Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Năm 6/2 đã phê chuẩn các lệnh trừng phạt kinh tế và du lịch nhắm vào những người làm việc trong các cuộc điều tra của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) về công dân Hoa Kỳ hoặc các đồng minh của Hoa Kỳ như Israel, lặp lại hành động mà ông đã thực hiện trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình.
Động thái này trùng với chuyến thăm Washington của Thủ Tướng Benjamin Netanyahu, người cùng với cựu Bộ trưởng quốc phòng của mình bị Tòa án Hình sự Quốc tế truy nã vì cuộc chiến tranh ở Gaza do Hamas khởi đầu vào ngày 7/10/2023. Tòa án cũng đã ban hành lệnh bắt giữ 3 nhà lãnh đạo Hamas, tất cả đều đã bị giết, nhưng cho đến nay mới chỉ hủy bỏ lệnh bắt giữ đối với 2 người trong số họ.
Lệnh của ông Trump cho rằng tòa án ở The Hague đã "lạm dụng quyền lực" khi ban hành lệnh bắt giữ Netanyahu, người đã được tiếp đón tại Nhà Trắng vào thứ Ba. Lệnh cũng cho biết tòa án đã tham gia vào "các hành động bất hợp pháp và vô căn cứ nhắm vào nước Mỹ", ám chỉ đến các cuộc điều tra của ICC về các tội ác chiến tranh bị cáo buộc của các quân nhân Hoa Kỳ ở Afghanistan, "và đồng minh thân cận của chúng tôi là Israel".
Không rõ Hoa Kỳ sẽ công bố tên những người bị trừng phạt nhanh như thế nào. Trong chính quyền Trump đầu tiên vào năm 2020, Washington đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với công tố viên Fatou Bensouda khi đó và một trong những trợ lý hàng đầu của bà về cuộc điều tra của ICC về quân đội Hoa Kỳ ở Afghanistan. Tổng thống Joe Biden đã dỡ bỏ lệnh trừng phạt ngay sau khi nhậm chức vào năm 2021.
Các biện pháp trừng phạt bao gồm đóng băng mọi tài sản tại Hoa Kỳ của những người bị chỉ định và cấm họ cùng gia đình họ đến Hoa Kỳ.
Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) gồm 125 thành viên là một tòa án thường trực có thể truy tố các cá nhân về tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người, tội diệt chủng và tội xâm lược lãnh thổ của các quốc gia thành viên hoặc của công dân các quốc gia đó. Cả Israel và Hoa Kỳ đều không phải là thành viên của tòa án này.
Ông Trump đã ký sắc lệnh hành pháp sau khi đảng Dân chủ tại Thượng viện Hoa Kỳ tuần trước chặn nỗ lực do đảng Cộng hòa lãnh đạo nhằm thông qua luật thiết lập chế độ trừng phạt nhắm vào tòa án.
Tòa án đã thực hiện các biện pháp bảo vệ nhân viên khỏi các lệnh trừng phạt có thể xảy ra của Hoa Kỳ, trả lương trước 3 tháng, trong khi chuẩn bị cho những hạn chế tài chính có thể làm tê liệt tòa án tội ác chiến tranh, các nguồn tin cho biết với Reuters vào tháng trước.
Vào tháng 12, Chủ tịch tòa án, thẩm phán Tomoko Akane, đã cảnh báo rằng các lệnh trừng phạt sẽ “nhanh chóng làm suy yếu hoạt động của tòa án trong mọi tình huống và trường hợp, đồng thời gây nguy hiểm cho sự tồn tại của tòa án”.
