“VNX coi nhà đầu tư và tổ chức niêm yết là trung tâm của mọi hoạt động quản lý, vận hành, giám sát, để đảm bảo thị trường chứng khoán hoạt động công bằng, công khai, minh bạch, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp tốt nhất cho nhà đầu tư.”
Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Thành Long - Chủ tịch Hội đồng thành viên, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) với báo chí nhân dịp Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam sẽ chính thức ra mắt vào ngày mai 11/12.
Theo ông Long, VNX sẽ tập trung hoàn thiện bộ máy tổ chức tinh gọn; đồng thời, chuyên nghiệp hóa chức năng vận hành quản lý thị trường, kết hợp việc áp dụng chuẩn mực quốc tế cao nhất để nâng cao sự cạnh tranh cho Sở và cho thị trường chứng khoán Việt Nam nói riêng.
Chủ tịch Hội đồng thành viên VNX Nguyễn Thành Long cũng nhận định cần thiết phải xây dựng những mảng thị trường riêng biệt cho từng khối nhà đầu tư. Cùng đó, căn cứ vào khả năng chấp nhận rủi ro, vừa hỗ trợ tổ chức phát hành gia tăng cơ hội huy động vốn, vừa giúp nhà đầu tư lựa chọn sản phẩm cho phù hợp.
Ngoài ra, các tiêu chuẩn, tiêu chí, yêu cầu về quản trị công ty, quản trị rủi ro, công bố thông tin và minh bạch…sẽ được thống nhất nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm trên thị trường.
Bên cạnh đó, mục tiêu của VNX là lấy công nghệ, sáng tạo đột phá làm trọng tâm. Thực tế, công nghệ luôn là bộ phận cốt lõi của một thị trường chứng khoán. Đây sẽ là một thách thức rất lớn nhưng cũng là nhu cầu cho sự phát triển một thị trường tài chính hiện đại.
Đặc biệt trong bối cảnh công nghệ 4.0, sự giao thoa, tích hợp giữa các sáng tạo tài chính và sáng tạo công nghệ để tạo ra những sản phẩm, dịch vụ tốt nhất cho nhà đầu tư. Thị trường cần một hạ tầng công nghệ hiện đại, tích hợp toàn diện, có tính mở, thường xuyên cập nhật, theo kịp bước tiến công nghệ và sự phát triển của dịch vụ tài chính.
VNX và các công ty con phải hoạt động dựa trên nền tảng công bằng, công khai và minh bạch. Đây vừa là quy định vừa là nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán. Đồng thời, để hiện thực hóa được 3 phương châm đó, VNX cũng đã đề ra 4 trụ cột để hoạt động hiệu quả. Đó là cầu bền vững; cung chất lượng; định chế trung gian chuyên nghiệp, thể chế theo quy luật thị trường và hội nhập quốc tế.
Như vậy, định hướng hoạt động của VNX và các công ty con sẽ có nhiều điểm mới, mang tính đột phá hơn; trong đó, điểm nhấn là “trọng cung và trọng cầu,” sẽ mang tính thị trường nhiều hơn, bên cạnh các giải pháp khác để hoàn thành nhiệm vụ mà cơ quan quản lý đề ra.
Ông Long cho biết ngay trong Quyết định 37/2020/QĐ-TTg về thành lập, tổ chức và hoạt động của Sở giao dịch Chứng khoán Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ ban hành cũng đã nêu rõ thành lập VNX theo mô hình công ty mẹ - công ty con trên cơ sở sắp xếp lại HNX và HOSE.
Vì vậy, bản sắc đầu tiên của VNX là phải kế thừa những giá trị cốt lõi và phát triển những thành quả đạt được của 2 sở. VNX cũng phải tích hợp những triết lý phát triển của hai sở để tạo ra được giá trị phát triển mới.
Thị trường chứng khoán Việt Nam mang đặc trưng riêng là cơ quan quản lý được thành lập trước, rồi sau đó mới hình thành thị trường. VNX ra đời là cần thiết để thống nhất về tư duy, chiến lược phát triển; về mô hình quản trị; cơ chế quản lý, giám sát; giải pháp phát triển thị trường theo sản phẩm và dịch vụ…
Điều này kỳ vọng sẽ góp phần giúp thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển, tăng trưởng mạnh cả chiều rộng và chiều sâu, cũng như tăng cường kết nối tốt hơn với các thị trường khu vực, quốc tế. Từ đó, thúc đẩy nhanh tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam và thu hút tốt hơn dòng vốn đầu tư nước ngoài.
