Theo đó, UBND TP giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc (QH-KT) phối hợp với UBND quận huyện đánh giá tính khả thi, những bất hợp lý của các khu vực là đất hỗn hợp, đất khu dân cư xây dựng mới trong các đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000; phân loại, xây dựng tiêu chí điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000, để người sử dụng đất trong khu vực thực hiện các quyền theo quy định pháp luật đất đai.
Những nội dung trên nhằm giải quyết vướng mắc về quy định tách thửa đất ở thuộc khu vực quy hoạch đất hỗn hợp, đất dân cư xây dựng mới. Bên cạnh đó, đối với vướng mắc về tách thửa đất nông nghiệp, Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) được giao phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu điều chỉnh nội dung cho dễ hiểu, đảm bảo phù hợp quy định pháp luật.
Sở TN-MT cũng được giao theo dõi, cập nhật thông tin, chủ trương về điều chỉnh Nghị định thực hiện Luật Đất đai của Chính phủ đang triển khai; tham mưu điều chỉnh Quyết định 60/2017 phù hợp quy định pháp luật và thực tiễn quản lý nhà nước về đất đai, quy hoạch, xây dựng trên địa bàn TP.
Trước đó, ĐTTC đã có bài phản ánh sau khi Quyết định 60 có hiệu lực, ghi nhận từ các quận, huyện số lượng hồ sơ được giải quyết tách thửa còn rất hạn chế. Người dân cho rằng, một số quy định của quyết định này đã làm khó người dân, như một “giấy phép con”.
Trong một văn bản gửi UBND TPHCM, Văn phòng luật sư Tâm Pháp Quyền phân tích: “ UBND TP chỉ có thẩm quyền quy định về diện tích tối thiểu của thửa đất mà công dân được quyền tách thửa, không thể dựa vào quy hoạch mà ngăn cản, cấm đoán quyền tách thửa hợp pháp của công dân đã được pháp luật quy định, trừ những trường hợp luật có quy định cấm tách thửa.
Việc Quyết định 60 chia đất ở thành nhiều loại, gắn với quy hoạch, như đất ở thuộc quy hoạch dân cư hiện hữu, hiện hữu chỉnh trang, đất xây dựng mới thấp tầng, cao tầng…. và đưa ra đất thuộc quy hoạch dân cư xây dựng chỉ được quyền tách thửa sau 3 năm kể từ ngày rà soát phê duyệt quy hoạch mà chưa thông báo thu hồi (Điều 5), là hoàn toàn trái với quy định của Luật Đất đai, mâu thuẫn với chính Điều 1 của Quyết định 60. Trong khi Luật Đất đai chia đất ở thành 2 loại đất ở đô thị và đất ở nông thôn, Quyết định 60 lại chia đất ở thành nhiều loại gắn với quy hoạch để cấm công dân thực hiện quyền tách thửa của mình”.
Mới đây, Sở TN-MT đã tiếp nhận văn bản góp ý những điểm chưa được của Quyết định 60 từ Sở Tư pháp, trên cơ sở đó tham mưu cho UBND TP ban hành quyết định thay thế Quyết định 60. Theo đó, về nội dung đất thuộc “quy hoạch đất ở xây dựng mới” và “quy hoạch đất sử dụng hỗn hợp, trong đó có chứa năng đất ở” không được tách thửa.
Qua rà soát, Luật Đất đai 2013, Luật Quy hoạch đô thị 2009, Luật Xây dựng 2013, Luật Quy hoạch 2017 và các Nghị định của Chính phủ liên quan đến quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị và các loại quy hoạch được quy định tại Quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị chung của TPHCM, các văn bản này đều không có sử dụng thuật ngữ “quy hoạch xây dựng mới”, “quy hoạch đất sử dụng hỗn hợp”, hoặc giải thích đối với quy hoạch này.
Như vậy, việc quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 5 Quyết định 60 đã hạn chế quyền tách thửa của người sử dụng đất, nội dung quy định không phù hợp với Luật Đất đai 2013 và Nghị định 01/2017/NĐ-CP khi quy định các trường hợp không được tách thửa.
Về trường hợp tách thửa đất có hình thành đường giao thông và hạ tầng kỹ thuật, Điểm c Khoản 1 Điều 5 Quyết định 60 quy định: “Trường hợp khi tách thửa đất ở có hình thành đường giao thông và hạ tầng kỹ thuật giao UBND quận, huyện rà soát các điều kiện về diện tích đất, cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, căn cứ quy định pháp luật quy hoạch, xây dựng; hướng dẫn các sở ngành theo quy định tại khoản 2, Điều 7 Quyết định này để hướng dẫn người sử dụng đất thực hiện hạ tầng kỹ thuật đảm bảo phù hợp theo quy hoạch được duyệt, kết nối hạ tầng kỹ thuật chung hiện hữu của khu vực”.
Việc UBND TP giao trách nhiệm cho UBND quận huyện căn cứ quy định về quy hoạch, xây dựng và hướng dẫn của các sở, ngành nhằm hướng dẫn người sử dụng đất thực hiện hạ tầng kỹ thuật để đảm bảo phù hợp theo quy hoạch… Tuy nhiên việc quy định trên và thực tiễn hướng dẫn của các sở, ngành dẫn đến sự chưa thống nhất đồng bộ trong các điều kiện được tách thửa trên địa bàn TP, có dấu hiệu phát sinh thủ tục hành chính.
Theo phản ánh của UBND quận Bình Tân, tại Hướng dẫn số 914 của Sở QH-KT yêu cầu lấy ý kiến các sở ngành liên quan và quy định các tiêu chí về hạ tầng kỹ thuật để được tách thửa đất, là một trong những nội dung nghiêm cấm theo quy định của Luật ban hành văn bản QPPL năm 2015. Về thẩm quyền của UBND cấp tỉnh trong việc định loại đất được tách thửa, căn cứ Luật Đất đai 2013, UBND cấp tỉnh chỉ có thẩm quyền quy định diện tích tối thiểu được tách thửa đối với 2 loại đất “đất ở tại nông thôn” và “đất ở tại đô thị” (Điều 143 và Điều 144).
Ngoài ra, Luật Đất đai 2013 cũng không giao Chính phủ mở rộng thẩm quyền của UBND cấp tỉnh quy định diện tích tối thiểu được tách thửa đối với các loại đất khác. Do đó, việc Quyết định 60 quy định diện tích tách thửa đối với đất không phải là “đất ở tại nông thôn” và “đất ở tại đô thị”, là chưa phù hợp với quy định cỉa Luật Đất đai 2013, chưa đảm bảo nguyên tắc thông nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
Từ những bất cập trên, nhiều ý kiến cho rằng UBND TP cần nhanh chóng rà soát những điểm bất cập của Quyết định 60 để sửa đổi, hay ban hành quyết định thay thế nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân, khơi thông những ách tắc về nhu cầu tách thửa của người dân từ nhiều năm qua, đáp ứng nhu cầu về chỗ ở vốn rất bức bách của bà con.
