Sau khi Thông tư 36/2014/TT-NHNN quy định các giới hạn, tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động của TCTD được ban hành, nhiều ý kiến đề nghị, đề xuất hoãn thời hạn thi hành.
Thực tế, những lo ngại về việc áp dụng Thông tư 36 chủ yếu xuất phát từ việc giới hạn về sở hữu và đầu tư của NH vì được quy định chặt chẽ hơn. Theo đó, không ít NH sẽ phải tiến hành bán cổ phần nắm giữ tại các NH khác để thỏa mãn điều kiện một NH không sở hữu quá 2 NH khác và tỷ lệ sở hữu tối đa là 5%.
Khi NH bán cổ phần, thị trường sẽ dồi dào, thậm chí dư thừa nguồn cung cổ phiếu NH gây ra áp lực không nhỏ. Hơn nữa, nhiều ý kiến cho rằng, áp dụng Thông tư 36 ngay sẽ tác động tiêu cực đến thị trường chứng khoán vì nguồn vốn sẽ co hẹp lại.
Tuy nhiên, NHNN quyết liệt hơn khi khẳng định sẽ không lùi thời hạn thực hiện Thông tư 36. Theo bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc NHNN, quy định về giới hạn cấp tín dụng để đầu tư, kinh doanh cổ phiếu không ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư, kinh doanh chứng khoán nói chung, cổ phiếu nói riêng mà còn góp phần kiểm soát, hạn chế sở hữu chéo và rủi ro hoạt động kinh doanh chứng khoán đối với TCTD có tỷ lệ đầu tư kinh doanh chứng khoán cao.
Từ đó tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và phục vụ tăng trưởng kinh tế, đem lại giá trị gia tăng cho nền kinh tế. Việc kiểm soát dòng vốn đầu tư vào cổ phiếu từ NH là cần thiết, không chỉ vì lý do an toàn hoạt động NH mà còn vì sự ổn định của thị trường chứng khoán.
Đây là giải pháp chính sách nhằm cơ cấu lại hoạt động của TCTD theo hướng an toàn, lành mạnh hơn như Đề án tái cơ cấu các TCTD đã được Bộ Chính trị, Chính phủ phê duyệt.
Thị trường chứng khoán đã có kinh nghiệm “đau xót” vào năm 2006, chỉ có sự tăng giá nên chứa đựng yếu tố ảo. Vì kinh doanh chứng khoán trên yếu tố ảo nên vay nóng, vay NH hoặc cầm cố chứng khoán chứ không xuất phát từ vốn tự có từ tiền nhàn rỗi, tiền bán hoặc thế chấp tài sản đã tạo nên bong bóng chứng khoán.
Về nguyên tắc, thị trường chứng khoán là thị trường vốn, phải bổ sung cho thị trường tiền tệ, còn hệ thống NHTM giải quyết nguồn vốn ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Trước đây, nhiều quy định của NHNN đưa ra đã được trì hoãn để tạo điều kiện cho TCTD có thời gian thích nghi, tạo tiền lệ không tốt, vì vậy lần này NHNN quyết liệt áp dụng Thông tư 36 có thể xem như một cách thiết lập lại kỷ cương thị trường.
