Phiên tòa sơ thẩm lần này có tổng số có 16 luật sư đăng ký bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo. Bị cáo có nhiều luật sư nhất là Ngô Hữu Hiếu Nghĩa (cựu Giám đốc Chi nhánh TPHCM, kiêm Giám đốc điều hành Phòng xuất nhập khẩu thuộc Công ty Cửu Long) với 4 luật sư bào chữa. Bị cáo Cao Minh Quang (cựu Thứ trưởng Bộ Y tế) có 2 luật sư bào chữa.
Khoảng hơn 7 giờ, các bị cáo lần lượt được đưa tới tòa.
Tại phần thủ tục phiên tòa, theo thông báo từ hội đồng xét xử, bị cáo Nguyễn Thanh Tòng (cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty Cửu Long) đã tử vong do mắc bệnh mãn tính.
Hội đồng xét xử đã triệu tập đại diện Bộ Y tế tới phiên tòa với tư cách là nguyên đơn dân sự; triệu tập đại diện Công ty Cửu Long, đại diện Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước cùng 5 người liên quan trong vụ án.
Luật sự bị cáo Ngô Hữu Hiếu Nghĩa đề nghị được ngồi nghe đọc cáo trạng; luật sư cũng đề nghị tòa xác định trong vụ án có bị đơn không, bởi theo quyết định xét xử, Bộ Y tế là nguyên đơn. Luật sư của bị cáo Cao Minh Quang đề nghị, do sức khỏe bị cáo yếu nên mong được ngồi trong quá trình xét xử.
Sau ít phút hội ý, hội đồng xét xử quyết định chuyển sang phần xét hỏi và đại diện viện kiểm sát công bố cáo trạng.
Theo cáo trạng công bố tại tòa, thực hiện kế hoạch dự trữ thuốc Tamiflu và sản xuất thuốc Oseltamivir phòng, chống dịch cúm A(H5N1) tại Việt Nam của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở thông báo giá thành sản xuất thuốc Oseltamivir của Bộ Tài chính, Bộ Y tế giao kế hoạch và đặt hàng Công ty Cửu Long sản xuất thuốc Oseltamivir từ nguồn nguyên liệu nhập khẩu.
Trong quá trình thực hiện, Công ty Cửu Long phải chấp hành cơ chế quản lý giá và các mức giá do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định. Tuy nhiên, quá trình thực hiện kế hoạch sản xuất thuốc, doanh nghiệp này được giảm giá mua nguyên liệu nhưng với động cơ vụ lợi, Lương Văn Hóa (cựu Tổng Giám đốc Công ty Cửu Long) đã lợi dụng, chức vụ quyền hạn chỉ đạo cấp dưới hạch toán trái nguyên tắc kế toán; chỉ đạo lập thư giãn nợ để che giấu việc kiểm tra, thanh tra; đồng thời chỉ đạo hợp thức hồ sơ thanh toán che giấu nhằm giữ lại số tiền giảm giá mua nguyên liệu hơn 3,8 triệu USD (tương đương hơn 61 tỷ đồng) để sử dụng, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước.
Các bị cáo tại Bộ Y tế được giao nhiệm vụ ký kết, theo dõi việc thực hiện, thanh quyết toán hợp đồng sản xuất thuốc giữa Bộ Y tế và Công ty Cửu Long, quá trình thực hiện hợp đồng và khi thanh lý hợp đồng đã không xem xét, kiểm tra việc thực hiện điều khoản đàm phán, giảm giá mua nguyên liệu được quy định trong hợp đồng (không kiểm tra chứng từ thanh toán mua nguyên liệu; không yêu cầu báo cáo việc thực hiện điều khoản đàm phán giảm giá).
Trong vụ án, bị cáo Cao Minh Quang được giao nhiệm vụ chỉ đạo định kỳ kiểm tra, đánh giá, tổng hợp tình hình mua, bảo quản, sử dụng thuốc Tamiflu, nguyên liệu Oseltamivir và sản xuất thuốc dự trữ, nhưng bị cáo Cao Minh Quang đã thiếu trách nhiệm không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao, không chỉ đạo kiểm tra để làm rõ số tiền hơn 3,8 triệu USD Công ty Cửu Long chưa thanh toán cho nhà cung cấp nguyên liệu nên không phát hiện được doanh nghiệp này đã giữ lại gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.
Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 5 ngày liên tục.
Các bị cáo bị đưa ra xét xử gồm: Cao Minh Quang (sinh năm 1956, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế); Dương Huy Liệu (sinh năm 1948, cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính Bộ Y tế); Nguyễn Nam Liên (sinh năm 1970, cựu Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế, Phó trưởng Ban quản lý thực hiện kế hoạch phòng, chống dịch cúm A (H5N1) Bộ Y tế); Phạm Thị Minh Nga (sinh năm 1972, chuyên viên Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế, cựu Kế toán trưởng Ban Quản lý thực hiện kế hoạch phòng, chống dịch cúm A (H5N1) Bộ Y tế); Nguyễn Việt Hùng (sinh năm 1956, cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế). Các bị cáo trên bị Viện Kiểm sát nhân dân tối cao truy tố về hành vi "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo quy định tại Điều 285, khoản 2 - Bộ luật Hình sự năm 1999. Các bị cáo còn lại gồm: Lương Văn Hóa (sinh năm 1957, cựu Tổng Giám đốc Công ty Cửu Long); Nguyễn Thanh Tòng (sinh năm 1959, cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty Cửu Long); Nguyễn Văn Thanh Hải (sinh năm 1967, cựu Kế toán trưởng Công ty Cửu Long); Ngô Hữu Hiếu Nghĩa (sinh năm 1952, cựu Giám đốc Chi nhánh TPHCM, kiêm Giám đốc điều hành phòng xuất nhập khẩu thuộc Công ty Cửu Long), các bị cáo này bị Viện Kiểm sát nhân dân tối cao truy tố về hành vi "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" theo quy định tại Điều 356, khoản 3 - Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. |