Những đơn vị tiên phong
Theo Vụ Công nghệ thông tin (CNTT - Bộ TT-TT), phát triển mạng 5G là một trong những định hướng trọng tâm về nâng cao năng lực hạ tầng số, phục vụ chuyển đổi số quốc gia. Để triển khai định hướng này, một trong những giải pháp quan trọng là Việt Nam cần nghiên cứu làm chủ việc thiết kế, sản xuất chip và thiết bị mạng 5G. Thứ trưởng Bộ TT-TT Phan Tâm nhấn mạnh: “Chính phủ đang có chiến lược Make in Vietnam và coi đó là con đường tất yếu để Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình. Đối với công nghiệp viễn thông sẽ đặt mục tiêu sản xuất chipset cho mạng 5G và các thiết bị IoT. Chính phủ đã có những chính sách ưu đãi sản xuất chipset 5G, IoT vì đây là lĩnh vực công nghệ cao để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp.
Ông Nguyễn Cương Hoàng, Phó Tổng giám đốc Viettel, cho biết hiện Viettel có hơn 1.000 kỹ sư CNTT và dành 300 kỹ sư nhiều kinh nghiệm cho chương trình nghiên cứu sản xuất 5G. Tập đoàn đã phê duyệt dự toán ngân sách 500 tỷ đồng vào việc phát triển Microcell 5G và đang đầu tư phòng Lab 5G trị giá 200 tỷ đồng. Viettel cũng hợp tác với nhiều đối tác của Mỹ, Hàn Quốc, Ấn Độ về chipset và phần cứng phần mềm cho 5G.
Viettel là một trong những đơn vị đi đầu phát triển các sản phẩm 5G hiện nay . Ông Nguyễn Cương Hoàng xác nhận: “Lịch sử Việt Nam chưa bao giờ làm được con chip từ đầu đến cuối. Khi Viettel nói sẽ sản xuất chipset thì nhiều người không tin. Nhưng chỉ sau 3 năm, Viettel đã làm được chip. Viettel sẽ thử nghiệm dịch vụ Microcell 5G vào khoảng tháng 6-2020 và Marcrocell 5G trên mạng lưới của Viettel. Toàn bộ phần cứng và phần mềm cho thiết bị 5G đều được Viettel nghiên cứu và sản xuất tại Việt Nam. Viettel cam kết sẽ theo đuổi chương trình 5G này”.
Trong khi đó, ông Ngô Hoàng Anh, Trưởng phòng Phần mềm nhúng - Viện Nghiên cứu thiết bị viễn thông (Công ty VinSmart, thuộc Tập đoàn Vingroup), cho hay: “Chúng tôi đang tập trung nghiên cứu và sẽ sản xuất các hệ thống thiết bị 5G, IoT. Đồng thời, xây dựng phòng Lab để hỗ trợ việc nghiên cứu, phát triển điện thoại 5G và các thiết bị viễn thông 5G. Dự kiến, đến tháng 7-2020 sản phẩm điện thoại 5G đầu tiên ra mắt. Đến tháng 8-2020, chúng tôi bắt đầu thử nghiệm các thiết bị viễn thông 5G. Hiện nay VinSmart cũng đã làm việc với Cisco, Intel để phát triển các thiết bị mạng 5G”.
Trong khi đó, đại diện FPT cho biết, chiến lược thiết kế và phát triển chip của FPT đi theo con đường khác. Trong 5 năm đầu tiên (2014-2018), FPT thành lập Nhóm các kỹ sư thiết kế chip chuyên đi gia công (outsourcing) để tích lũy kinh nghiệm. Vào giai đoạn 2 (2019-2023), vẫn theo hướng outsourcing, nhưng là cung cấp cả gói giải pháp theo kiểu chìa khóa trao tay. Sau 5 năm, FPT hiện có hơn 100 kỹ sư có thể thiết kế được chip.
Cùng khẳng định thương hiệu Việt
Về những khó khăn, thách thức trong tiến trình phát triển chip và thiết bị 5G, đại diện Vinsmart mong muốn Bộ TT-TT tạo điều kiện cấp phép tần số để thử nghiệm thiết bị 5G vì Vinsmart chỉ là nhà sản xuất thiết bị, không phải nhà mạng viễn thông. Phía Viettel chia sẻ, phát triển chipset 5G khó khăn nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao; vì vậy, rất cần Bộ TT-TT đóng vai trò là cầu nối, thiết lập mạng lưới kết nối kỹ sư của Viettel với các chuyên gia nước ngoài đồng thời giúp Viettel quảng bá các sản phẩm chipset 5G đến đối tác trong và ngoài nước.
Các chuyên gia đến từ Công ty Sản xuất vi mạch bán dẫn Global Foundries (Hoa Kỳ) nhận định, thiết kế chipset là việc khó, đòi hỏi đầu tư lớn và nguồn nhân lực chất lượng cao. Do đó, muốn phát triển ngành này, Chính phủ cần tạo nhu cầu, tạo ra thị trường cho các sản phẩm chip do doanh nghiệp Việt Nam thiết kế. Các chuyên gia Global Foundries cũng lưu ý, phát triển chipset rất tốn kém, cần khoản đầu tư lớn. Vì vậy, các công ty không độc lập phát triển mà nên cùng hợp tác với nhau.
Thứ trưởng Phan Tâm đánh giá cao những nỗ lực phát triển chip và 5G của các doanh nghiệp Viettel, Vingroup, FPT cũng như những chia sẻ kinh nghiệm quý báu của các chuyên gia Global Foundries. Thứ trưởng giao Vụ CNTT nhiệm vụ hình thành cộng đồng chipset Việt Nam, kết nối các công ty chip Việt Nam với công ty chip nước ngoài. Bộ TT-TT cũng sẵn sàng đảm nhận vai trò kết nối, thúc đẩy hợp tác phát triển lĩnh vực vi mạch, nghiên cứu, sản xuất chip và thiết bị mạng 5G.