Việc hợp nhất, sáp nhập các sở giao dịch là xu thế quốc tế và theo quy luật khách quan, tự nhiên. Ở nhiều quốc gia, việc hợp nhất các sở giao dịch không chỉ dừng lại ở phạm vi trong nước mà còn mang tính đa quốc gia, khu vực.
Vì thế, thị trường chứng khoán Việt Nam cũng cần có một Sở giao dịch thống nhất thị trường để hội nhập quốc tế sâu rộng hơn và tăng vị thế. Từ đó, hỗ trợ việc thu hút tốt hơn các dòng vốn quốc tế vào nền kinh tế.
Chính vì vậy, việc thành lập Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam cũng đã được đặt ra trong “Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán giai đoạn 2011-2020” và “Đề án Tái cơ cấu lại thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến 2025.”
Mới đây nhất là Quyết định số 37/2020/QĐ-TTg là hiện thực hóa chủ trương có trong chiến lược phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam mà Chính phủ đã đề ra trước đó.
Theo ông Nguyễn Thành Long, VNX đã hoàn tất việc sắp xếp và cấu trúc hai Sở con trở thành các công ty con. Cùng đó, hoàn thiện và sắp xếp bộ máy, thành lập các ban, cũng như xây dựng quy chế nội bộ để triển khai hoạt động.
Cùng với việc kiện toàn bộ máy, tổ chức, từ tháng 9 tới nay, VNX đã hoàn thiện 7 quy chế nghiệp vụ gồm: quy chế niêm yết, quy chế đăng ký giao dịch, quy chế thành viên, quy chế công bố thông tin, quy chế công bố thông tin trên chuyên trang điện tử về doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp, quy chế về giao dịch hợp đồng tương lai và một kế hoạch.
Như vậy, chỉ trong vòng khoảng 3 tháng, VNX cơ bản đã hoàn thành các văn bản về hoạt động nghiệp vụ và kỳ vọng sẽ được ban hành sớm ngay trong tháng 12.
Đối với hoạt động niêm yết, đăng ký giao dịch, nhằm tạo điều kiện tốt nhất để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, VNX đã dự thảo các quy định thống nhất các giải pháp kỹ thuật về cơ chế, phương thức giao dịch cho thị trường hiện nay như lô, biên độ giao dịch… trên cả hai sở giao dịch chứng khoán.
Các văn bản này đã được xây dựng và báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước phê duyệt trước khi ban hành. Đối với hoạt động quản lý thành viên, việc quản lý thành viên sẽ được thống nhất, tiết giảm thủ tục hành chính và các hoạt động kết nối kỹ thuật, tạo điều kiện tốt nhất cho hoạt động của thành viên.
Vì vậy, dù tới mai 11/12, VNX mới chính thức tổ chức ra mắt, nhưng trước đó, kể từ khi thành lập đến nay, hàng loạt công việc quan trọng đã được VNX tập trung, đẩy mạnh triển khai quyết liệt.
Dự kiến năm 2022, hệ thống quy chế này sẽ được chính thức áp dụng và triển khai thực hiện. Đồng thời, năm 2022, VNX sẽ tiếp tục kiện toàn về tổ chức, bộ máy. VNX sẽ bắt tay vào việc xây dựng các bài toán nghiệp vụ cho hệ thống công nghệ thông tin để đạt được các mục tiêu, phương châm đã đề ra.
Về trung hạn, hiện VNX cũng đã chỉ đạo HOSE và HNX xây dựng kế hoạch 3 năm. Sau đó, VNX cũng sẽ xây dựng kế hoạch trung hạn và chiến lược phát triển dài hạn hơn trong tương lai, tiệm cận gần hơn theo các chiến lược phát triển của các Tập đoàn Sở trên quốc tế.
VNX sẽ xây dựng chiến lược phát triển dài hạn theo hướng chuyên nghiệp hóa theo sản phẩm nhằm phân loại sản phẩm, dịch vụ theo từng khu vực thị trường và đối tượng phục vụ nhà đầu tư chuyên biệt.
Việc chuyên nghiệp hóa về sản phẩm sẽ được xây dựng dựa trên triết lý “lấy khách hàng là trung tâm.” Cụ thể là đối với các sản phẩm cung cấp cho công chúng đầu tư thì sẽ nội hàm công tác quản lý sẽ tập trung vào các tổ chức phát hành, tổ chức niêm yết. Còn đối với những sản phẩm cung cấp cho nhà đầu tư chấp nhận rủi ro thì nội hàm quản lý sẽ trực tiếp tập trung vào nhà đầu tư.
