Với tổng kế hoạch vốn năm 2023 Bộ Giao thông Vận tải được Thủ tướng Chính phủ giao khoảng 95.222 tỷ đồng (gấp 1,7 lần năm 2022 và 2,2 lần năm 2021), ngay từ đầu năm nay, Bộ Giao thông Vận tải đã xác định đường găng để giải ngân theo từng tháng. Tuy nhiên, một số dự án giao thông vẫn có tiến độ giải ngân chậm và chưa đạt kế hoạch đề ra.
Theo báo cáo của Vụ Kế hoạch-Đầu tư (Bộ Giao thông Vận tải), các dự án ODA giao thông giải ngân 5.055/7.805 tỷ đồng, đạt 65% kế hoạch năm và 99% kế hoạch giải ngân các chủ đầu tư đăng ký (5.055/5.140 tỷ đồng).
Một số nguyên nhân ảnh hưởng tới tiến độ giải ngân của các dự án do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (dự án kết nối phía Bắc, cầu yếu, kết nối Tây Nguyên), xử lý đất yếu chậm ảnh hưởng tới tiến độ thi công (dự án Quốc lộ 91), năng lực nhà thầu yếu (Quốc lộ 91, kết nối Tây Nguyên).
Các dự án quan trọng, cấp bách giải ngân 547/1.592 tỷ đồng, đạt 34,4% kế hoạch năm và 60% kế hoạch các chủ đầu tư đăng ký (547/910 tỷ đồng).
Một số dự án giải ngân chậm so với kế hoạch đăng ký như dự án công trình thiết yếu đoạn Hà Nội-Vinh của Ban quản lý dự án đường sắt đạt 15% kế hoạch đăng ký; dự án gia cố hầm yếu đoạn Vinh-Nha Trang của Ban quản lý dự án 85 đạt 53% kế hoạch đăng ký; dự án đường nối Cao tốc Hà Nội-Hải Phòng với Pháp Vân-Cầu Giẽ do Sở Giao thông Vận tải Hưng Yên là chủ đầu tư đạt 45% so với kế hoạch đăng ký; dự án đường nối Cao tốc Hà Nội-Hải Phòng với Pháp Vân-Cầu Giẽ do Sở GTVT Hà Nam là chủ đầu tư đạt 14% so với kế hoạch đăng ký.
Nguyên nhân chậm tiến độ do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng tại các dự án đường sắt (dự án công trình thiết yếu đoạn Hà Nội-Vinh, dự án hầm yếu đoạn Vinh-Nha Trang); một số dự án do sở giao thông vận tải là chủ đầu tư tiến độ thi công, giải ngân chậm.
Các dự án trong nước khác giải ngân 7.870/22.787 tỷ đồng, đạt 35% kế hoạch năm và đạt 96% kế hoạch các chủ đầu tư đăng ký (7.870/8.200 tỷ đồng). Nhóm dự án này có tỷ lệ giải ngân thấp nhất (35%) do phần lớn số vốn sẽ được giải ngân vào các tháng cuối năm, tập trung tại các nhóm dự án đang chuẩn bị khởi công hoặc mới khởi công (Quốc lộ 8C; Quốc lộ 2, tránh Đông Hà; dự án tĩnh không cầu; Cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu, Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột...), các dự án thực hiện các thủ tục hoàn ứng vốn kế hoạch (các dự án VEC), các dự án trả nợ BT (Quốc lộ 20, La Sơn-Túy Loan).
Theo kế hoạch, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án đăng ký tháng Chín giải ngân khoảng 7.439 tỷ đồng, trong đó có 4 ban quản lý dự án đăng ký kế hoạch giải ngân lớn, cần tập trung chỉ đạo thực hiện gồm Ban quản lý dự án 85 đăng ký 1.403 tỷ đồng, Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh đăng ký 1.399 tỷ đồng, Ban quản lý dự án 7 đăng ký 1.377 tỷ đồng; Ban quản lý dự án Mỹ Thuận đăng ký 887 tỷ đồng.
Để hoàn thành mục tiêu giải ngân cả năm, trong các tháng cuối năm, các chủ đầu tư/ban quản lý dự án ngoài việc hoàn thành kế hoạch giải ngân từng tháng cần phải có giải pháp đẩy mạnh giải ngân để bù phần bị chậm trong 8 tháng đầu năm (khoảng 3.000 tỷ đồng).