Sự kiện được tổ chức kết hợp với Hội nghị DNNY thường niên năm 2024 với sự tham dự của lãnh đạo UBCKNN; lãnh đạo các sở giao dịch CK, Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ CK Việt Nam và đại diện gần 300 DNNY, CTCK, công ty quản lý quỹ và các định chế tài chính khác trên thị trường.
Cuộc bình chọn không chỉ dừng lại ở việc tôn vinh những DNNY có nỗ lực vượt bậc trong việc báo cáo và công bố thông tin (CBTT), thực hiện các quy định, thông lệ tốt về quản trị, thực hành tốt về môi trường - xã hội - quản trị (ESG) tại DN, mà còn là nền tảng thúc đẩy DN hướng tới các chuẩn mực quản trị công ty (QTCT) tiên tiến, minh bạch thông tin và phát triển bền vững (PTBV).
BCTN bằng tiếng Anh vẫn còn hạn chế
2024 là năm thứ 2, VLCA áp dụng việc đăng ký tham gia ở hạng mục báo cáo thường niên (BCTN). Theo đó, có 96 DNNY đăng ký và đạt đủ điều kiện tham dự. Hội đồng bình chọn đã chọn ra 30 DN xuất sắc nhất để vinh danh, gồm 10 DN tài chính và 20 DN phi tài chính.
Điểm trung bình các báo cáo được chấm năm 2024 đạt 72,16 điểm, tăng nhẹ khoảng 5,19% so với năm 2023. Phần lớn báo cáo thường niên đạt điểm từ 70-90 điểm, tỷ lệ DN có báo cáo đạt điểm cao từ 80-90 điểm tăng lên đáng kể so với năm ngoái. Qua đó, mặc dù số lượng BCTN năm 2024 đăng ký tham dự giải giảm xuống, nhưng mặt bằng chất lượng năm nay đồng đều hơn.
Tuy nhiên, việc lập BCTN bằng tiếng Anh vẫn còn hạn chế, cụ thể năm 2024 có 36/96 DN tham gia giải có BCTN bằng Tiếng Anh, chiếm 37,50% tổng số lượng báo cáo được đánh giá.
Bên cạnh đó, kết quả cũng cho thấy nhiều điểm yếu cần cải thiện. Về nội dung QTCT, đa số các DN chỉ dừng lại ở mức tuân thủ, công bố thông tin theo luật định mà chưa tự nguyện áp dụng theo thông lệ tốt nhất về QTCT.
Về tình hình hoạt động của DN trong năm, nhiều báo cáo trình bày chưa rõ nét vị thế của DN cũng như đánh giá liên quan đến các chỉ tiêu môi trường. Phần báo cáo/đánh giá của ban giám đốc còn chưa đầy đủ. Thông tin về môi trường xã hội cộng đồng, mục tiêu PTBV, thông tin về phát thải khí nhà kính còn hạn chế. Số lượng DN có BCTN bằng tiếng Anh chưa có sự tăng trưởng so với các năm trước.
Chất lượng QTCT đồng đều
Đối với hạng mục QTCT, 107 DN có tình hình QTCT tốt nhất được chọn vào vòng chung khảo, phân theo từng nhóm vốn hóa. Trong đó, 37 DN thuộc nhóm vốn hóa lớn, 34 DN thuộc nhóm vốn hóa vừa và 36 DN thuộc nhóm vốn hóa nhỏ. Tại vòng chung khảo, Hội đồng bình chọn đã chọn ra 26 DN xuất sắc nhất để trao giải.
Trong những DN vào vòng chung khảo, kết quả đánh giá QTCT không cho thấy sự chênh lệch đáng kể giữa nhóm vốn hóa lớn và vừa. Tuy nhiên, so với nhóm vốn hóa nhỏ, khoảng cách này rõ rệt hơn, thể hiện qua mức điểm bình quân của nhóm vốn hóa lớn và vừa.
Kết quả cuối cùng vinh danh 26 DN có thực hành quản trị xuất sắc, khẳng định nỗ lực đáng kể trong việc nâng cao hiệu quả quản trị.
Trong nhóm 26 DN được trao giải, các DN vốn hóa lớn vẫn có kết quả vượt trội so với 2 nhóm còn lại và nhóm DN vốn hóa nhỏ cần cố gắng hơn nữa để bắt kịp với 2 nhóm trên trong việc hoàn thiện thực hành và công bố QTCT. Điểm nhấn đáng chú ý của năm 2024 là sự gia tăng 40% số lượng DN lập và công bố báo cáo phát triển bền vững (PTBV) theo các tiêu chuẩn quốc tế.
Những nỗ lực cải thiện quản trị và minh bạch của các DN được vinh danh trong VLCA 2024 không chỉ góp phần nâng cao chất lượng QTCT, mà còn khẳng định vai trò tiên phong trong việc thúc đẩy sự PTBV của TTCK. Sự cam kết mạnh mẽ với các tiêu chuẩn quốc tế về ESG và QTCT là nền tảng quan trọng để các DN tiếp tục phát triển, gia tăng uy tín, và thu hút sự quan tâm của NĐT trong và ngoài nước.
Tuy vậy, cũng còn ít DN soạn thảo tài liệu ĐHĐCĐ bằng tiếng Anh. Về HĐQT, chưa có nhiều DN công bố thông tin về chính sách cân bằng giới, đa dạng về thành phần và số lượng DN có chủ tịch HĐQT là thành viên độc lập cũng còn hạn chế.
