EVN gập ghềnh thoái vốn

Chồng chéo luật, không thống nhất
Trong nội dung báo cáo về tình hình triển khai công tác sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp và thoái vốn gửi Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại DN (CMSC) trong quý II-2019, EVN cho rằng tiến trình thoái vốn của đơn vị đang gặp nhiều khó khăn.

Cơ chế phối thuộc giữa các cơ quan chức năng về chỉ đạo CPH hiện nay rất lỏng lẻo. Không chỉ khó về thoái vốn, việc chưa có quy định và hướng dẫn cụ thể thực hiện, cách hiểu văn bản của mỗi cơ quan mỗi khác khiến thu hút nhà đầu tư khó khăn. TS. Vũ Đình Ánh, chuyên gia kinh tế

Một trong những vướng mắc lớn nhất là có nhiều đầu mối tham gia và cho ý kiến, như Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ Tư pháp, CMSC.

Trong khi đó, cách hiểu giữa các cơ quan chức năng lại khác nhau về các văn bản quy phạm pháp luật và quyết định của Thủ tướng Chính phủ, đã dẫn đến chồng chéo, không thống nhất. Theo EVN, việc nghiên cứu, giải quyết của các bộ, ngành và CMSC mất nhiều thời gian. 

Đơn cử, quá trình cổ phần hóa (CPH) Tổng công ty Phát điện 2 (Evngenco 2) có nguy cơ chậm tiến độ do chưa được CMSC thông qua kế hoạch, phê duyệt dự toán chi phí CPH, đặc biệt chưa lựa chọn tư vấn xác định giá trị DN.

Nếu không có các công văn, quyết định phê duyệt, chỉ đạo theo thẩm quyền, trước mắt việc công bố giá trị Evngenco 2 rất khó đáp ứng được thời gian theo yêu cầu. Bên cạnh đó, việc CPH Evngenco 1 và hồ sơ quyết toán CPH Evngenco 3 đang chờ ý kiến của CMSC và Chính phủ xem xét, chỉ đạo. 

Ngày 23-8 đã có 16,25 triệu cổ phần trong tổng số 18,75 triệu cổ phần của EVNFinance do EVN sở hữu đã được đấu giá thành công, với mức giá 13.480 đồng/cổ phần, EVN đã thu về 219,05 tỷ đồng. Như vậy, hiện EVN chỉ còn nắm giữ 2,5 triệu cổ phần tại EVNFinance, tương đương 1% vốn điều lệ tại công ty này.

Tuy nhiên, những phiên đấu giá được cho “xuôi chèo mát mái” như EVNFinance thực tế không nhiều. “Thông thường cần hơn 1 tháng để có ý kiến, nhưng có phương án thoái vốn gần 5 tháng chưa có ý kiến chỉ đạo, dẫn đến EVN mất cơ hội khi thị trường chứng khoán khởi sắc, mất thêm thời gian, chi phí định giá cổ phần” - báo cáo của EVN viết.

Hiện EVN đã có kiến nghị gửi CMSC với nội dung xem xét, có ý kiến chỉ đạo EVN về quyết toán CPH Evngenco 3, đồng thời báo cáo Chính phủ phê duyệt việc điều chỉnh thời điểm xác định giá trị DN và CPH công ty mẹ là Evngenco 1 (dự kiến đầu tháng 1-2020); phê duyệt việc chuyển giao chủ đầu tư dự án Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 3 mở rộng từ EVN sang Evngenco 1, sau khi dự án hoàn thành, vận hành thương mại.

EVN cũng kiến nghị xem xét, phê duyệt kế hoạch tiến độ CPH Evngenco 2, để sớm có văn bản gửi Kiểm toán Nhà nước về việc đăng ký kế hoạch kiểm toán kết quả xác định giá trị DN để CPH Evngenco 2. Tuy nhiên, kết quả vẫn phải chờ cơ quan chức năng.

Cần cơ chế phối thuộc

EVN là một trong những “ông lớn” được nhà đầu tư nội và ngoại chú ý đặc biệt trong thương vụ M&A. Theo kế hoạch, trong năm nay EVN tiếp tục thoái vốn và CPH tại nhiều DN. Với các DN đã CPH, EVN sẽ tiến hành các bước để niêm yết trên sàn HOSE. Cụ thể, với Tổng công ty phát điện 1 (Genco 1), EVN đang xây dựng phương án và tổ chức thoái một phần hoặc toàn bộ vốn của Genco 1 tại các CTCP, như Thủy điện Đa Nhim, Hàm Thuận, Đa Mi, Công ty Phát triển điện lực Việt Nam, Nhiệt điện Quảng Ninh. Dự kiến, Genco 1 sẽ thoái toàn bộ vốn tại các CTCP trong năm 2019.

EVN cũng sẽ chuyển nhượng vốn tại Công ty Tài chính cổ phần điện lực, Tổng công ty Thiết bị điện Đông Anh và CTCP Phong điện Thuận Bình. Đơn vị này cũng chuyển nhượng vốn tại CTCP Tư vấn xây dựng điện 3, CTCP Tư vấn xây dựng điện 4 và hoàn thành trong năm nay. 

Cũng trong năm 2019, với Genco 3 đã hoàn thành CPH từ 2018, EVN sẽ giảm tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu xuống 3 lần. DN cũng hoàn thành công tác quyết toán chi phí và bàn giao vốn, tài sản sang CTCP. Từ đó chuẩn bị để Genco 3 được niêm yết trên sàn HOSE trong năm nay.

Theo ông Nguyễn Xuân Nam, Phó Tổng giám đốc EVN, đơn vị đang tích cực triển khai thoái vốn tại các DN còn lại, với mục tiêu cơ bản hoàn thành công tác thoái vốn trong năm 2019. Bên cạnh đó, tất cả DN thành viên, DN liên kết trong tập đoàn đáp ứng đủ điều kiện đều đã đăng ký niêm yết, giao dịch trên thị trường chứng khoán, có vốn hóa thị trường cao hơn nhiều so với giá trị vốn đầu tư của chủ sở hữu.

Tuy vậy, quá trình thực hiện thoái vốn và CPH của EVN đã không “thuận buồm xuôi gió”. Đến nay, dù sắp kết thúc quý III-2019, song khối lượng công việc nằm trong kế hoạch vẫn còn nhiều nội dung chưa hoàn thành, do vướng mắc về phê duyệt phương án sử dụng đất, xác định tài sản loại ra, xử lý tài chính, công bố giá trị DN, lựa chọn tư vấn… Trong đó, sự chồng chéo giữa cách hiểu và thiếu thống nhất trong chỉ đạo điều hành của các cơ quan chức năng đang là lực cản cho quá trình thoái vốn và CPH. 

Về vấn đề này, theo nhiều chuyên gia, cần xây dựng cơ chế phối thuộc để thống nhất về cách hiểu văn bản cũng như ra chủ trương chỉ đạo thực hiện đối với DN.