Phương pháp giáo dục STEM (tích hợp kiến thức các môn khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) đang ngày càng phổ biến, mang lại hiệu quả tích cực trong giáo dục kỹ năng, phẩm chất cho học sinh, đáp ứng mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông mới. Tuy nhiên, vì sao phương pháp này chưa thể triển khai rộng khắp ở các trường học?
Các em giới thiệu hệ thống tưới tự động bằng cảm ứng đo độ ẩm của đất. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Vừa làm vừa rút kinh nghiệm
Sáng 3-11, tại Trường THPT Lê Quý Đôn (quận 3, TPHCM), gần 200 học sinh khối 10 đã hào hứng tham gia buổi báo cáo dự án giáo dục STEM với chủ đề “Mảng xanh thành phố”. Đây là dự án học tập liên môn gồm công nghệ, hóa học, vật lý, sinh học và địa lý, khởi động từ đầu năm học 2020-2021.
Cô Chu Thị Thu Hiền, giáo viên môn công nghệ khối 10, cho biết, dự án ngoài mục tiêu trang bị kiến thức còn giúp học sinh vận dụng kiến thức để cải tạo môi trường sống. Thông qua việc tìm hiểu các loại cây, đất trồng và phân bón, học sinh sẽ nghiên cứu thiết kế hệ thống tưới nước tự động để đảm bảo luôn giữ độ ẩm cho đất trồng, tiết kiệm thời gian và công sức chăm sóc.
Em Trần Thiện Minh, học sinh lớp 10A7, Trường THPT Lê Quý Đôn, chia sẻ: “Để thiết kế hệ thống tưới nước phù hợp cây trồng, em và nhóm nghiên cứu phải tổng hợp kiến thức nhiều môn học. Việc nghiên cứu tuy mất nhiều thời gian và công sức so với học từng môn riêng lẻ, nhưng giúp em hệ thống được kiến thức, hiểu sâu bài hơn và phát huy khả năng sáng tạo. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện, những thất bại như hạt giống cây không nảy mầm, lỗi hệ thống cài đặt máy tưới là những bài học quý giá mà không sách vở nào dạy em cả”.
Để có những tiết học tạo được hứng thú, mang lại nhiều hiệu quả học tập cho học sinh, cô Lại Thị Bạch Hường, Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Chí Thanh (quận 12) bày tỏ, khó khăn hiện nay các trường đang gặp phải xuất phát từ một nguyên nhân là mô hình còn khá mới nên phải vừa làm vừa rút kinh nghiệm. Một mặt giáo viên phải bám sát chương trình môn học, triển khai theo hình thức tích hợp liên môn, đồng thời phải tạo được hứng thú và động lực học tập cho học sinh. Đơn cử, để tổ chức thành công một tiết học STEM, giáo viên phải thiết kế bài giảng gắn với tình huống thực tiễn, dẫn dắt học sinh vào chuỗi hoạt động khám phá có kết thúc mở (tức không có đáp án đúng duy nhất).
Để làm được tất cả yêu cầu đó, theo thầy Lê Thành Vinh, giáo viên Trường THCS - THPT Đinh Thiện Lý (quận 7), ngoài việc xây dựng 4 nền tảng cơ bản gồm chương trình, cơ sở vật chất, năng lực giáo viên, phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá, các trường còn phải trang bị kỹ năng nghiên cứu và năng lực tư duy cho học sinh để phù hợp với phương pháp học tập mới. Trong khi đó, với tình hình sĩ số học sinh/lớp nhiều nơi quá tải, điều kiện xã hội hóa khác nhau giữa đơn vị, giáo dục STEM mới dừng ở quy mô đơn vị riêng lẻ, chưa thể triển khai rộng khắp trên địa bàn tất cả quận, huyện.
Vai trò chủ động của giáo viên
Theo bà Nguyễn Thị Phương Hoa, Giám đốc Trung tâm Đào tạo ngắn hạn, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM, không nên quan niệm STEM chỉ phù hợp học sinh ở các bậc học lớn. Thay vào đó, phương pháp giáo dục này có thể áp dụng từ bậc tiểu học, tập trung vào việc giúp trẻ làm quen, tạo hứng khởi khi tiếp xúc với các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật, công nghệ và toán học. Lên đến bậc THCS, các bài học sẽ có chủ đề rõ ràng và mang tính thử thách hơn.