DN bắt đầu quan tâm PTBV
Tổng quan về báo cáo PTBV năm nay cho thấy sự tiến bộ rõ rệt cả về số lượng và chất lượng. Ngoài việc giữ vững vị trí của các DN quen thuộc, nhiều gương mặt mới được đánh giá cao về cấu trúc báo cáo mặc dù là năm đầu tiên thực hiện.
Số lượng các công ty lập báo cáo PTBV riêng biệt năm nay đã tăng kỷ lục từ 21 lên 33 nối tiếp đà tăng liên tục qua các năm. Đây cũng là mùa báo cáo có số lượng báo cáo PTBV riêng biệt cao nhất và số lượng các báo cáo được vào vòng chung khảo cao nhất trong 12 năm qua. Điều này phản ánh xu hướng công bố thông tin về PTBV ngày càng được coi trọng. Đồng thời, nỗ lực từ phía các cơ quan quản lý trong việc thúc đẩy doanh nghiệp thực hiện báo cáo PTBV cũng được ghi nhận.
Các tổ chức dịch vụ tài chính luôn đạt được giải cao và áp đảo trong các hạng mục về BCTN và QTCT trong các năm trước đây nhưng không phải là đối với báo cáo PTBV. Trong các năm trước đây, thường chỉ có 2-3 báo cáo trong ngành này được lập riêng biệt, chiếm khoảng 10% tổng số báo cáo.
Tuy nhiên, trong mùa báo cáo năm nay, trong số 33 báo cáo PTBV riêng biệt được đánh giá, có đến 10 báo cáo (chiếm gần 30%) được soạn lập bởi các DN ngành dịch vụ tài chính gồm 6 báo cáo từ ngân hàng, 2 báo cáo từ bảo hiểm và 2 báo cáo từ các công ty tài chính và CK.
Ngoài ra, vấn đề về đa dạng sinh học cũng bắt đầu được đề cập trong báo cáo của một số DN. Số lượng các DN đặt mục tiêu về phát thải khí nhà kính và báo cáo ở phạm vi 1 và 2 đã tăng đáng kể. Theo đó, 2/3 DN lọt vào vòng chung khảo đã công bố dữ liệu về phát thải khí nhà kính.
Điểm trung bình về phát thải khí nhà kính đã tăng so với năm 2023. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số hạn chế cần cải thiện, như: một số DN chưa duy trì được chất lượng báo cáo như các năm trước; một số DN vẫn còn tham chiếu đến chuẩn GRI cũ và đa số chỉ dừng ở cấp độ tham chiếu thay vì tuân thủ; việc áp dụng các khung báo cáo, đặc biệt là khung theo ngành vẫn còn hạn chế; đa số doanh nghiệp thiếu mục tiêu SMART; phạm vi bảo đảm còn hạn chế khiến thông tin trên báo cáo thiếu độ tin cậy, đặc biệt là rất ít DN có sự đảm bảo độc lập đối với chỉ tiêu phát thải khí nhà kính.
Nâng vị thế DNNY
Bà Trần Anh Đào, Phó Tổng giám đốc Phụ trách Ban điều hành HoSE, Chủ tịch Hội đồng bình chọn VLCA 2024, cho biết Việt Nam hiện đang trên lộ trình cải thiện chất lượng quản trị công ty với mong muốn trở thành một trong 5 quốc gia có hệ thống quản trị DN tốt nhất khu vực ASEAN. Điều này không chỉ là một mục tiêu, chiến lược quan trọng mà còn là nền tảng để Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút vốn đầu tư nước ngoài và tạo dựng hình ảnh tích cực trong mắt cộng đồng tài chính quốc tế.
“Hướng tới mục tiêu này, VLCA không chỉ dừng lại ở việc bình chọn và vinh danh. Chúng tôi đặt ra mục tiêu nâng tầm vị thế của các DNNY thông qua việc thúc đẩy các sáng kiến quản trị tiên tiến, khuyến khích sự cam kết của các doanh nghiệp áp dụng các thông lệ tốt, góp phần xây dựng một thị trường tài chính vững mạnh”, bà Đào nhấn mạnh.
“Một trong những yếu tố quan trọng giúp Việt Nam cải thiện thứ hạng trong khu vực ASEAN là việc áp dụng các tiêu chuẩn quản trị quốc tế. Qua hạng mục QTCT, VLCA tiếp tục khuyến khích các DN áp dụng các nguyên tắc quản trị của OECD và các thông lệ tốt nhất từ những thị trường phát triển. Những tiêu chuẩn này giúp DN đảm bảo quyền lợi của cổ đông, tăng cường tính minh bạch trong công tác điều hành, giúp DN nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo ra niềm tin cho các NĐT, đặc biệt là NĐTNN”, bà Đào chia sẻ thêm.
Cuộc bình chọn DN (Vietnam Listed Company Awards) là sự mở rộng từ Cuộc bình chọn BCTN (Vietnam Annual Report Awards), do HoSE, HNX và Báo Đầu tư, phối hợp tổ chức với sự tài trợ thường niên và duy nhất của Công ty Quản lý quỹ Dragon Capital; sự hỗ trợ kỹ thuật hiệu quả của các đối tác chuyên nghiệp như Hiệp hội Kế toán công chứng Anh Quốc (ACCA), Viện Thành viên HĐQT Việt Nam (VIOD), IFC và các công ty kiểm toán hàng đầu là PwC, Deloitte, KPMG, EY.
