Rất nhiều doanh nghiệp XNK tuân thủ pháp luật hải quan ở mức thấp

(ĐTTCO) - Theo số liệu mới nhất từ Hải quan Việt Nam, trong 190.000 doanh nghiệp đang hoạt động xuất nhập khẩu, chỉ có 10% doanh nghiệp tuân thủ pháp luật hải quan ở mức trung bình và mức độ cao, trong khi lại có đến 89% doanh nghiệp đang ở mức độ tuân thủ thấp hoặc không tuân thủ.
Rất nhiều doanh nghiệp XNK tuân thủ pháp luật hải quan ở mức thấp
Đây là thông tin được ngành Hải quan chia sẻ tại hội nghị triển khai và ký kết biên bản ghi nhớ thực hiện Chương trình thí điểm hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan diễn ra ngày 16-9-2022. 
Hiện việc khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan là một trong những chủ trương lớn của Chính phủ, Bộ Tài chính và ngành Hải quan nhằm thực hiện các Nghị quyết của Chính phủ.
Chủ trương này đã được quy định cụ thể tại chiến lược phát triển hải quan đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 628/QĐ-TTg ngày 20-5-2022, phù hợp với kiến nghị tại khung tiêu chuẩn SAFE của WCO.
Trong bối cảnh đó, Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định số 1399/QĐ-TCHQ ngày 15-7-2022 về việc ban hành chương trình thí điểm hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan với mục tiêu nâng cao mức độ tuân thủ cho doanh nghiệp. 

Lợi ích mà chương trình đem lại cho doanh nghiệp tham gia đó là giảm thời gian thông quan, giảm chi phí cho doanh nghiệp, được bố trí luồng riêng để hỗ trợ (tùy theo điều kiện của từng đơn vị); được trợ giúp bởi các cán bộ hải quan có kinh nghiệm, tăng tỷ lệ luồng xanh – giảm tỷ lệ luồng vàng và đỏ ; cảnh báo các yếu tố tiềm ẩn rủi ro giúp cho doanh nghiệp giảm thiểu tối đa việc vi phạm pháp luật hải quan. 

Vì đây là chương trình thí điểm, nên việc lựa chọn đối tượng tham gia cũng được cân nhắc một cách kĩ lưỡng, giai đoạn đầu là khoảng hơn 266 doanh nghiệp với đầy đủ các loại hình: nhà nước, doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp nhỏ và vừa, các loại hình kinh doanh xuất nhập khẩu. 

Từ đó, cơ quan hải quan sẽ có cái nhìn tổng thể để xây dựng phương pháp phù hợp cho từng loại hình. Trong giai đoạn này, Tổng cục Hải quan cũng ưu tiên cho các đại lý làm thủ tục hải quan. Số liệu tính đến thời điểm này, cả nước có 1413 đại lý làm thủ tục hải quan trong đó có khoảng 7% tờ khai hải quan được làm thủ tục thông qua đại lý; 85% tuân thủ thấp và không tuân thủ còn lại 15% là tuân thủ cao và trung bình.

Giai đoạn sau, tùy theo điều kiện và khả năng của mỗi địa phương sẽ tăng dần số lượng doanh nghiệp tham gia chương trình.

Ông Hoàng Việt Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết: Mục tiêu chương trình hướng đến là sau 2 năm triển khai thí điểm, sẽ có khoảng 300 doanh nghiệp với đầy đủ các loại hình được lựa chọn tham gia chương trình, từng bước cải thiện mức độ tuân thủ (80% ở mức tuân thủ trung bình và cao).

Nhằm đạt hiệu quả tối đa, chương trình có sự hỗ trợ của Dự án tạo thuận lợi thương mại do Cơ quan phát triển quốc tế Mỹ (USAID) tài trợ. Ông Andy Allan, chuyên gia cao cấp về tạo thuận lợi thương mại của dự án nhấn mạnh, đây là ví dụ cho thấy nỗ lực của Chính phủ trong việc nâng cao sức hấp dẫn và cạnh tranh cho thị trường Việt Nam.

Dự án của USAID kéo dài trong 5 năm (2018-2023) với tổng vốn 21,7 triệu USD cam kết hỗ trợ Chính phủ áp dụng cách tiếp cận quản lý rủi ro trong lĩnh vực hải quan và kiểm tra chuyên ngành cũng như hỗ trợ tăng cường công tác thực hiện Hiệp định tạo thuận lợi thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Mục tiêu cao nhất là hỗ trợ Việt Nam phát triển môi trường thương mại và đầu tư hấp dẫn hơn cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Các tin khác