Ô nhiễm nhiều nơi
Sông Dương Đông có chiều dài 18km, là một trong những con sông lớn và dài nhất trên đảo Phú Quốc. Hợp lưu vào dòng chảy sông Dương Đông còn có các con rạch và những con suối lớn nhỏ khác. Theo quy hoạch, dọc theo sông Dương Đông sẽ là điểm nhấn cảnh quan quan trọng trong tổng thể không gian đô thị của TP Phú Quốc. Tuy nhiên, hiện nay sông Dương Đông bị ô nhiễm khá nặng, nhất là đoạn từ cầu Nguyễn Trung Trực đến cầu Hùng Vương. Khu vực này có nhiều nhà dân, cơ sở kinh doanh, sản xuất, tồn tại dọc theo hai bên. Ngoài ra, nhiều ghe tàu của người dân trên đảo cũng thường xuyên vào neo đậu.
Nhiều người dân trên đảo Phú Quốc cho biết: “Vào mùa mưa còn đỡ, chứ đến cao điểm mùa khô thì ô nhiễm trên sông Dương Đông còn nặng nề hơn, có nơi màu nước đen ngòm. Hiện nước thải sinh hoạt chưa được xử lý nên đa số thải ra sông, thậm chí thời gian qua đã có cơ sở sản xuất, nhà thùng... xả nước thải chưa qua xử lý ra sông Dương Đông, làm dòng sông này “chết” dần. Do đó, việc xử lý nước thải, giảm thiểu ô nhiễm cho sông Dương Đông đang là vấn đề cấp bách”.
Theo UBND TP Phú Quốc, tình trạng ô nhiễm tại sông Dương Đông do nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân chính là do chất thải sinh hoạt và sản xuất dọc hai bờ sông thải ra nhiều năm qua, tích tụ dưới đáy sông gây ô nhiễm. Không chỉ sông Dương Đông mà còn một số con sông, rạch khác trên đảo Phú Quốc cũng đang bị ô nhiễm nghiêm trọng.
Dưới sông đã ô nhiễm, môi trường sống trên bờ cũng đang bị ô nhiễm. Nhiều nơi rác thải sinh hoạt chưa được xử lý chồng chất làm ảnh hưởng vẻ mỹ quan, nhất là đối với khách du lịch. Anh Huỳnh Thanh Đến (du khách đến từ TPHCM) chia sẻ: “Phú Quốc có cảnh quan, bãi tắm rất đẹp, lặn biển ngắm san hô cũng rất tuyệt vời. Tuy nhiên, ở một số bãi biển còn nhiều rác. Rác không chỉ do người dân địa phương thải ra, mà còn do nhiều khách du lịch đến đây vui chơi thiếu ý thức vứt bừa bãi”. Các nhà đầu tư cũng lo ngại về môi trường trên đảo, bởi Phú Quốc được định hướng tập trung phát triển du lịch chất lượng cao, thu hút khách quốc tế… thì lẽ ra vấn đề ô nhiễm môi trường phải được xử lý triệt để.
Loay hoay với nhà máy xử lý rác
UBND TP Phú Quốc cho biết, vào tháng 8-2017, nhà máy điện rác với công suất 200 tấn/ngày tại xã Hàm Ninh (do Công ty CP Năng lượng tái tạo Toàn Cầu làm chủ đầu tư) đưa vào hoạt động thử nghiệm với kỳ vọng rác thải sẽ được xử lý. Tuy nhiên, nhà máy hoạt động được vài tháng thì phải tạm ngưng do trục trặc kỹ thuật. Sau đó, nhà máy được nâng cấp sửa chữa nhưng vẫn hoạt động không hiệu quả.
Trước thực trạng này, UBND tỉnh Kiên Giang và huyện Phú Quốc đã nhiều lần gia hạn, tạo điều kiện để nhà đầu tư khắc phục sự cố, nhưng nhà máy vẫn không hoạt động đúng cam kết, gây ảnh hưởng đến xử lý rác thải trên đảo Phú Quốc, dẫn đến lượng rác tồn đọng ngày càng nhiều. UBND tỉnh Kiên Giang đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành thu gom rác. Sau khi thu gom thì khoảng 150 tấn rác/ngày ở TP Phú Quốc gặp khó trong khâu xử lý.
Các ngành chức năng tỉnh Kiên Giang hiện đang xúc tiến xây dựng nhà máy xử lý rác khác, với tổng vốn đầu tư khoảng 1.100 tỷ đồng. Ông Nguyễn Thanh Tùng, Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế Phú Quốc, cho biết, đang trong quá trình tìm nhà đầu tư thực hiện dự án xây dựng khu xử lý chất thải sinh hoạt tại xã Hàm Ninh, diện tích khoảng 15ha, với hình thức đấu thầu rộng rãi. “Chúng tôi đang đẩy nhanh tiến độ nhằm sớm xây dựng, đưa nhà máy xử lý rác vào hoạt động để đảm bảo môi trường, giúp Phú Quốc phát triển bền vững”, ông Tùng nói.
Theo ông Huỳnh Quang Hưng, Chủ tịch UBND TP Phú Quốc, khi Phú Quốc lên thành phố cũng đối diện với nhiều thách thức, trong đó có vấn đề môi trường. Muốn phát triển bền vững đảo ngọc Phú Quốc thì môi trường phải được đảm bảo, đặc biệt là xử lý rác thải, nước thải. Phú Quốc rất quan tâm vấn đề này và đang nỗ lực tối đa trong việc bảo vệ môi trường trên đảo…
