Tháng 1-2016, ca phẫu thuật đầu tiên do robot Da Vinci thực hiện trên người lớn tại Bệnh viện (BV) Bình Dân đã mở ra cánh cửa mới về phẫu thuật bằng robot tại TPHCM nói riêng và Việt Nam nói chung. Từ thời điểm đó, người bệnh đến khám, điều trị phẫu thuật tại các khoa Ngoại tổng quát và Tiết niệu của BV Bình Dân được phẫu thuật bằng robot Da Vinci thế hệ Si. Tiếp nối thành công ban đầu, tháng 11-2018, BV Bình Dân thực hiện phẫu thuật robot khẩn cấp cho một thai phụ thoát khỏi nguy cơ sốc nhiễm trùng đường mật, đảm bảo an toàn cho song thai 17 tuần tuổi. Đáng chú ý, đơn vị này đã ứng dụng robot phẫu thuật trong phẫu trị ung thư gan. Người đầu tiên được thụ hưởng kỹ thuật này là ông C.M.T. (59 tuổi, ngụ tại Long An) đã được robot cắt an toàn cả 2 thùy gan trái bị ung thư.
Hiện phẫu thuật robot tại BV Bình Dân đã trở thành phẫu thuật thường quy với 18 ê kíp phẫu thuật robot được đào tạo tại Mỹ, Hàn Quốc, Singapore... Nhiều trường hợp bệnh khó đã được phẫu thuật thành công với sự trợ giúp của hệ thống robot phẫu thuật.
Theo TS-BS Trần Vĩnh Hưng, Giám đốc BV Bình Dân, phẫu thuật bằng robot có ưu thế hơn phẫu thuật nội soi bình thường nhờ sự phát triển của công nghệ, giúp BS ngoại tổng quát và tiết niệu thực hiện được những phẫu thuật phức tạp với độ chính xác cao và thuận lợi hơn. “Đến nay, đã có 858 trường hợp được phẫu thuật bằng robot với các chuyên khoa (gồm 499 ca ngoại tiết niệu, 359 ca ngoại tổng quát và lồng ngực). Bên cạnh đó, các chuyên gia phẫu thuật của BV Bình Dân không chỉ tham gia hỗ trợ chuyển giao công nghệ phẫu thuật robot cho các BV trong nước mà còn được các BV trong khu vực đánh giá cao và mời sang hỗ trợ kỹ thuật”, BS Trần Vĩnh Hưng cho hay.
Cùng với BV Bình Dân, BV Chợ Rẫy là đơn vị thứ 2 tại TPHCM thực hiện phẫu thuật bằng robot. Điều này cũng tạo dấu ấn lần đầu tiên tại Việt Nam, các BS dùng robot thay cho sức người để thực hiện việc lấy thận ghép từ người cho sống. Thao tác nhanh, chính xác đến từng chi tiết nhỏ của cánh tay robot không chỉ giúp người hiến thận sớm bình phục mà còn mang đến thành công ngoài mong đợi cho người nhận thận hiến, tránh được rủi ro trong quá trình ghép và chăm sóc hậu phẫu. Phẫu thuật robot cũng đã trở thành thường quy tại BV Chợ Rẫy, từ tháng 7-2017 đến nay đã thực hiện gần 200 trường hợp phẫu thuật cho các chuyên khoa Tiết niệu, Tiêu hóa, Gan - Mật - Tụy, Ngoại lồng ngực…
Tiệm cận công nghệ thế giới
Đầu năm 2019, BV Nhân dân 115 tạo nên tiếng vang trong giới y khoa Việt Nam khi trở thành đơn vị đầu tiên ở khu vực châu Á thực hiện thành công kỹ thuật mổ u não bằng robot Modus V Synaptive thế hệ thứ 2. Bệnh nhân Việt Nam đầu tiên được tiếp cận kỹ thuật này là một phụ nữ 67 tuổi, ngụ tỉnh Tây Ninh. Bệnh nhân được chẩn đoán có một khối u kích thước 15-20mm ở vùng trán bên trái. Khối u phát triển gây tổn thương, phù nề xâm lấn xung quanh ảnh hưởng đến chức năng ngôn ngữ của người bệnh và đe dọa trực tiếp đến sinh mạng. Dưới sự hỗ trợ của hệ thống định vị, robot thần kinh Modus V Synaptive và 2 chuyên gia kỹ thuật đến từ Canada và Australia, ê kíp gồm 3 bác sĩ của BV Nhân dân 115 đã phẫu thuật bóc tách lấy nguyên khối u 20mm trong não của người bệnh. Ca mổ chỉ kéo dài trong vòng 90 phút, hoàn thành sớm hơn dự kiến 30 phút.
TS-BS Phan Văn Báu, Giám đốc BV Nhân dân 115, cho biết robot Modus V Synaptive được đưa vào sử dụng tại BV là hệ thống robot tiên tiến, hiện đại nhất trong giới phẫu thuật thần kinh và sử dụng thường xuyên tại các trung tâm phẫu thuật lớn ở Mỹ, Canada, Australia. Hệ thống robot này được tích hợp đa chức năng tối ưu hình ảnh, lập kế hoạch phẫu thuật, định hướng... cung cấp cho phẫu thuật viên những tiến bộ công nghệ mới nhất để thực hiện các cuộc phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, phù hợp với thông số riêng của từng bệnh nhân.
“Không chỉ hiệu quả, robot phẫu thuật còn giúp người bệnh không phải ra nước ngoài điều trị mà còn thụ hưởng chi phí rẻ hơn rất nhiều. Với mức chi trả khoảng 30%-40% từ bảo hiểm y tế, phẫu thuật robot tại Việt Nam đang có giá thành rẻ hơn 5-7 lần so với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới. Phẫu thuật robot đang dần trở thành sự lựa chọn khả thi và hiệu quả, từng bước thay thế phẫu thuật nội soi và các phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn khác tại Việt Nam”, BS Phan Văn Báu nhận định.