Học sinh được tiếp xúc và nhận thức rõ ràng hơn về các ứng dụng STEM trong thực tiễn, qua đó giúp các em có định hướng nghề nghiệp rõ hơn trong tương lai. Riêng đối với bậc THPT, học sinh đã được trang bị nền tảng kiến thức, kỹ năng từ các bậc học dưới, đủ năng lực giải quyết vấn đề đặt ra trong thực tế, làm cơ sở để xây dựng và phát triển lộ trình nghề nghiệp phù hợp bản thân. Như vậy, từng giai đoạn học tập đều đặt ra yêu cầu và mục tiêu giáo dục cụ thể, đòi hỏi người giáo viên khi xây dựng chương trình phải có sự linh hoạt, tìm ra phương pháp giảng dạy phù hợp với từng đối tượng học sinh.
Ngoài ra, theo chia sẻ của lãnh đạo nhiều trường học, rào cản lớn nhất hiện nay của phương pháp giáo dục STEM là vấn đề “tiền đâu”. Giải quyết khó khăn này, cô Cao Phan Hà Vy, giáo viên Trường THCS Lê Quý Đôn (quận 3) chia sẻ, các trường có thể tranh thủ kinh phí từ các nguồn xã hội hóa. Bởi hiện nay, muốn xây dựng một phòng thực hành STEM đúng nghĩa, trường học phải đầu tư nhiều loại máy móc, thiết bị như máy in 3D, máy khoan, máy cưa, màn hình tương tác, kính thực tế ảo…
Ở góc độ khác, theo thầy Hà Hữu Thạch, Hiệu trưởng Trường THPT Lê Quý Đôn, thiết bị công nghệ chỉ là “điều kiện cần”, để đổi mới dạy học thành công và hiệu quả cần sự chủ động tìm tòi, nghiên cứu của giáo viên. Hiện nay, trên internet có rất nhiều phần mềm công nghệ, nhưng làm sao tìm được công cụ giảng dạy phù hợp, vừa tiết kiệm chi phí vừa mang lại hiệu quả học tập cho học sinh. Rất cần sự chủ động nghiên cứu, dám nghĩ dám làm và dấn thân của các thầy, cô giáo.
(ĐTTCO) - Theo đó, dự án sẽ lắp đặt hệ thống chữa cháy tự động tại 12 nhà ga và khu depot, bổ sung hệ thống hút khói tại phòng ắc-quy, phòng điện... tổng mức đầu tư dự kiến 30,162 tỷ đồng.
(ĐTTCO) - Người dân sống gần khu vực có nguy cơ sạt lở cao ở TPHCM thấp thỏm lo âu mỗi khi mưa lớn kéo dài, triều cường dâng cao khi những vết nứt trên mặt đất vẫn còn đó.
(ĐTTCO) - Phương án tăng lương tối thiểu vùng năm 2026 được Hội đồng Tiền lương quốc gia “chốt” trình Chính phủ là tăng bình quân 7,2%, mức tăng bình quân là 300.000 đồng/tháng so với năm 2025.
(ĐTTCO) - Phú Thọ liên tục xảy ra hiện tượng sụt lún đất nguy hiểm. Mới nhất, một hố tử thần lớn xuất hiện tại xã Mường Hoa, huyện Tân Lạc của tỉnh Hòa Bình cũ.
(ĐTTCO) - Nhìn từ quốc lộ 4D, một vệt sạt lở dài từ trên cao kéo dài xuống khe suối mất một mảng rừng lớn. Phía trên 2 căn bungalow nghỉ dưỡng bị hư hại.
(ĐTTCO) - Các phóng viên, biên tập viên tại nhiều báo và đài phát thanh, truyền hình khu vực miền Nam và TPHCM đã được chia sẻ những kỹ năng đa phương tiện trong bối cảnh chuyển đổi số, AI và cải cách bộ máy, báo chí Việt Nam.
(ĐTTCO) - Sau thời gian nghị án kéo dài, sáng 11-7, Tòa án nhân dân TP Hà Nội tiến hành tuyên án sơ thẩm đối với 41 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn.
