Trung, Nhật, Hàn họp thượng đỉnh lần đầu tiên sau 5 năm

Thủ tướng Trung Quốc Li Qiang, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã bắt đầu cuộc đàm phán ba bên hôm thứ Hai 27/5 tại Seoul.

Họ dự kiến ​​​​sẽ đưa ra các tuyên bố sau cuộc họp và sau đó sẽ có buổi làm việc với các lãnh đạo doanh nghiệp. Họ đã gặp nhau để thảo luận song phương vào Chủ nhật.

Mặc dù ba nước gần nhau về mặt địa lý nhưng những hội nghị thượng đỉnh như thế này tương đối hiếm. Các nhà lãnh đạo đáng lẽ phải triệu tập thường niên nhưng cuộc họp bị đình trệ gần 5 năm vì đại dịch Covid-19 và căng thẳng địa chính trị.

Kể từ đó, Tokyo và Seoul đã cải thiện quan hệ song phương và xích lại gần hơn với Mỹ, khiến Trung Quốc lo lắng.

Hội nghị thượng đỉnh diễn ra trong bối cảnh Bắc Kinh đang phản đối việc thắt chặt các quy định xuất khẩu chip của Mỹ, một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn nhằm gây khó khăn cho ngành sản xuất chip của Trung Quốc vì những lo ngại về an ninh quốc gia.

Nhật Bản và Hàn Quốc là trung tâm trong nỗ lực của Mỹ nhằm từ chối Bắc Kinh tiếp cận các công cụ và công nghệ sản xuất chip cao cấp.

Tân Hoa Xã cho biết, tại cuộc gặp hôm Chủ nhật 26/5, ông Li đã nói với ông Yoon rằng cả hai bên nên tránh biến các vấn đề kinh tế thành vấn đề chính trị và Bắc Kinh hoan nghênh các công ty Hàn Quốc, trong đó có Samsung Electronics Co., mở rộng đầu tư vào Trung Quốc.

Ông Yoon cho biết ông hy vọng cả hai nước tăng cường trao đổi, theo một báo cáo chung.

Cuộc nói chuyện của ông Kishida với ông Li rõ ràng hơn một chút khi ông kêu gọi Trung Quốc trả tự do cho các công dân Nhật Bản bị giam giữ, đồng thời nêu lên mối lo ngại về các hành động của Trung Quốc ở Biển Hoa Đông, nơi các tàu của hai nước này đi gần các hòn đảo tranh chấp gần như hàng ngày.

Tokyo và Seoul cũng bày tỏ quan ngại về an ninh ở eo biển Đài Loan, và Kishida cho biết ông đã đề cập đến chủ đề này trong cuộc nói chuyện với ông Li.

Căng thẳng trong khu vực đã gia tăng khi Trung Quốc tổ chức các cuộc tập trận quân sự quy mô nhất trong một năm quanh đảo Đài Loan vào tuần trước, gia tăng áp lực lên tân lãnh đạo của hòn đảo, Lai Ching-te, chỉ vài ngày sau khi ông tuyên thệ nhậm chức.

Kishida và Yoon đã tăng cường hợp tác an ninh với Washington và năm ngoái đã gặp Tổng thống Joe Biden trong một hội nghị thượng đỉnh chưa từng có.

Theo báo cáo từ Kyodo News và các phương tiện truyền thông khác, các nhà lãnh đạo châu Á có thể sẽ tới Mỹ một lần nữa trong vài tháng tới, có thể là để tổ chức hội nghị thượng đỉnh với Biden sẽ được xây dựng dựa trên cuộc gặp của họ vào năm ngoái.

Bắc Kinh, Tokyo và Seoul sẽ tìm cách hợp tác trong sáu lĩnh vực chính khi họ gặp nhau vào thứ Hai, bao gồm phát triển bền vững, giao lưu nhân dân cũng như kinh tế và thương mại.

Nhật Bản và Hàn Quốc cũng tìm kiếm sự giúp đỡ của Trung Quốc để kiềm chế tham vọng nguyên tử của Triều Tiên.

Ngay trước hội nghị thượng đỉnh chính thức, Nhật Bản cho biết Triều Tiên đã đưa ra thông báo rằng họ có kế hoạch phóng tên lửa để triển khai vệ tinh.

Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ cho biết chương trình không gian của Triều Tiên giúp nước này phát triển tên lửa đạn đạo và thông báo về vụ phóng nhằm tập trung sự chú ý vào chương trình vũ khí của Bình Nhưỡng tại cuộc gặp ba bên.