Cuối tháng 9-2025, bão số 10 (Bualoi), với sức tàn phá khủng khiếp, tiếp tục gây ra thiệt hại khổng lồ về người và tài sản một vùng rộng lớn.
Hình ảnh truyền đi từ vùng thiên tai trong những ngày qua thực sự gây sốc cho những ai từng quen thuộc với địa bàn Tây Bắc, Việt Bắc, châu thổ sông Hồng và Bắc Trung bộ. Ở Hà Giang, nơi được mệnh danh là vùng cao cực Bắc, giờ đây trong bản tin thiên tai đã có thêm một cột mốc khác: đỉnh lũ hiện tại vượt đỉnh cơn lũ lịch sử năm 1969, với những ngôi nhà ở trung tâm đô thị Hà Giang ngập tới tầng 2. Cao Bằng cũng chìm trong mênh mông nước lũ.
Đường từ Yên Bái lên Mù Cang Chải, thiên đường ruộng bậc thang chuẩn bị đón ngày hội mùa vàng, đã sạt lở hoàn toàn hàng cây số qua đèo Khau Phạ. Những clip trực tiếp cảnh núi sạt hất văng ô tô xuống vực ở bản du lịch Cát Cát (Sa Pa) hay đất lở ở đèo Ô Quy Hồ càng khiến câu chuyện thiên tai trở nên khốc liệt hơn bao giờ hết.
Cùng với những clip trực tiếp từ miền núi, hình ảnh những làng quê ven biển bị lốc cuốn tan hoang, người dân phải che tạm rạp bên đường để tổ chức tang lễ cho những người thiệt mạng vì thiên tai, những biệt thự hàng chục tỷ đồng ở khu du lịch Xuân Thành (Hà Tĩnh) cũng bị xô sập. Tất cả đều hiện lên cảnh ngổn ngang và tang thương.
Giữa thảm cảnh đó, tấm lòng người Việt tiếp tục lấp lánh với tinh thần “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/ Người trong một nước phải thương nhau cùng”. Tập đoàn Vingroup quyết định hỗ trợ 500 tỷ đồng giúp đồng bào bị thiên tai với mức hỗ trợ rất cụ thể, và cam kết sẽ tăng thêm ngân sách nếu mức độ thiệt hại thực tế vượt dự tính.
Những nghệ sĩ có ảnh hưởng trong cộng đồng cũng sớm sẻ chia với bà con vùng bị tác động của bão lũ, như ca sĩ Hà Anh Tuấn hỗ trợ 1,3 tỷ đồng, ca sĩ Mỹ Tâm ủng hộ 500 triệu đồng… Trên hết, hàng triệu người dân của nước Việt đã và đang chia từng cân gạo, gói mì giúp đồng bào mình, với đạo lý nhường cơm sẻ áo truyền thống cả trăm năm qua.
Những món quà cứu trợ vừa được trao tận tay giúp bà con bị ảnh hưởng trong đợt lũ trước, nay trở thành “hộ mệnh” khẩn cấp cho họ trong trận lũ này. Nhưng bi thương hơn khi có không ít bò, bê, vật dụng… vừa được các đoàn cứu trợ trao tặng bà con làm vốn, gầy dựng đời sống mới lại bị đợt thiên tai này cuốn trôi tiếp.
Những cuốn sách, tập vở còn thơm mùi giấy vừa được trao tay học sinh nay bị lũ dâng ngập nốt. Những ngôi nhà vừa được chống dựng ngay ngắn lại bị trận bão này tiếp tục xô đổ vẹo xiêu. Những đường làng ngõ xóm ngập bùn đất rêu rác vừa được anh em chiến sĩ phụ giúp dọn dẹp, giờ lại ngổn ngang hoang tàn như trận lũ trước…
Người miền Trung vốn có câu ca về sự kiên cường, bất khuất khi đối mặt gian truân rằng: Ra chợ mua mười quả trứng gà để ấp nở, nhưng bảy quả bị ung, ba quả nở ra ba con gà con thì “con diều tha, con quạ bắt, con (bị chim) cắt xơi”, chính là câu chuyện của “lũ chồng lũ, bão chồng bão”, của “phúc bất trùng lai, họa vô đơn chí”… trong cuộc mưu sinh. Tất nhiên không người dân nào có thể dựa mãi vào câu ca ấy để động viên mình sống!
Liên tục đối mặt với thiên tai, dù thiệt hại có lớn đến đâu thì tất cả sẽ cùng đứng lên và vượt khó như chúng ta từng trải qua. Tuy nhiên, với cường độ thiệt hại do thiên tai gây nên ngày càng lớn, cùng câu chuyện thời sự “sắp xếp giang sơn”, chúng ta nên có một cuộc quy hoạch lại cuộc sống của người dân ở những địa phương hứng chịu thiên tai dồn dập.
Tất cả nên được tính toán, hoạch định trong một chương trình sinh kế lâu dài và bền vững từ phía Đảng, Nhà nước chứ không thể chỉ trông chờ vào sự từ tâm của cộng đồng sau mỗi đận gian nan...
