Căn cứ Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh vừa có văn bản gửi các sở, ngành, quận, huyện và thành phố Thủ Đức khẩn trương rà soát, cung cấp các vị trí đất do nhà nước quản lý để xây dựng có thời hạn công trình để xe công cộng lắp ghép thông minh, thời hạn trước ngày 30/7/2023.
Các vị trí đề xuất phải có hướng tiếp cận thuận lợi, không gây xung đột, ùn tắc giao thông.
Trước mắt, Sở Giao thông Vận tải cho biết có 4 khu đất được đề xuất xây dựng bãi đậu xe lắp ghép theo công nghệ bán tự động, thời gian sử dụng trong 5 năm.
Vị trí thứ nhất có diện tích khoảng 348m2 là một phần lòng đường Lê Lai, đoạn từ đường Phạm Hồng Thái đến Nguyễn Thị Nghĩa (Quận 1) đang tổ chức đỗ xe có thu phí.
Bãi xe dự kiến có quy mô 4 khối ôtô (dạng xoay) cao 16,5m với sức chứa 48 xe dưới 9 chỗ.
Vị trí thứ hai diện tích khoảng 427m2 là một phần đất trước công viên Lê Văn Tám trên đường Hai Bà Trưng, đoạn từ đường Võ Thị Sáu đến Điện Biên Phủ đang tổ chức đỗ xe có thu phí.
Khu vực này dự kiến xây dựng 9 khối ôtô (dạng xoay) cao 21m, sức chứa 144 xe dưới 9 chỗ.
Vị trí thứ ba khoảng 312m2 là một phần trong Bến xe Chợ Lớn (Quận 5). Công trình dự kiến có 4 khối ôtô (dạng xoay) cao 21m, sức chứa 64 xe dưới 9 chỗ và hai khối xe 2 bánh cao 21m, chứa 200 xe.
Vị trí thứ 4 khoảng 468m2 là một phần lòng đường Hải Thượng Lãn Ông (gần chợ Kim Biên, Quận 5), dự kiến xây 6 khối ôtô cao 21m, sức chứa 94 xe dưới 9 chỗ.
Hiện nay, công trình để xe lắp ghép thông minh trên thế giới được chia làm hệ thống tự động và bán tự động.
So sánh hai hệ thống này, Sở Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng việc xây bãi xe cao tầng lắp ghép bán tự động có chi phí đầu tư thấp, công nghệ quản lý không phức tạp; thời gian thi công lắp đặt, tháo dỡ ngắn, khoảng 3 tháng.
Ngoài ra, bãi xe bán tự động có diện tích chiếm dụng nhỏ, vận hành theo khối đơn lẻ hoặc kết hợp nhiều khối. Công trình có thời gian thu hồi vốn nhanh và chi phí bảo hành, bảo trì thấp.
Hiện lượng ôtô thành phố quản lý với trên 850.000 phương tiện, trên 7,8 triệu xe máy, chưa tính xe vãng lai từ địa phương khác. Riêng địa bàn Quận 1, Quận 3, Quận 5 có trên 21.500 phương tiện ôtô.
Hệ thống bến bãi đỗ xe của thành phố chưa được đầu tư xây dựng theo quy hoạch, chỉ đạt khoảng 20% quy hoạch, thiếu hơn 900ha so với chỉ tiêu gần 1.200ha.
Trước đây, Thành phố đã quy hoạch 4 bãi đậu xe ngầm tại Công viên Lê Văn Tám, sân vận động Hoa Lư, sân vận động Tao Đàn, khu vực sân khấu Trống Đồng, nhưng chưa được triển khai thực hiện. Điều này khiến nhu cầu đỗ xe ôtô ngày càng trở nên cấp bách, nhất là khu vực trung tâm thành phố.
Đầu năm 2023, TTXVN đã có bài viết “Tìm giải pháp phát triển bãi đậu xe tại Thành phố Hồ Chí Minh,” phản ánh tình trạng nhiều dự án bãi đỗ xe ngầm được quy hoạch từ hơn 10 năm trước, nhưng đến nay vẫn nằm trên giấy.
Theo Sở Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh, một trong những khó khăn là dự án đầu tư xây dựng kinh doanh bãi đỗ xe ngầm, cao tầng có quy mô lớn, tổng mức đầu tư cao, nhu cầu vốn lớn.
Tuy nhiên, nguồn doanh thu chủ yếu từ phí dịch vụ trông giữ xe, mặc dù đã có tính toán một phần diện tích kinh doanh dịch vụ thương mại, tỷ suất lợi nhuận của dự án không cao, thời gian hoàn vốn của dự án kéo dài.
Thiếu bãi đỗ xe, Thành phố Hồ Chí Minh đề xuất nhiều cơ chế chính sách thu hút đầu tư xã hội hóa, hướng đến triển khai các bãi đỗ xe thông minh, lắp ghép mang tính khả thi hơn.