Năm 2007, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng quặng bô-xít giai đoạn 2007-2015, có xét đến năm 2025. Đến năm 2014, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia trên địa bàn tỉnh Đắk Nông khoảng 30.500ha.
Theo quy hoạch, địa bàn tỉnh Đắk Nông có 13 mỏ bô-xít tại các huyện: Tuy Đức, Đắk R’Lấp, Đắk Mil, Đắk Song, Đắk Glong và TP Gia Nghĩa. Tổng diện tích thăm dò bô-xít và khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia là 189.040ha. Tuy nhiên, việc quy hoạch này đã chồng lấn lên các khu vực bao gồm: đất ở, đất nông nghiệp, đất giao thông, đất rừng… Bên cạnh đó, nhiều dự án phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương cũng bị vướng phải quy hoạch quặng bô-xít.
Cụ thể, dự án đường Đạo Nghĩa - Quảng Khê (kết nối quốc lộ 14 tại thị trấn Kiến Đức, huyện Đắk R’Lấp với quốc lộ 28 tại xã Quảng Khê, huyện Đắk G’long sang tỉnh Lâm Đồng) có tổng chiều dài 47,4km với mục tiêu góp phần tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông cũng như các địa phương trong vùng Tây Nguyên với các tỉnh duyên hải Nam Trung bộ. Dự án mới triển khai được giai đoạn 1 thì phải dừng vì vướng quy hoạch quặng bô-xít.
Tương tự, dự án nâng cấp tuyến đường liên xã Đắk N’Drung - Nâm N’Jang (huyện Đắk Song) cũng “đứng hình” vì vướng quy hoạch. Theo UBND huyện Đắk Song, dự án này được phê duyệt báo cáo cuối năm 2021, có chiều dài hơn 6,1km nhưng qua rà soát lại nằm trong khu vực quy hoạch thăm dò khoáng sản bô-xít nên chưa thực hiện được.
Theo một lãnh đạo UBND huyện Đắk Song, ngoài dự án này, huyện còn 3 tuyến đường khác cũng được phê duyệt kinh phí nâng cấp sửa chữa nhưng không thực hiện được vì vướng quy hoạch thăm dò khoáng sản bô-xít. Những tuyến đường này đều hiện hữu từ rất lâu, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Theo Ban cán sự Đảng UBND tỉnh Đắk Nông, trên địa bàn tỉnh có hơn 1.062 dự án, công trình có diện tích đất chồng lấn với quy hoạch quặng bô-xít và khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia, chiếm khoảng 6.692ha.
Ngoài ra, còn có một số dự án lớn, quan trọng phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh được Ban quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh và các chủ đầu tư khác đang triển khai thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; chương trình xây dựng nông thôn mới; chương trình xóa đói giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 cũng chồng lấn với quy hoạch quặng bô-xít và khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia.
Do đó, Ban cán sự Đảng UBND tỉnh Đắk Nông kiến nghị Chính phủ, Bộ TN-MT và các bộ ngành liên quan sớm có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho địa phương.
