Công an TP Hà Nội đã kiểm tra xưởng gia công của Công ty TNHH in Dương Khánh đóng trên địa bàn quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, và phát hiện hơn 7.000 cuốn sách “Đắc Nhân Tâm” được làm giả. 1 năm trước, lực lượng chức năng Hà Nội cũng đã triệt phá cơ sở in lậu Huy Thi hàng ngàn cuốn sách “Quẳng gánh lo đi mà vui sống”. Cả 2 cuốn sách trên đều do Trí Việt - First News giữ bản quyền, nên đơn vị này bức xúc lên tiếng đòi trả lại công bằng bằng hình phạt thích đáng đối với những kẻ làm ăn phi pháp.
Tình hình sách lậu đang diễn biến khá phức tạp. Cuốn sách nào có sức hút trên thị trường ngay lập tức bị in lậu với số lượng lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhà xuất bản, tác giả và nhà đầu tư. Con đường của sách lậu từ địa điểm in lậu đến các quầy sách dường như đang công khai thách thức dư luận xã hội. Như một cách phản ứng yếu ớt, có công ty sách đã in lời khuyến cáo “mua bán sách giả là giết chết sách thật” ngay trên mỗi ấn phẩm. Thế nhưng, không ít ấn phẩm có lời khuyến cáo thiết tha ấy vẫn bị in lậu như thường.
Từ khi Việt Nam tham gia Công ước Berne, ý thức bản quyền có cải thiện. Tuy nhiên, sự chuyển biến chỉ thấy ở mối quan hệ giữa người viết sách và những người làm sách, còn những người bán sách vẫn… vô tư. Cứ sách nào có tỷ lệ chiết khấu cao người bán sách chấp nhận phát hành để thu được lợi nhuận, không cần biết xuất xứ hay nguồn gốc. Vì vậy, sách lậu từ các cơ sở in lậu ngang nhiên có mặt ở những nhà sách sang trọng bậc nhất không hề gặp bất cứ trở ngại gì.
Một trong những nguy cơ sách lậu mang đến là sự ảnh hưởng đến bản quyền quốc tế. Nhiều cuốn sách nước ngoài đã bị in lậu tại Việt Nam khiến nhiều đối tác trên thế giới lo ngại. Thí dụ, Tập đoàn xuất bản HaperCollins đã thẳng thắn phê phán đơn vị được chuyển nhượng bản quyền cuốn sách “Bí mật tư duy triệu phú”, vì nhận được thông tin ấn phẩm của họ bị làm giả tại nước ta. Nếu không có biện pháp chấn chỉnh kịp thời, chắc chắn thời gian tới, ngành xuất bản Việt Nam không thể nào có thêm cơ hội giao dịch bản quyền với nước ngoài.
Câu hỏi đặt ra, tại sao ăn cắp một con gà có thể bị xử lý, còn ăn cắp bản quyền lại hồn nhiên như không? Rõ ràng, in lậu hoành hành không chỉ khiến đất nước thất thu hàng tỷ đồng tiền thuế mà còn trực tiếp làm băng hoại đạo đức cộng đồng.
