Di dời Nghĩa trang Bình Hưng Hòa: Gỡ vướng, đẩy nhanh tiến độ

Tỷ lệ di dời mộ đạt gần 60%

Theo UBND quận Bình Tân, dự án di dời Nghĩa trang Bình Hưng Hòa với mục tiêu cải tạo môi trường cho hơn 300.000 dân tại khu vực tiếp giáp nghĩa trang (gồm phường Bình Hưng Hòa, Bình Hưng Hòa A, quận Bình Tân và phường Tân Quý, phường Sơn Kỳ, phường Phú Thọ Hòa, quận Tân Phú). Khu Nghĩa trang Bình Hưng Hòa khi được di dời, giải tỏa mặt bằng sẽ góp phần thực hiện chỉnh trang, cải tạo bộ mặt đô thị, giải quyết tình trạng phức tạp về an ninh trật tự, đẩy lùi tệ nạn xã hội ở khu vực này. Quy mô diện tích toàn khu là 53,612ha (phần diện tích đất thu hồi là 40,6969ha), có 53.956 mộ và 97 hộ có nhà, đất bị ảnh hưởng.

Dự án di dời Nghĩa trang Bình Hưng Hòa bắt đầu được thực hiện từ năm 2014 và chia làm 3 giai đoạn. Trong giai đoạn 1 của dự án (khu 12ha), thân nhân đã thực hiện bốc mộ di dời 13.626 mộ, còn lại 1.913 mộ. Giai đoạn 1 của dự án cũng đã chi trả, bồi thường, hỗ trợ cho 13.531 mộ và thực hiện thanh toán cho 11 chủ nghĩa trang tư nhân, hỗ trợ cho 8 hộ có nhà, đất bị ảnh hưởng. Giai đoạn 2 (khu 11,54ha) đã thực hiện di dời được 11.327 mộ, đạt tỷ lệ 67,23%, còn lại 5.521 mộ chưa bốc (trong đó có 385 mộ đã được thân nhân kê khai, 5.136 mộ chưa có thân nhân kê khai). Giai đoạn 2 của dự án cũng đã chi trả, thanh toán bồi thường cho 10.970 mộ. Giai đoạn 3 (khu 16ha) đã thực hiện di dời 4.119 mộ, đạt tỷ lệ 19,09%, còn lại 21.564 mộ chưa di dời. Tính bình quân cả 3 giai đoạn, dự án đã di dời được 29.072 mộ, đạt tỷ lệ gần 60%.

Những ngày cuối tháng 12-2022, PV Báo SGGP đã thực hiện ghi nhận thực tế tại khu vực Nghĩa trang Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân. Ghi nhận dọc tuyến đường Tân Kỳ Tân Quý và Hương lộ 3 cho thấy, hành lang ngăn cách giữa khu Nghĩa trang Bình Hưng Hòa với 2 tuyến đường này đang bị hàng rong (xe nước mía, hàng gia dụng, cà phê “cóc”...) vây kín, trông rất nhếch nhác. Đi sâu vào bên trong khu vực chôn cất, chúng tôi thấy hiện trạng rất ngổn ngang, nhiều ngôi mộ đã được di dời, để lại đống xà bần bừa bãi bên cạnh những ngôi mộ chưa được di dời, cỏ cây mọc um tùm che khuất mộ. Nhiều người dân sống dọc tuyến đường Hương lộ 3, phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân cho biết, đây là khu vực tập trung nhiều ngôi mộ từ trước năm 1975 đến nay. Dù các cơ quan, ban ngành đã có nhiều giải pháp tuyên truyền, động viên, kêu gọi thân nhân chủ động lên kế hoạch di dời mộ nhưng công tác di dời, giải tỏa mặt bằng vẫn rất chậm.

Tăng cường tuyên truyền

Trao đổi với PV Báo SGGP, bà Phạm Thị Ngọc Diệu, Phó Chủ tịch UBND quận Bình Tân, thông tin, công tác di dời, bốc mộ giải tỏa mặt bằng dự án Nghĩa trang Bình Hưng Hòa vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Do số lượng di dời khá lớn nên cần nhiều thời gian. Nhiều gia đình chưa muốn di dời mồ mả người thân vì nhiều lý do; việc bốc mộ mang tính tâm linh nên các thân nhân thực hiện bốc mộ theo phong tục, tập quán (thực hiện bốc mộ vào các ngày tốt, thanh minh) nên thời gian kéo dài. Mặt khác, nhiều mồ mả đã không còn thân nhân, hoặc thân nhân ở nơi xa, thậm chí đã định cư ở nước ngoài, gây khó khăn trong việc liên hệ. Không chỉ vậy, dự án cũng đang gặp khó khăn, vướng mắc trong chủ trương bốc mộ tập trung; khó khăn về bổ sung chính sách bồi thường, hỗ trợ chi phí đào, bốc, di chuyển đối với sinh phần, mộ vừa có xác vừa có cốt cải táng.

“Năm nay, quận Bình Tân sẽ tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về dự án trên các phương tiện truyền thông; vận động thân nhân bốc mộ vào dịp tảo mộ hàng năm; gửi thông báo và gọi điện thoại nhằm vận động các thân nhân đăng ký bốc mộ chuẩn bị bốc mộ trong mùa khô 2023. Đối với từng giai đoạn di dời mộ, quận cũng sẽ có những chỉ đạo sâu sát, hợp với tình hình thực tế, từ đó đưa ra những giải pháp triển khai hiệu quả nhất”, bà Phạm Thị Ngọc Diệu nói.

Để đảm bảo vệ sinh môi trường, kiểm soát dịch bệnh trong quá trình thực hiện di dời mộ, Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh thành phố, Sở Y tế TPHCM đã yêu cầu Trung tâm Y tế quận Bình Tân phối hợp chặt chẽ với thân nhân có mộ cần di dời và các đơn vị tham gia bốc mộ triển khai các giải pháp như: rào kín khu vực có mộ bốc, thu gom, xử lý triệt để, đúng quy định chất thải phát sinh trong quá trình di dời mộ; thường xuyên sử dụng hóa chất khử trùng thanh khiết môi trường trong hoạt động bốc mộ. Theo ông Nguyễn Minh Ngọc, Phó trưởng Ban Bồi thường, giải phóng mặt bằng quận Bình Tân, đến nay, UBND và công an các phường Bình Hưng Hòa, Bình Hưng Hòa A chưa ghi nhận phản ánh nào từ phía người dân về vấn đề môi trường trong quá trình di dời mộ ở khu vực Nghĩa trang Bình Hưng Hòa.