhưng chỉ sau một thời gian, các công trình này cũng đã bị triều cường phá vỡ, cuốn trôi xuống biển.
Theo đánh giá của các nhà khoa học, các dự án được triển khai không đồng bộ, kết cấu xây dựng khác nhau nên hiệu quả không cao, gia cố chống sạt lở khu vực này nhưng lại gây sạt lở nghiêm trọng đoạn bờ biển khác, thiếu mỹ quan và không tạo được bãi bồi phục vụ cho hoạt động du lịch-dịch vụ.
Trong khi chờ đợi một dự án tổng thể, đồng bộ được triển khai để bảo vệ bờ biển Hội An thì ngay trong cơn bão số 13 vừa qua, sóng biển tiếp tục gây xói lở, sụt lún nghiêm trọng tại chân các nhà hàng khu vực bãi tắm An Bàng.
Từ một bãi tắm đẹp thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế, chỉ sau cơn bão này, biển An Bàng trở nên hoang tàn và đổ nát, hàng loạt công trình, cây xanh sụp xuống biển. Cả một vệt dài bãi biển ngổn ngang đất đá, rác… khiến ai chứng kiến cũng xót xa.
Trước thực trạng trên, chiều 19/11, UBND TP. Hội An tổ chức hội nghị tiếp tục trưng cầu ý kiến của các nhà khoa học, người dân và doanh nghiệp về công tác kè, chống sạt lở bờ biển Hội An.
Ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND thành phố Hội An khẳng định các giải pháp chống sạt lở thực hiện trong thời gian qua đã mang lại kết quả nhất định, tuy nhiên, việc đầu tư thiếu đồng bộ, thiếu thống nhất dẫn đến tình trạng đứt gãy đường bờ biển, gây ra sạt lở lan dần ra phía bắc, ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt và hoạt động của người dân và doanh nghiệp.
Tại hội nghị này, nhiều ý kiến đề xuất Trung ương, tỉnh, các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu một cách tổng thể, đánh giá đầy đủ về dòng sông, cửa biển, bờ biển của Hội An, kể cả việc triển khai hệ thống quan trắc thường xuyên về thay đổi bờ biển để đưa ra giải pháp mang tính bền vững, lâu dài theo hướng thuận thiên.
GS.TS. Nguyễn Thế Hùng, Đại học Bách khoa Đà Nẵng cho rằng cần triển khai giải pháp chỉnh trị đồng bộ cửa biển, bờ biển theo hướng khép kín, chỗ nào gia cố chưa đủ độ bền vững thì tiến hành gia cố lại để sóng biển tấn công bất kỳ hướng nào cũng không bị ảnh hưởng.
“Trong khi chờ dự án tổng thể, điều kiện và nguồn lực để triển khai, trước mắt Hội An sẽ huy động nguồn lực tiếp tục triển khai hệ thống kè cứng ở một số khu vực trọng điểm để giữ bờ biển. Chúng ta phải giữ cho bằng được bờ biển Hội An. Nhà nước, người dân và doanh nghiệp phải cùng thống nhất, cùng đóng góp để làm kè bảo đảm mỹ quan, bền vững và chi phí hợp lý”, Chủ tịch UBND thành phố Hội An nói.
Theo ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, để cứu bờ biển Hội An, tỉnh đã triển khai thi công hệ thống đê ngầm cao 1,5 m, dài 250 m để chắn sóng từ xa. Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục triển khai xây dựng tuyến đê ngầm từ xa, dài khoảng 1 km nối với đoạn đê trên để bảo vệ khẩn cấp bờ biển Hội An. Dự án này có kinh phí 300 tỷ đồng, dự kiến quý I năm 2021 sẽ thi công.
Khi đê ngầm được triển khai, tỉnh sẽ cho nạo vét, lấy nguồn cát ở Cửa Đại và bãi cát nổi ở cửa sông để bổ sung khu vực thiếu hụt cát, tạo bãi cho bờ biển Hội An.
Ngoài ra, tỉnh Quảng Nam cũng đang xúc tiến thêm một dự án kè khác nhằm chỉnh trị dòng chảy của sông (khoảng hơn 1.000 tỷ đồng) từ khu vực kè Cửa Đại về cửa sông Thu Bồn. Nếu thuận lợi, dự án này có thể triển khai từ năm 2023.
“Chủ trương chung của tỉnh là phải triển khai phương án chống sạt lở bờ biển một cách tổng thể, đồng bộ và rất cần sự phối hợp, chung tay của cộng đồng người dân và doanh nghiệp góp sức để cùng bảo vệ, cứu bờ biển Hội An”, ông Hồ Quang Bửu bày tỏ.
