“Chợ pháo” đại náo trên mạng

Trong khi đó, ở phía Bắc thì địa chỉ hàng loạt cửa hàng, đại lý ủy quyền bán pháo hoa tết của Nhà máy Z121 thuộc Bộ Quốc phòng sản xuất được phổ biến công khai, nhưng để mua được một hộp pháo giá gốc là… bất khả thi.

Pháo lậu bị lực lượng chức năng thu giữ tại TPHCM. Ảnh: CHÍ THẠCH

Pháo nào cũng có

Chỉ cần gõ cụm từ: pháo nổ, pháo banh, cần mua pháo nổ… trên mạng Facebook sẽ cho ra nhiều nhóm. Trong nhóm “pháo banh 2023”, tài khoản P.Đ., đăng thông tin rao bán pháo nổ với giá loại lớn 700.000 đồng, loại nhỏ 500.000 đồng (mỗi bịch 100 viên) kèm theo hình ảnh, clip và số điện thoại liên lạc. Dưới đoạn clip đăng tải có nhiều tài khoản vào bình luận và được chủ tài khoản này trả lời riêng.

Trong vai người cần mua pháo nổ chơi tết, phóng viên Báo SGGP liên hệ thì được tài khoản này trả lời: Mua loại nào cũng có. Tài khoản này gửi nhiều hình ảnh, clip kèm giá cả. Nếu khách chịu mua số lượng lớn sẽ có giá sỉ và chỉ giao dịch ở TPHCM chứ không giao xuống các tỉnh thành. Phóng viên yêu cầu muốn xem hàng trước thì tài khoản này yêu cầu đến quận 6 (TPHCM) xem và “tiền trao cháo múc” tại chỗ. Còn muốn giao hàng tới tận nơi phải đặt cọc từ 100.000-300.000 đồng, sau đó kiểm tra đúng hàng mới thanh toán số tiền còn lại. Trong nhiều ngày, phóng viên tìm tới các tuyến đường ở quận 5 (TPHCM) để mua pháo hoa chơi tết. Tuy nhiên, nhiều người cho biết, năm nay do lực lượng chức năng tuần tra kiểm soát chặt chẽ nên nhiều nơi không dám buôn bán pháo như mọi năm. Thế nhưng, một số người từng buôn bán giới thiệu cho phóng viên “mối” ở khu khác, nhưng phải có tiền “cò”…

Trong khi đó, tại Hà Nội và các tỉnh phía Bắc xuất hiện tình trạng rất khó mua pháo hoa tại các cửa hàng, đại lý ủy quyền của Nhà máy Z121, nhưng trên mạng xã hội (nhất là Facebook) lại tràn ngập các lời rao mời mua pháo hoa tết với quảng cáo là “chính hãng” do Bộ Quốc phòng sản xuất. Một tài khoản có tên N.K.H. rao bán loại giàn phun viên nén là sản phẩm chính hãng do Nhà máy Z121 sản xuất, hiệu ứng cháy đẹp, có hóa đơn đầy đủ… với giá tới 550.000 đồng/hộp (đắt hơn giá gốc của nhà máy tới gần 250.000 đồng).

Một tài khoản khác có tên N.T., số điện thoại 09846xxxxx cũng báo đang có nhiều thùng pháo hoa loại mới năm 2023, chỉ cần đặt tiền sau vài ngày là “ship hàng” tận nơi, nhưng bán giá tới 600.000 đồng/hộp. Thậm chí, người này còn nói: “Hàng nhà máy chỉ có hạn, không mua nhanh, càng đến gần tết càng đắt hơn”. Phóng viên liên hệ với một người có nickname “L.H.” qua số điện thoại 09781xxxxx để hỏi mua, sau khi chị này khoe trên Facebook có cả xe tải pháo chở từ nhà máy về một cửa hàng ở TP Hải Dương (tỉnh Hải Dương). Được hỏi có bán theo giá gốc nhà máy không, chị này ngần ngừ trả lời: giá gốc nhà máy thì chỉ 308.000 đồng/hộp, nhưng “có ngày này ngày kia, không cố định”.

Dù đơn vị sản xuất pháo hoa là Nhà máy Z121 đã niêm yết công khai giá bán, nhưng do nhu cầu lớn, nguồn cung không dồi dào, dẫn tới các đại lý tạo sốt ảo, bằng cách hạn chế bán trực tiếp tại cửa hàng, đưa hàng lên mạng xã hội để bán “ngoài luồng” với giá đắt gấp 2-3 lần giá quy định. Hầu hết các nickname rao bán pháo tết không để số điện thoại (yêu cầu phải chat riêng) hoặc có để số điện thoại nhưng lại dùng nick ảo. Đồng thời, rất nhiều hội, nhóm Facebook được lập để chào bán pháo hoa của Nhà máy Z121 với giá cao, số lượng gần như bao nhiêu cũng có. Đáng chú ý, đã có những đối tượng xấu lợi dụng tình trạng “sốt ảo” để lừa người tiêu dùng. Một thành viên có nickname “Tony Hoang” chia sẻ, anh mua ít pháo hoa về đón tết, nhưng bóc ra kiểm tra thì pháo rỗng tuếch, không có ruột (thuốc pháo).

