Theo nghị quyết, từ 1-7-2024, thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27 ngày 21-5-2018 của Trung ương khóa XII. Nguồn kinh phí thực hiện cải cách tiền lương được bảo đảm từ nguồn cải cách tiền lương tích lũy của ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương và một phần bố trí trong dự toán chi cân đối ngân sách nhà nước.
Cùng với cải cách tiền lương, nghị quyết của Quốc hội nêu rõ, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công và một số chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở.
Với các cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước của Trung ương đang thực hiện các cơ chế quản lý tài chính, thu nhập đặc thù thì từ 1-1-2024 đến ngày 30-6-2024, tiền lương và thu nhập tăng thêm hàng tháng tính theo lương cơ sở 1,8 triệu đồng/tháng, bảo đảm không vượt quá mức tiền lương và thu nhập tăng thêm được hưởng tháng 12-2023. Mức hưởng theo cơ chế đặc thù này không bao gồm phần tiền lương và thu nhập tăng thêm do điều chỉnh hệ số tiền lương ngạch, bậc khi nâng ngạch, nâng bậc năm 2024.
Nghị quyết Quốc hội nêu rõ, tính theo nguyên tắc trên, nếu mức tiền lương và thu nhập tăng thêm năm 2024 theo cơ chế đặc thù thấp hơn mức tiền lương theo quy định chung thì chỉ thực hiện chế độ tiền lương theo quy định chung, để bảo đảm quyền lợi cho người lao động.
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh trình bày báo cáo, sáng 10-11. Ảnh: QUANG PHÚC |
Từ 1-7-2024, tất cả cơ chế quản lý tài chính, thu nhập đặc thù của cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước bãi bỏ, áp dụng chế độ tiền lương, phụ cấp, thu nhập thống nhất. Cơ chế đặc thù hiện hành đối với phần kinh phí thường xuyên theo cơ chế quản lý tài chính đặc thù (chi hoạt động, tăng cường năng lực, hiện đại hóa, đảm bảo hoạt động chuyên môn...) của các cơ quan, đơn vị hành chính Nhà nước không tiếp tục áp dụng.
Quốc hội giao Chính phủ tổ chức thực hiện và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp 8. Quốc hội yêu cầu bộ, cơ quan Trung ương, địa phương tiếp tục thực hiện giải pháp tạo nguồn cải cách chính sách tiền lương theo quy định.
Các bộ, ngành, địa phương được phép tiếp tục loại trừ một số khoản thu khi tính số tăng thu ngân sách địa phương dành để cải cách tiền lương, như quy định tại khoản 2, điều 3 của Nghị quyết số 34 ngày 13-11-2021 của Quốc hội.
Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 cũng nêu rõ, trong năm 2024 thu ngân sách nhà nước hơn 1,7 triệu tỷ đồng. Quốc hội đồng ý chuyển 19.040 tỷ đồng cải cách tiền lương của ngân sách địa phương đến hết năm 2023 còn dư của một số địa phương sang bố trí dự toán năm 2024, để thực hiện mức lương cơ sở 1,8 triệu đồng/tháng.
Về chi ngân sách, Quốc hội đồng ý trong năm 2024, chi hơn 2,1 triệu tỷ đồng. Mức bội chi ngân sách ở mức 399.400 tỷ đồng, tương đương 3,6% tổng sản phẩm trong nước (GDP); trong đó, bội chi ngân sách Trung ương 372.900 tỷ đồng (tương đương 3,4% GDP); bội chi ngân sách địa phương 26.500 tỷ đồng (tương đương 0,2%GDP). Tổng mức vay của ngân sách nhà nước 690.553 tỷ đồng.
Quốc hội giao Chính phủ tập trung điều hành chính sách tài khóa chủ động, hợp lý, linh hoạt, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, nhịp nhàng với chính sách tiền tệ và chính sách khác, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm cân đối lớn của nền kinh tế. Có giải pháp khắc phục đà suy giảm các chỉ tiêu về tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước trên GDP và tỷ lệ huy động từ thuế, phí vào ngân sách. Để tăng cường quản lý thu, cơ cấu lại nguồn thu bảo đảm tính bền vững, Chính phủ phải sớm trình Quốc hội các dự án sửa đổi, bổ sung các luật về thuế.
Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2024, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, một số ý kiến đề nghị báo cáo cụ thể về tình hình cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp và có giải pháp đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước nhưng đồng thời phải bảo đảm tính hiệu quả, chặt chẽ, tránh gây thất thoát vốn và tài sản nhà nước tại doanh nghiệp.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, trong những năm gần đây, thu từ cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp còn thấp, nhiều năm không đạt dự toán. Dự toán năm 2023 xây dựng ở mức khá thận trọng (3.000 tỷ đồng). Tuy thực hiện 8 tháng ước đạt 7.400 tỷ đồng, bằng 246,7% dự toán, song ước thu cả năm bằng thu 8 tháng, chủ yếu do tăng thu nộp ngân sách tiền thoái vốn tại doanh nghiệp thuộc địa phương từ các năm trước.
Điều này cho thấy, tình hình cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp năm 2023 chưa được cải thiện, còn bất cập. Chính phủ dự kiến giai đoạn 2021-2025 chỉ thu được khoảng 26.000 - 27.000 tỷ đồng, làm ảnh hưởng lớn đến việc cân đối nguồn cho đầu tư phát triển theo Nghị quyết 23.
UBTVQH đề nghị Chính phủ có báo cáo cụ thể, rõ ràng về tình hình cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp gửi các đại biểu Quốc hội. Đồng thời, sớm có giải pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp, bảo đảm tính hiệu quả, chặt chẽ, tránh gây thất thoát vốn và tài sản nhà nước tại doanh nghiệp.
Một số ý kiến đề nghị Chính phủ báo cáo tổng thể chính sách cải cách tiền lương và cân đối nguồn lực trong thực hiện cải cách tiền lương giai đoạn 2024-2026 và dự báo đến năm 2030, trong đó, ngoài chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, cần tính đến nguồn lực thực hiện các chính sách an sinh xã hội, chính sách lương, phụ cấp đối với cán bộ không chuyên trách ở xã, thôn, bản... để bảo đảm tính khả thi, ổn định lâu dài theo lộ trình mà Nghị quyết 27 đã quy định.
UBTVQH nhận thấy, ý kiến của các đại biểu Quốc hội là hoàn toàn xác đáng. Theo đó, đề nghị Chính phủ có báo cáo tổng thể chính sách cải cách tiền lương và cân đối nguồn lực trong việc thực hiện cải cách tiền lương giai đoạn 2024-2026 và dự báo đến năm 2030 gửi các vị ĐBQH.
