Không lợi ích nhóm trong sai phạm 2.200 tỷ đồng 6 dự án BOT tại TPHCM

“Trong quá trình thanh tra, UBND TP có ý kiến giải trình một số nội dung. Có một số nội dung, Thanh tra Chính phủ chấp nhận nhưng hầu hết các ý kiến giải trình của UBND TP chưa được chấp thuận. Đây là điều đáng tiếc. Theo tôi là do quan điểm, cách tiếp cận vấn đề và việc vận dụng pháp luật”, ông Hoan thông tin.

Trước đó, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận về việc chấp hành quy định của pháp luật với 6 dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT), BOT tại TPHCM. Đó là dự án xây dựng cầu Phú Mỹ, đường kết nối cầu Phú Mỹ, dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 1A đoạn An Sương - An Lạc, dự án xa lộ Hà Nội, dự án cầu Bình Triệu 2 và dự án xây dựng đường nối từ đường Nguyễn Duy Trinh vào khu công nghiệp Phú Hữu.

Theo kết luận, từ năm 2010 đến tháng 6-2015 trên địa bàn TPHCM có 13 dự án BOT, BT trong lĩnh vực giao thông, môi trường được xây dựng giá trị gần 33.000 tỷ đồng của 8 nhà đầu tư. Trong đó, 5 dự án giao thông đã hoàn thành với tổng mức đầu tư hơn 7.000 tỷ đồng. 8 dự án còn lại đang triển khai với tổng mức đầu tư gần 26.000 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ chỉ rõ, hầu hết các dự án BOT nêu trên đều chậm tiến độ, từ đó dẫn đến giảm doanh thu, tăng chi phí, lãng phí vốn đầu tư.

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành và TPHCM xử lý khoản tiền sai phạm theo kết quả thanh tra là gần 2.200 tỷ đồng. Trong đó phê duyệt không đúng khoản tiền 1.400 tỷ đồng, phê duyệt tăng sai 67 tỷ đồng; giảm tổng vốn đầu tư, điều chỉnh hợp đồng các dự án với giá trị 90 tỷ đồng...

Tại cuộc họp báo, Giám đốc Sở GTVT Bùi Xuân Cường, cho biết một số dự án kéo dài thời gian là do vừa triển khai vừa bổ sung hạng mục (như dự án nâng cấp, mở rộng xa lộ Hà Nội; dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1, đoạn An Sương - An Lạc). Ngoài ra, về kết luận “phê duyệt không đúng 1.400 tỷ đồng” là ở dự án nâng cấp, mở rộng xa lộ Hà Nội.

“Ở dự án này, ban đầu, nhà đầu tư chịu trách nhiệm xây lắp và TPHCM sẽ giải phóng mặt bằng 19 km. Dự án có một đoạn đi qua tỉnh Bình Dương và UBND TP đã đề nghị Bộ GTVT cân đối kinh phí bồi thường nhưng Bộ không sắp xếp được. Vì vậy, chủ đầu tư bổ sung 1.4000 tỷ đồng cho trả tiền bồi thường cho. Tháng 6-2016, UBND TP đã duyệt điều chỉnh, bổ sung số tiền này vào dự án cho phù hợp với quy định”, ông Bùi Xuân Cường thông tin.

Về việc các dự án đội vốn, Chánh Văn phòng UBND TPHCM cũng cho biết kết luận là đúng nhưng không phải do “kê khống” làm tăng tổng mức đầu tư mà nguyên nhân là do quá trình thực hiện, giá cả nhân công, chi phí nguyên vật liệu… thay đổi nên phải điều chỉnh cho phù hợp.

“Nhưng đây cũng là một kinh nghiệm cần rút ra để thực hiện các dự án khác. Tương tự, nếu quy hoạch thực hiện tốt, có tầm nhìn thì không phải đầu tư bổ sung các hạng mục, không làm “bổ sung” cầu vượt…. thì sẽ không bị coi là đội vốn”, ông Hoan nhìn nhận.

Đối với dự án BOT cầu Phú Mỹ, Thanh tra Chính phủ kết luận chưa rõ sự “cần thiết phải đầu tư”. Tuy nhiên, ông Hoan trích dẫn một văn bản và cho biết, UBND TP đã có báo cáo Thủ tướng Chính phủ về sự cần thiết đầu tư dự án này. Năm 2004, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản đồng ý.

“Cầu Phú Mỹ nằm trên trục đường vành đai 2 của TPHCM, kết nối nhiều tuyến đường quan trọng, vào khu vực cảng Hiệp Phước. Khi đưa cầu vào khai thác thì các xe tải nặng, xe không còn đi xuyên tâm các trục đường của TPHCM như: Ba Tháng Hai, Võ Thị Sáu, Điện Biên Phủ… Dự án thật sự có ý nghĩa trong việc kéo giảm ùn tắc giao thông, góp phần phát triển kinh tế của TPHCM”, ông Hoan nhấn mạnh.

Dù vậy, ông Hoan cũng khẳng định TPHCM tiếp thu các nội dung kết luận của Thủ tướng Chính phủ và Thanh tra Chính phủ. TPHCM sẽ triển khai ngay công tác khắc phục mà trọng tâm là công tác thanh toán, quyết toán.