Khó mua giá gốc

Trên địa bàn TP Hà Nội có 48 cửa hàng trưng bày và bán pháo hoa, nằm rải ở hầu như các quận, huyện, khu vực… Danh sách này được công bố công khai trên website của Nhà máy Z121. Nhưng khi chúng tôi đến nơi, hầu như đóng cửa hoặc trả lời “không còn để bán”.

Trong vai người mua pháo, chúng tôi tìm đến cửa hàng pháo hoa số 1 ở Khu đô thị Văn Phú (quận Hà Đông, TP Hà Nội) nhưng cửa hàng này đóng cửa, các số điện thoại không có người bắt máy. Chúng tôi tiếp tục tìm lên cửa hàng pháo hoa số 37 ở đường Đại An, phường Văn Quán (quận Hà Đông), nhưng cửa hàng này cũng đóng cửa mặc dù bên ngoài treo đầy đủ, rõ ràng biển hiệu: “Cửa hàng giới thiệu và bán pháo hoa” thuộc Công ty TNHH MTV Hóa chất 21. Gọi số điện thoại in trên bảng hiệu thì một phụ nữ nghe và hỏi lại: “Anh đã đặt mua theo đơn của ai?”. Được trả lời là thấy trên website của nhà máy nên muốn mua vài giàn chơi tết, người này trả lời ngay đã hết hàng và không chắc khi nào có lô pháo mới, chỉ hẹn chung chung sang tuần nếu có.

Một cửa hàng ở TP Hải Dương (tỉnh Hải Dương) đang nhập pháo hoa từ Nhà máy Z121 về bày bán. Ảnh: VĂN PHÚC

Phóng viên Báo SGGP tiếp tục tìm đến cửa hàng pháo hoa số 18 ở khu tập thể Trường Cao đẳng Xây dựng số 1, phường Trung Văn (quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội). Rất may, cửa hàng này còn mở cửa, nhưng chị nhân viên cũng trả lời hết pháo: “Đợt vừa rồi chỉ được nhà máy cấp cho mấy thùng và chưa rõ đến khi nào lại có”. Trong tủ kính chỉ còn độc nhất hộp pháo viên loại cũ của năm 2022, phóng viên muốn mua lại nhưng nữ nhân viên cho biết không bán vì còn để trưng bày.

Tiếp tục liên lạc qua điện thoại của cửa hàng số 13 tại thôn Triều Khúc, xã Tân Triều (huyện Thanh Trì, TP Hà Nội) để hỏi mua pháo, một người đàn ông cho biết, mấy hôm nay cửa hàng đóng cửa vì công an không cho bán và cũng không biết đến khi nào mới được bán. Gọi tới số điện thoại di động của cửa hàng bán và giới thiệu sản phẩm pháo hoa của chính Công ty TNHH MTV Hóa chất 21 ở xã Phú Hộ (thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ) nhiều cuộc, nhưng cũng không ai bắt máy. Phóng viên tiếp tục gọi tới cửa hàng số 7 ở đường Phú An, phường Phong Châu (thị xã Phú Thọ) - là địa bàn gần Nhà máy Z121 nhưng đầu dây bên kia, người đàn ông trả lời ngay: Không có pháo, nhà máy chưa cho bán, chưa biết khi nào có…

Theo nguồn tin từ Nhà máy Z121 (đơn vị sản xuất pháo hoa của Công ty TNHH MTV Hóa chất 21), theo yêu cầu, các cửa hàng ủy quyền phải bán sản phẩm cho người tiêu dùng với giá gốc đã niêm yết, những trường hợp bán giá chênh sẽ bị xử lý. Thượng tá Trần Anh Mạnh, Phó Giám đốc Nhà máy Z121, cho biết, từ đầu tháng 10, nhà máy đã chủ động triển khai kế hoạch cấp pháo đợt 1 cho tất cả các cửa hàng ủy quyền trên toàn quốc. Trong tháng 12-2022, tiếp tục cấp hàng đợt 2 cho tất cả cửa hàng để phục vụ thị trường.

Đó là thị trường chính ngạch, còn “khúc biến tấu” của thị trường pháo tết, theo Công an TPHCM, các đối tượng buôn bán pháo thường mua số lượng lớn đưa về TPHCM tiêu thụ. Phần lớn pháo được nhập từ Thái Lan, Campuchia, Trung Quốc… đưa về TPHCM cách vài tháng cận tết. Các đối tượng chia số lượng pháo cất giấu ở nhiều nơi và bỏ mối cho các đại lý, mối sỉ. Một số trường hợp khi công an bắt giữ cũng chỉ xử phạt hành chính do số lượng pháo không đủ căn cứ xử lý hình sự. Vì thế, việc triệt phá bắt giữ các đối tượng buôn bán pháo nổ gặp nhiều khó khăn. Từ đầu tháng 10-2022, Công an TPHCM đã chỉ đạo lực lượng cảnh sát hình sự, lực lượng đấu tranh phòng chống tội phạm trên không gian mạng tăng cường, phát hiện, đấu tranh quyết liệt với loại tội phạm pháo nổ trên mạng… Thế nhưng nhiều người ham lợi vẫn mua bán pháo nổ thu lợi bất chính và bị công an phát hiện bắt giữ, xử lý.