Những cổ phiếu một thời: BT6 - Nạn nhân các thương vụ thâu tóm

Quyết định lạ

BT6 chính thức niêm yết CP trên HOSE phiên giao dịch ngày 18-4-2002, với giá tham chiếu 23.500 đồng/CP. Thời hoàng kim của mã BT6 là năm 2014, khi giá CP tăng lên gần chạm mốc 80.000 đồng/CP nhờ kết quả kinh doanh cực kỳ khởi sắc ở thời điểm này. Thế nhưng đến cuối năm 2015, BT6 bất ngờ công bố hủy niêm yết với lý do tái cơ cấu lại các hoạt động sản xuất kinh doanh. Việc HĐQT công bố tờ trình hủy niêm yết tại ĐHCĐ thường niên 2015, đã khiến cổ đông rất ngạc nhiên, bởi doanh nghiệp này vẫn đang làm ăn có hiệu quả.

Ngoài BT6, ông Huy còn thâu tóm CTCP Xây dựng công nghiệp Descon (DCC) sau khi mua vào 56,2% cổ phần. Từ doanh nghiệp ăn nên làm ra, sau khi về tay ông Huy, DCC cũng rơi vào hoàn cảnh hết sức bi đát khi CP bị hủy niêm yết, thậm chí doanh nghiệp này còn làm thủ tục xin phá sản.

Đến ngày 6-3-2017, BT6 niêm yết trở lại trên sàn UPCoM với giá tham chiếu 9.000 đồng/CP. Thế nhưng, kỳ vọng về sự hồi phục sau thời gian hủy niêm yết đã không thành hiện thực. BT6 không ngừng lao dốc và đang giao dịch ở mức giá 1.400 đồng/CP. Không chỉ phá đáy, BT6 liên tục bị UBCKNN phạt tiền, trong khi HNX đưa vào “danh sách đen” do vi phạm công bố thông tin, như nhắc nhở vi phạm trên toàn thị trường, tạm ngưng giao dịch trên hệ thống. 

HNX còn công bố quyết định đưa 32,9 triệu CP BT6 vào diện hạn chế giao dịch kể từ ngày 7-10 (chỉ được giao dịch trong ngày thứ 6). Lý do, BT6 đã không khắc phục nguyên nhân dẫn đến tình trạng CK bị tạm ngưng giao dịch theo Thông báo 1171/TB-SGDCKHN.

Miếng mồi ngon

Tiền thân của BT6 là Công trường đúc đá tiền áp Châu Thới, được thành lập năm 1958 bởi Tập đoàn RMK của Mỹ. Lĩnh vực kinh doanh chính của BT6 là sản xuất và lắp đặt cấu kiện bê tông đúc sẵn; sản xuất vật liệu xây dựng; gia công, sửa chữa các dụng cụ cơ khí máy móc. Trong lĩnh vực sản xuất bê tông, BT6 có ưu thế nổi trội về mảng bê tông cốt thép siêu trọng như dầm Super T.

Trong lĩnh vực thi công xây lắp các dự án lớn tại Đông Nam bộ và ĐBSCL đều có sự tham gia của BT6, như công trình hầm đường bộ xuyên đèo Hải Vân, cầu Phú Mỹ, cầu Cần Thơ, cầu Rạch Miễu, đường cao tốc TPHCM - Trung Lương. 

BT6 sở hữu nhà máy chính rộng 27ha với công suất lên đến 15.000m3 cấu kiện bê tông/tháng tại Dĩ An (Bình Dương) và Nhà máy Bê tông 6 - Long Hậu (Long An), có quy mô 7ha với công suất 7.000m3 cấu kiện bê tông/tháng.

Với thế mạnh kể trên cộng với việc CP được niêm yết từ khá sớm, cơ cấu cổ đông của BT6 thường xuyên có sự góp mặt của nhiều tổ chức trong nước và quốc tế, như AM Fraser Securities, MayBank Kim Eng Securities, Golden Trinity Assets, Commerzbank (South East Asia), Mutual Fund Elite, Tổng công ty Công trình giao thông 6, Công ty TNHH Mascon, Công ty TNHH Đầu tư hạ tầng và Xi măng HB, CTCP Xây dựng đầu tư HB, Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và Phát triển Tân Việt. 

