Chạy nước rút
Từ giữa tháng 11 đến nay, Công ty cổ phần Tập đoàn CIENCO 4 (nhà thầu thi công cao tốc Cần Thơ - Cà Mau) đã tăng cường hơn 100 kỹ sư, công nhân làm việc tại các gói thầu. Song đến nay nhiều hạng mục của dự án này trên đoạn Hậu Giang - Cà Mau vẫn còn ngổn ngang, một số đoạn chưa cấp phối đá dăm, chưa thảm nhựa, hàng chục cầu trên tuyến chính chưa thi công khe co giãn…
Theo ghi nhận của PV Báo SGGP trong những ngày qua tại đoạn công trường thuộc xã Vĩnh Thuận Đông, TP Cần Thơ, hàng chục xe tải liên tục chở đá dăm đổ dọc công trường. Liền sau đó, các xe ủi đến sang gạt ra mặt đường, để xe lu di chuyển tới lui nén chặt.
Ở những đoạn rải cấp phối đá dăm xong, công nhân tiến hành láng nhựa, tưới nước làm mát mặt đường. Không khí thi công diễn ra tất bật, sôi nổi với khối tiếng nổ của nhiều loại máy móc, tiếng nói chuyện rôm rả của công nhân kéo dài từ sáng sớm đến tận đêm khuya.
Ở gói thầu XL03 đoạn qua tỉnh Cà Mau, mặt đường đã được láng nhựa xong, hiện các tổ thi công khẩn trương lắp dải phân cách, hàng rào, tôn hộ lan, lưới chống chói…
Thi công lề đường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau Ảnh: Tâm Chí
Ông Phạm Xuân Nam, Phó Tổng Giám đốc CIENCO4, cho biết, đến nay cơ bản 64,3km tuyến chính của Dự án đường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau (đoạn Hậu Giang - Cà Mau) đã hoàn thành việc cấp phối đá dăm.
Nhà thầu đang khẩn trương thi công bê tông nhựa, dự kiến hoàn thành chậm nhất vào ngày 15-12, và đến 18-12 sẽ hoàn thiện hệ thống an toàn giao thông, vạch sơn. “Chúng tôi đang huy động tối đa nhân lực, vật lực để thi công, phấn đấu đưa dự án “về đích” đúng hạn như chỉ đạo của Thủ tướng.
Làm nhanh nhưng nhà thầu luôn quán triệt công nhân, kỹ sư phải đảm bảo chất lượng, tuyệt đối không đốt cháy giai đoạn. Tất cả các phân đoạn, từ cấp phối đá dăm, lu nền, láng nhựa đến lắp lưới chống chói…, đều được giám sát kỹ lưỡng, không để sai kỹ thuật theo quy định”, ông Phạm Xuân Nam khẳng định.
Tại Dự án đường cao tốc Cao Lãnh - An Hữu (thành phần 1), càng về cuối tháng 12, hoạt động thi công càng cấp tập. Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Đồng Tháp (chủ đầu tư dự án), trên công trường hiện có hơn 300 kỹ sư, công nhân, liên tục nối ca làm việc ngày đêm.
“Dù thời hạn thông xe đến rất gần, khối lượng công việc còn lại rất lớn, nhưng nhà thầu cam kết sẽ hoàn thành đúng tiến độ, đạt chất lượng và đảm bảo tính thẩm mỹ, không để vi phạm, sai phạm phát sinh”, ông Nguyễn Xuân Trường, Tư vấn giám sát dự án đường cao tốc Cao Lãnh - An Hữu, cam kết.
Ông Trường cho biết, các phân đoạn trải đá dăm, san gạt, lu lèn có thể làm ban đêm; nhưng việc láng nhựa mặt đường phải làm ban ngày để kịp thời phát hiện, điều chỉnh ngay các phần bị lỗi.
Theo Chánh Văn phòng UBND tỉnh Đồng Tháp Nguyễn Phi Đa, tiến độ dự án đường cao tốc Cao Lãnh - An Hữu (thành phần 1) đang được đẩy nhanh, song khối lượng công việc còn lại rất lớn (khoảng 30% kế hoạch). Nguyên nhân là do thiếu đá thi công (khoảng 300.000m3).
Trước tình hình trên, tỉnh Đồng Tháp đã làm việc cấp tốc với tỉnh An Giang, hiện đã tìm được nguồn đá để bổ sung. Ngoài ra, đến thời điểm này, tỉnh Đồng Tháp cũng đã giải ngân 100% vốn đầu tư dự án. Khó khăn rất nhiều nhưng tỉnh Đồng Tháp cam kết quyết tâm hoàn thành, đưa dự án đường cao tốc Cao Lãnh - An Hữu (thành phần 1) thông xe vào ngày 19-12.
Nhiều nơi khó “về đích” đúng hạn
Lãnh đạo Ban Quản lý dự án tỉnh An Giang cho biết, đến nay, sản lượng thi công toàn Dự án thành phần 1, đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (giai đoạn 1) đạt 67,20%, tương ứng giá trị sản lượng thực hiện khoảng 5.638 tỷ đồng. Hiện các nhà thầu đang khẩn trương triển khai đắp cát nền đường, lu lèn nền đường tuyến chính, thi công đắp mái taluy..., cam kết đến ngày 19-12 sẽ hoàn thành.
Tuy nhiên, theo ghi nhận của PV Báo SGGP khi tham gia cùng đoàn công tác tỉnh An Giang kiểm tra tiến độ thi công dự án vào ngày 3-12, chúng tôi nhận thấy dự án khó “về đích” theo kế hoạch, bởi khối lượng còn lại của dự án rất nhiều. Nhiều đoạn chưa trải đá dăm, máy móc để ngổn ngang, không thi công. “Đường như vậy không thể hoàn chỉnh để thông xe”, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Hồ Văn Mừng bày tỏ lo lắng khi đi thực tế kiểm tra dự án.
Giải thích về tiến độ Dự án thành phần 1, đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng bị chậm, ông Đinh Văn To, Giám đốc Ban Quản lý dự án tỉnh An Giang, nhìn nhận, bên cạnh yếu tố khách quan (nguồn vật liệu, thời tiết không thuận lợi...), có phần lơ là, thiếu trách nhiệm của nhà thầu thi công. Khó khăn lớn nhất hiện nay của dự án là thiếu cát thi công (khoảng 1,4 triệu m3).
Trước thực tế này, Ban Quản lý dự án tỉnh An Giang đã đề nghị Sở NN-MT tỉnh nhanh chóng tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh Bản xác nhận bổ sung khối lượng cát đối với khu vực khai thác thuộc mỏ Tấn Mỹ. Đồng thời kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị có liên quan hỗ trợ Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn khai thác cát mỏ Cái Dầu, nhằm đảm bảo nguồn cát thi công dự án trong giai đoạn nước rút.
Đối với các dự án thành phần 2, 3, 4 đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, tiến độ còn chậm hơn dự án thành phần 1, hiện giá trị sản lượng chỉ đạt 50% kế hoạch. Bộ Xây dựng vừa có báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc không thể hoàn thành cơ bản dự án vào ngày 19-12, phải dời đến tháng 4-2026 và điều chỉnh kế hoạch hoàn thành toàn bộ dự án vào cuối năm 2026. Nguyên nhân các dự án thành phần 2, 3, 4 đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng bị chậm là do thiếu hơn 11 triệu m3 cát.
Ghi nhận của PV Báo SGGP vào chiều 10-12 tại một số đoạn thuộc dự án thành phần 4 (đoạn qua tỉnh Sóc Trăng cũ) cho thấy, hiện nhà thầu đã bóc tách lớp đất hữu cơ, đắp taluy, làm đường công vụ nhưng công trường vẫn còn mênh mông nước, vì phải… chờ cát.
Anh Lộc, Quản lý gói thầu số 10 (Dự án thành phần 4), cho biết: “Đến nay, chúng tôi mới gia tải nền đường được khoảng 1,2km trên tổng số 13km. Thiếu cát, thời gian thi công không liên tục, thường xuyên bị đứt đoạn nên đơn vị phải điều phối công nhân, thiết bị sang các gói thầu khác để tránh lãng phí nguồn lực”.
Trữ lượng cát giảm, chất lượng thấp
Hầu hết các dự án đường cao tốc đang triển khai tại ĐBSCL đang gặp khó trong thi công do thiếu vật liệu xây dựng. Theo khảo sát, đánh giá của ngành môi trường, trữ lượng và chất lượng các mỏ cát trong vùng hiện giảm mạnh so với trước, nhất là ở các địa phương cuối nguồn sông Tiền và sông Hậu như Vĩnh Long, Cần Thơ.
Đến nay, nhiều địa phương ở ĐBSCL vẫn chưa cung ứng đủ lượng cát phục vụ thi công các công trình đường cao tốc trong vùng như chỉ tiêu Chính phủ giao. Đơn cử như Vĩnh Long, tỉnh được giao cung ứng gần 3 triệu m3 cát để hỗ trợ thi công các dự án thành phần 2, 3, 4 đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, thế nhưng hiện các đơn vị mới khai thác được khoảng 700.000m3.
Tại TP Cần Thơ, ông Ngô Thái Chân, Giám đốc Sở NN-MT TP Cần Thơ, cho biết, tiến độ khai thác cát trên địa bàn hiện rất chậm so với mục tiêu đề ra. Cụ thể, trên địa bàn có 9 mỏ cát sông đã được cấp phép khai thác, với tổng trữ lượng gần 9 triệu m3, công suất cho phép khai thác bình quân hơn 25.400 m3/ngày, thực tế chỉ khai thác đạt khoảng 10.000 m3/ngày, tương đương khoảng 40% công suất.
Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long Trần Văn Lâu thông tin, có những mỏ cát lúc đầu xác định trữ lượng khá tốt, nhưng khi khai thác thì cát mịn lẫn bùn nhiều, phải qua nhiều công đoạn xử lý (rửa, sàng…) mới đạt tiêu chuẩn làm đường cao tốc. Do đó tốn nhiều thời gian, chi phí khai thác tăng cao - có nơi tăng gấp đôi so với việc khai thác cát ở thượng nguồn An Giang, Đồng Tháp.
Đại diện đơn vị khai thác mỏ cát sông MS01 (sông Hậu, TP Cần Thơ) cho hay, sản lượng khai thác cát tại mỏ này ngày càng giảm, từ 3.000-4.000m3/ngày trong năm trước, nay còn khoảng 1.000m3/ngày. Lý do là cát khai thác được lẫn quá nhiều bùn và tạp chất, cứ mỗi mét khối khai thác được thì qua xử lý chỉ lấy được 6 phần cát, còn lại 4 phần bùn, tạp chất.
