Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, kim ngạch xuất khẩu gạo trong 9 tháng năm 2023 đạt 3,66 tỷ USD, tăng 40,4% so với cùng kỳ năm 2022. Con số này đã vượt giá trị xuất khẩu gạo cao nhất đã từng đạt được năm 2011 (3,65 tỷ USD).
Đáng chú ý, để đạt được giá trị xuất khẩu 3,66 tỷ USD trong 9 tháng, khối lượng gạo xuất khẩu chỉ 6,6 triệu tấn. Trong khi năm 2011, để đạt được 3,65 tỷ USD, khối lượng gạo xuất khẩu cần 7,1 triệu tấn. Nguyên nhân là do giá gạo xuất khẩu bình quân từ đầu năm đến nay luôn ở mức cao, đạt 553 USD/tấn, tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái. Thậm chí, giá gạo Việt Nam xuất khẩu có thời điểm lên đến gần 650 USD/tấn.
Trong tháng 8, xuất khẩu gạo đạt 950.000 tấn với giá trị 553 triệu USD. Qua tháng 9, Việt Nam tiếp tục xuất khẩu hơn 800.000 tấn gạo với giá trị khoảng 490.000 USD. Việt Nam trở thành nguồn cung gạo lớn nhất thế giới trong 2 tháng vừa qua. Như vậy, chỉ trong 2 tháng qua, Việt Nam đã cung cấp cho thị trường thế giới gần 1,8 triệu tấn gạo.
Gần đây, giá gạo xuất khẩu có xu hướng chững lại sau động thái của một số nước nhập khẩu nhằm kiềm chế lạm phát, tập trung vào chính sách phát triển sản xuất trong nước để tăng cường dự trữ, tồn kho và tìm kiếm các nguồn cung cấp lương thực thay thế cho gạo.
Tuy nhiên, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam vẫn đứng đầu thế giới. Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, ngày 4-10, giá gạo các loại của Việt Nam vẫn được giữ vững, nhưng một số nước Thái Lan, Pakistan có sự giảm nhẹ.
Các chuyên gia cho rằng, cơ hội xuất khẩu gạo từ nay đến cuối năm vẫn còn rất lớn khi các nước vẫn đang tăng cường nhập khẩu gạo để dự trữ. Đặc biệt, hiện nay sản xuất lúa gạo tại Malaysia vẫn cần nhập khẩu tới 30% để đảm bảo yêu cầu tiêu dùng và dự trữ trong nước.
Theo dự báo, ở kịch bản cao nhất, nếu thị trường tiếp tục thuận lợi, lượng gạo xuất khẩu vẫn duy trì được mức 800.000 tấn/tháng như tháng 9 vừa qua, thì trong 3 tháng cuối năm có thể xuất hơn 2 triệu tấn.
Tuy nhiên, với nguồn cung trong nước được tính toán, cùng với dự báo thị trường sẽ không còn tốt như 2 tháng vừa qua, trong quý IV dự báo mỗi tháng sẽ xuất khẩu khoảng 500.000 tấn. Như vậy, khả năng cả năm sẽ xuất khẩu kỷ lục 8 triệu tấn gạo, lập kỷ lục kim ngạch 4,5 tỷ USD.