(ĐTTCO) - Khi cả nước hướng về Ngày Thương binh Liệt sĩ 27-7 với niềm tri ân sâu sắc, đoàn y bác sĩ Bệnh viện 19-8 cùng các dược sĩ, cán bộ nhân viên Hệ thống Nhà thuốc Pharmacity đã vượt hàng trăm cây số, quy tụ về xã Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị.
(ĐTTCO) - Hệ thống Y tế Vinmec vừa thực hiện thành công ca ghép gan đặc biệt cho bệnh nhi 8 tháng tuổi, chỉ nặng 6,5kg, sử dụng nguồn tạng từ người hiến chết não.
(ĐTTCO) - Thực hiện theo kế hoạch của Cục Quản lý Xuất nhập cảnh (A08) Bộ Công an, Cục A08 về tuyên truyên, thực hiện cao điểm 50 ngày đêm cấp định danh điện tử cho người nước ngoài, Phòng Quản lý Xuất nhập cảnh (PA08) Công an TPHCM đã và đang xây dựng kế hoạch triển khai trên địa bàn TPHCM.
(ĐTTCO)-Cục Hàng không vừa báo cáo Bộ Xây dựng phương án xử lý chiếc máy bay Boeing 727-200 của Hãng hàng không Royal Khmer Airlines (RKA) mang quốc tịch Campuchia bị bỏ rơi tại Cảng Hàng không Quốc tế Nội Bài từ năm 2007.
(ĐTTCO)-Học sinh tiểu học tại Hà Nội sẽ được ngân sách nhà nước hỗ trợ một phần chi phí bữa ăn bán trú từ năm học 2025-2026, theo Nghị quyết vừa được HĐND TP Hà Nội thông qua tại kỳ họp thứ 25, ngày 10-7.
(ĐTTCO) - Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM dự kiến sẽ cấm học sinh sử dụng điện thoại cả trong giờ ra chơi và trong hoạt động giáo dục tại trường, trừ khi tiết học được giáo viên cho phép.
(ĐTTCO) - Trong 6 tháng đầu năm 2025, xảy ra 9.398 vụ tai nạn giao thông, làm chết 5.293 người, bị thương 6.246 người. Lực lượng CSGT toàn quốc đã kiểm tra, xử lý 1.668.888 trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông.
(ĐTTCO) - Ở những phiên chợ vùng cao Lai Châu, các mặt hàng nông sản đặc trưng không chỉ được mua bán trực tiếp mà còn xuất hiện những người livestream kết nối người bán và người mua.
(ĐTTCO)-Nhằm phục vụ lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19-8-1945 – 19-8-2025) và Quốc khánh 2-9, UBND TP Hà Nội triển khai lắp đặt và huy động gần 300 màn hình LED cùng hệ thống loa truyền thanh trên toàn địa bàn, phục vụ người dân theo dõi trực tiếp các hoạt động diễu binh, diễu hành.
(ĐTTCO) - Lễ khai mạc Giải bóng đá Công an, Cảnh sát các nước ASEAN mở rộng 2025 không chỉ làm nên một đêm hội mãn nhãn, mà còn góp phần tôn vinh những giá trị cao đẹp mà giải đấu hướng tới.
(ĐTTCO) - Ngoài hành vi phạm tội của 4 bị can đã khởi tố, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã điều tra làm rõ một số lãnh đạo, cán bộ các cơ quan quản lý nhà nước tỉnh Thanh Hóa.
(ĐTTCO) - TPHCM mới sau khi chính thức hợp nhất với các địa phương không chỉ gia tăng về diện tích và dân số, mà còn kiến tạo nên một không gian kinh tế, du lịch đặc biệt.
(ĐTTCO) - Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng tỉnh Quảng Ninh phát hiện hàng nghìn sản phẩm vi phạm, trong đó phần lớn là mỹ phẩm..., với tổng trị giá lô hàng vi phạm khoảng 1,245 tỷ đồng.
(ĐTTCO) - Một ngày cũng sinh lợi, một đồng cũng sinh lợi, hoàn toàn linh hoạt 24/7; không chia ngăn không ngưỡng và bứt phá mọi giới hạn không có nhưng.
Bình luận
Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu