Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol tại Tòa án Hiến pháp ở Seoul ngày 23-1. Ảnh: THX/TTXVN
Theo tờ New York Times, Tổng thống đang bị bắt giữ của Hàn Quốc, Yoon Suk Yeol, đã chính thức bị truy tố vào ngày 26-1 với cáo buộc lãnh đạo một cuộc nổi loạn vào tháng 12-2024 khi ông áp đặt thiết quân luật trong thời gian ngắn.
Văn phòng công tố viên Hàn Quốc hôm nay ra tuyên bố sẽ tiếp tục giam Tổng thống Yoon. Họ quyết định truy tố ông với cáo buộc là "người cầm đầu cuộc nổi loạn" do ban bố lệnh thiết quân luật vào ngày 3-12-2024.
Bản cáo trạng đối với ông Yoon được Văn phòng Công tố viên Hàn Quốc công bố ngày 26-1 đồng nghĩa với việc phiên tòa xét xử ông có khả năng sẽ sớm bắt đầu. Văn phòng Công tố viên cũng công bố cáo trạng với cựu bộ trưởng quốc phòng, một số tướng lĩnh quân đội và cảnh sát trưởng, tất cả đều phải đối mặt với cáo buộc hình sự vì cáo buộc đã giúp ông Yoon phạm tội tương tự.
Ông Yoon Suk Yeol là tổng thống đầu tiên trong lịch sử Hàn Quốc phải đối mặt với cáo buộc hình sự khi vẫn còn tại nhiệm.
Sự sụp đổ của ông Yoon bắt đầu khi ông bất ngờ tuyên bố thiết quân luật vào ngày 3-12-2024, cáo buộc Quốc hội do phe đối lập kiểm soát đã "làm tê liệt" chính phủ của ông. Quốc hội đã bỏ phiếu bác bỏ biện pháp này, buộc ông phải hủy bỏ lệnh sau khoảng 6 giờ. Nhưng vụ việc đã gây ra cuộc khủng hoảng chính trị tồi tệ nhất của Hàn Quốc trong nhiều thập kỷ.
Trong khi nhiều người kêu gọi bãi nhiệm ông Yoon, Quốc hội đã luận tội Tổng thống vào ngày 14-12, đình chỉ chức vụ của ông. Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc hiện đang cân nhắc xem liệu việc luận tội của Quốc hội có hợp pháp hay không. Nếu tòa kết luận đó là một quyết định hợp pháp, ông Yoon sẽ bị bãi miễn chức Tổng thống, và nếu quyết định luận tội là bất hợp pháp, ông sẽ được phục chức.
Trong khi đó, các điều tra viên hình sự đã bắt giữ ông Yoon với cáo buộc nổi loạn vào ngày 15-1-2025. Từ phòng giam của mình, Tổng thống Yoon đã thề sẽ đấu tranh để giành lại chức vụ.
Theo các cuộc thăm dò dư luận, phần lớn người dân Hàn Quốc chấp thuận việc luận tội tổng thống và cho rằng ông có phạm tội nổi loạn.
Nhưng những người ủng hộ trung thành của ông Yoon đã gọi việc luận tội ông là "gian lận". Một số người thậm chí đã phá hoại một tòa án ở Seoul sau khi một trong những thẩm phán của tòa án này phê chuẩn lệnh bắt giữ ông vào ngày 19-1. Gần 60 người đã bị bắt liên quan đến sự vụ bất ổn đó.
Các công tố viên cáo buộc rằng ông Yoon đã phạm tội nổi loạn trong thời gian áp đặt thiết quân luật, do ông đã cấm mọi hoạt động chính trị và ra lệnh cho các chỉ huy quân đội phá cửa Quốc hội "bằng rìu" hoặc "bằng cách bắn, nếu cần" và "lôi" các nhà lập pháp ra ngoài. Họ cho biết ông Yoon đã cử quân đội đến để chiếm giữ Quốc hội và bắt giữ các nhà lãnh đạo chính trị.
Cả nước đã theo dõi cảnh quay trực tiếp cho thấy lực lượng đặc nhiệm được trang bị súng trường tấn công xông vào Quốc hội khi các nhà lập pháp đang tập trung tại đó để bỏ phiếu chống lại thiết quân luật.
Tuy nhiên, Tổng thống Yoon đã bác bỏ cáo buộc nổi loạn, nói rằng ông không bao giờ có ý định vô hiệu hóa Quốc hội hoặc bắt giữ các nhà lãnh đạo chính trị. Ông cho biết quân đội có mặt để "duy trì trật tự".
Bản cáo trạng của ông Yoon, mặc dù không phải là điều bất ngờ, nhưng đã đến sớm hơn dự kiến.
Các công tố viên nhà nước cũng đã điều tra cựu bộ trưởng quốc phòng và các tướng lĩnh. Văn phòng Điều tra tham nhũng đối với các quan chức cấp cao (CIO) đã tiếp nhận vụ án nổi loạn chống lại ông Yoon, nhưng theo luật, chỉ có công tố viên mới có thể truy tố ông.
Ông Yoon đã từ chối hợp tác với cuộc điều tra; ông và các luật sư của mình nhấn mạnh rằng văn phòng mới được thành lập 4 năm này không có quyền điều tra ông.
Hôm 23-1, CIO đã chuyển vụ án của ông cho các công tố viên. Trước đó, hai bên đã thống nhất rằng các công tố viên có thời hạn đến đầu tháng 2 để truy tố ông Yoon và các công tố viên đã lên kế hoạch điều tra thêm về hành động của vị tổng thống bị luận tội.
Nhưng ngày 24-1, một thẩm phán tại tòa án Seoul đã phán quyết rằng ông Yoon phải bị truy tố sớm hơn hoặc phải được thả vì CIO đã hoàn thành cuộc điều tra.
