Thủ tướng Anh Liz Truss từ chức sau 44 ngày tại nhiệm

(ĐTTCO) - Thủ tướng Anh Liz Truss đã từ chức hôm thứ Năm 20/10 sau thất bại trong việc cắt giảm ngân sách làm rung chuyển thị trường tài chính và dẫn đến một cuộc nổi dậy trong Đảng Bảo thủ của chính bà.
Thủ tướng Anh Liz Truss tuyên bố từ chức.
Thủ tướng Anh Liz Truss tuyên bố từ chức.

Bà Truss cho biết trong một tuyên bố bên ngoài Phố Downing: “Chúng tôi đặt ra tầm nhìn về một nền kinh tế có mức thuế thấp, tăng trưởng cao sẽ tận dụng được các quyền tự do của Brexit.”

“Mặc dù vậy, tôi thừa nhận, tôi không thể hoàn thành nhiệm vụ mà tôi đã được Đảng Bảo thủ bầu chọn. Do đó, tôi đã nói chuyện với Bệ hạ để thông báo rằng tôi sẽ từ chức lãnh đạo Đảng Bảo thủ”.

Đảng này sẽ hoàn tất cuộc bầu cử lãnh đạo trong vòng một tuần tới, nhanh hơn thời gian hai tháng thông thường.

Graham Brady, chính trị gia Đảng Bảo thủ phụ trách các cuộc bỏ phiếu và cải tổ lãnh đạo, nói với các phóng viên rằng ông hiện đang xem xét cách thức bỏ phiếu có thể bao gồm các nghị sĩ Đảng Bảo thủ và nhiều thành viên hơn trong đảng.

Bà Truss nắm quyền chỉ trong 44 ngày, khiến bà trở thành thủ tướng tại vị ngắn nhất trong lịch sử nước Anh. Trong mười ngày, công việc kinh doanh của chính phủ đứng đầu của bà đã bị tạm dừng sau cái chết của Nữ hoàng Elizabeth II.

Việc từ chức của bà được đưa ra sau cuộc họp với Brady, người chủ trì Ủy ban năm 1922 - nhóm các nghị sĩ đảng Bảo thủ không có chức vụ bộ trưởng có thể gửi thư bất tín nhiệm đối với thủ tướng.

Ngay trước cuộc họp, một người phát ngôn của Downing Street nói với các phóng viên rằng Truss muốn tiếp tục tại vị.

Trong suốt cuộc họp kéo dài một giờ, số nghị sĩ công khai kêu gọi Truss từ chức đã lên tới con số 17.

Đồng bảng Anh  đã tăng 0,5% trong ngày so với đồng đô la  một giờ sau thông báo, giao dịch ở mức 1,1273 đô la, chạm mức cao nhất trong một thời gian ngắn.

Lợi suất của trái phiếu kỳ hạn 30 năm, 10 năm và 5 năm (trái phiếu có chủ quyền của Vương quốc Anh) đã giảm khoảng 5 điểm cơ bản sau bài phát biểu ngắn gọn của Truss.

Các đảng đối lập Lao động, Đảng Quốc gia Scotland và Đảng Dân chủ Tự do đã kêu gọi tổ chức một cuộc tổng tuyển cử ngay lập tức vào chiều thứ Năm. Lãnh đạo Lao động Keir Starmer cho biết: “Đảng Bảo thủ đã cho thấy họ không còn có quyền điều hành nữa”.

Gây tranh cãi vì "ngân sách nhỏ"

Vào ngày 23 tháng 9, bộ trưởng tài chính của Truss, Kwasi Kwarteng, đã công bố cái gọi là "ngân sách nhỏ", bắt đầu một thời kỳ hỗn loạn đối với thị trường trái phiếu của Vương quốc Anh vốn gặp khó khăn trước các khoản cắt giảm thuế do ông đưa ra. Hầu hết các chính sách đã bị đảo ngược ba tuần sau đó bởi Bộ trưởng Tài chính thứ hai, Jeremy Hunt.

Bà Truss đã đánh bại Rishi Sunak để trở thành lãnh đạo của Đảng Bảo thủ sau khi Boris Johnson từ chức vào ngày 7 tháng 7.

Ông Sunak hiện là một trong những ứng cử viên được yêu thích để thay thế Truss, cùng với Hunt, ứng cử viên lãnh đạo khác là Penny Mordaunt, Bộ trưởng Quốc phòng Ben Wallace và cựu Thủ tướng Boris Johnson.

Việc từ chức khiến tình trạng cập nhật ngân sách dự kiến của đảng Bảo thủ vào ngày 31 tháng 10 không chắc chắn, nhưng bà Truss cho biết việc bàn giao lãnh đạo sẽ “đảm bảo chúng tôi vẫn trên con đường thực hiện các kế hoạch tài chính của mình”.

Nhiều việc phải làm

Paul Dales, nhà kinh tế trưởng của Vương quốc Anh tại Capital Economics, cho biết Thủ tướng mới sẽ cần phải làm nhiều hơn nữa để lấy lại niềm tin của thị trường tài chính.

Ông nói trong một ghi chú: “Chỉ trong vài tuần, chính sách tài khóa đã chuyển từ cực kỳ lỏng lẻo, ít lỏng lẻo hơn sang hoàn toàn chặt chẽ.

“Điều này đã làm tăng rủi ro đi xuống đối với dự báo của chúng tôi rằng nền kinh tế sẽ bước vào một cuộc suy thoái liên quan đến sự sụt giảm từ đỉnh đến đáy của GDP khoảng 2%, mặc dù bản thân điều đó đã không ổn định. Cũng có một rủi ro giảm đối với dự báo của chúng tôi là lãi suất sẽ tăng lên 5%".

Các tin khác