Tuy nhiên, số phận của BT6 lại được quyết định bởi nhóm cổ đông đến từ Kusto Group và Bình Thiên An, với đại diện là ông Trịnh Thanh Huy. Ông Huy được biết đến là một trong những cổ đông sáng lập Tập đoàn Masan (MSN) tại Nga cùng với ông Nguyễn Đăng Quang và ông Hồ Hùng Anh. Năm 2006, ông Huy tham gia thành lập Bình Thiên An, chủ đầu tư dự án Đảo Kim Cương (quận 2, TPHCM) và Kusto Group, tập đoàn đầu tư vào rất nhiều doanh nghiệp niêm yết như CTCP Xây dựng Coteccons (CTD), CTCP Gemadept (GMD). 

Tháo chạy

Một trong những quyết định có sự tham gia của ông Huy tại BT6 là kế hoạch hủy niêm yết CP để tái cơ cấu các hoạt động sản xuất kinh doanh được thông qua tại ĐHCĐ thường niên 2015. Kế hoạch dù vấp phải sự phản đối từ các cổ đông nhỏ, nhưng với tỷ lệ nắm giữ áp đảo của nhóm Bình Thiên An/Kusto (nắm 79% cổ phần), tờ trình hủy niêm yết vẫn được thông qua.

Giải trình với cổ đông về quyết định này, HĐQT BT6 cho biết mục đích hủy niêm yết là thực hiện mục tiêu tái cơ cấu doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả kinh doanh, tập trung phát triển doanh nghiệp. Thậm chí, HĐQT của BT6 còn vẽ ra kế hoạch huy động vốn cho đến năm 2016. 

Cụ thể, BT6 sẽ phát hành 40 triệu CP với giá phát hành không thấp hơn mệnh giá cho cổ đông hiện hữu hoặc NĐT chiến lược. Song song đó, BT6 lên kế hoạch phát hành 4 triệu trái phiếu thông thường, hoặc trái phiếu chuyển đổi thành cổ phần với mệnh giá 100.000 đồng.

Mỗi đợt phát hành này dự kiến mang lại 400 tỷ đồng. Đồng thời BT6 còn vay trung và dài hạn thêm 400 tỷ đồng, nâng tổng số tiền huy động cả giai đoạn 2014-2016 lên tới 1.200 tỷ đồng. Toàn bộ số tiền này sẽ được bổ sung vốn lưu động, mua sắm máy móc thiết bị, mở rộng nhà xưởng sản xuất.

Trái với sự mong đợi, kết quả thu được sau kế hoạch tái cơ cấu là những cú trượt dài về hiệu quả kinh doanh của BT6 trong những năm kế tiếp. Theo báo cáo tài chính 2016, dù doanh thu đạt 955 tỷ đồng nhưng lợi nhuận của BT6 chỉ vỏn vẹn 4,3 tỷ đồng (năm 2015 là 145 tỷ đồng).

Năm 2017, doanh thu bất ngờ sụt giảm xuống còn 520 tỷ đồng (giảm 46%), lợi nhuận âm 139,3 tỷ đồng. Chưa dừng lại, năm 2018, BT6 tiếp tục báo lỗ gần 323 tỷ đồng, trong khi doanh thu tụt xuống chỉ còn 134 tỷ đồng. Đáng báo động là tình hình tài chính khi BT6 đối mặt với khoản 394 tỷ đồng giá trị nợ khó đòi, trong đó con số có khả năng thu hồi 229 tỷ đồng. 

Nguyên nhân thua lỗ được HĐQT BT6 giải thích do thị trường xây dựng tiêu cực, nhiều dự án bị trì hoãn hoặc hủy bỏ, số lượng đơn hàng giảm. Đặc biệt, các ngân hàng đồng loạt giảm hạn mức tín dụng khiến BT6 không đủ khả năng thanh toán cho các chủ nợ và nhà cung cấp. Sau khi góp phần đẩy BT6 vào tình cảnh khốn khó, nửa cuối năm 2018, ông Huy quyết định tháo chạy bằng việc đăng ký bán ra phần lớn CP BT6, giảm tỷ lệ nắm giữ từ xấp xỉ 14% xuống còn 1%.
(Còn tiếp)