Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia, đã lý giải nguyên nhân các trận siêu bão toàn cầu gần đây có sức tàn phá lớn. Theo ông Khiêm, nhiệt độ bề mặt đại dương ấm lên làm tăng lượng hơi nước trong khí quyển, tạo điều kiện cho bão tăng cường độ.
Ảnh chụp vệ tinh vào chiều 5-9 với mắt bão Yagi chuẩn bị mạnh lên cấp 17
Ông Khiêm cho rằng hiện tượng ENSO năm 2024 với sự chuyển pha từ El Nino sang La Nina nhanh chóng đã làm mất cân bằng nhiệt ẩm đại dương, góp phần cung cấp năng lượng cho sự hình thành và phát triển của bão. Thêm vào đó, biến đổi khí hậu toàn cầu khiến nhiệt độ đại dương và khí quyển tăng, cung cấp thêm năng lượng và hơi nước cho các hệ thống thời tiết, dẫn đến nhiều cơn bão mạnh hơn.
Ông Khiêm nhấn mạnh, nhiệt độ trung bình toàn cầu trong 8 tháng đầu năm đã cao hơn 0,7 độ C so với mức trung bình giai đoạn 1991-2020 và năm 2024 có thể trở thành năm nóng nhất được ghi nhận. “Khi nhiệt độ tăng, số lượng và cường độ các cơn bão mạnh cũng sẽ tăng theo”, ông Khiêm chia sẻ.
Từ chiều 5-9, một số cơ quan khí tượng quốc tế đã nhận định tâm bão Yagi sẽ đi thẳng vào Hà Nội. Ảnh tư liệu
Nghiên cứu tại Mỹ cũng cho thấy, nhiệt độ đại dương ấm lên là nguyên nhân khiến các cơn bão nhiệt đới có cường độ mạnh hơn và xuất hiện nhiều hơn, với sức tàn phá của bão tăng trung bình khoảng 40% khi nhiệt độ toàn cầu tăng 1 độ C.
Ông Khiêm còn cảnh báo, biến đổi khí hậu có thể làm giảm độ đứt gió thẳng đứng, một yếu tố thường ngăn cản bão phát triển. Sự thay đổi hoàn lưu và khí áp, cùng với chênh lệch nhiệt độ giữa đất liền và biển, tạo điều kiện thuận lợi cho bão hình thành và duy trì cường độ lâu hơn.
Trong tháng 9 và 10, một số siêu bão đã xuất hiện trên toàn cầu, gây ra những thiệt hại đáng kể. Điển hình là siêu bão Yagi, một trong những cơn bão mạnh nhất năm 2024, đã tràn qua Philippines, Trung Quốc và Việt Nam, gây ra thiệt hại lớn về người và tài sản.
Siêu bão Krathon (tên địa phương là Julian) được ghi nhận vào cuối tháng 9, đầu tháng 10, ảnh hưởng nghiêm trọng đến Philippines và Đài Loan (Trung Quốc) với sức gió giật lên tới 240km/giờ. Đây là một trong những cơn bão mạnh nhất đổ bộ vào Đài Loan trong những năm gần đây.
Bão Milton xuất hiện vào đầu tháng 10, trở thành một trong những cơn bão mạnh nhất từng ghi nhận ở vịnh Mexico với sức gió lên tới 180 mph (khoảng 290km/giờ). Milton đã gây ra thiệt hại lớn tại Florida (Hoa Kỳ).
Những cơn bão này là minh chứng rõ ràng cho sự tác động của biến đổi khí hậu, khi các cơn bão ngày càng có cường độ mạnh hơn và xuất hiện thường xuyên hơn.
