Kết quả khảo sát về triển vọng kinh doanh cho thấy, hơn 47% doanh nghiệp được hỏi trả lời triển vọng kinh doanh năm 2022 được cải thiện so với năm 2021. Đáng chú ý gần 54% số doanh nghiệp trả lời tin tưởng về triển vọng lợi nhuận kinh doanh năm 2023, chỉ có gần 7% doanh nghiệp nhận định sẽ suy giảm.
Với nhận định trên, phương hướng kinh doanh trong 1-2 năm tới, 60% doanh nghiệp Nhật Bản cho biết sẽ mở rộng hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, tăng 4,7 điểm. Kết quả này được đánh giá cao nhất ASEAN. Tỷ lệ doanh nghiệp trả lời sẽ thu hẹp hoặc chuyển sang nước thứ ba chỉ hơn 1%, giảm 1,1 điểm so với năm trước.
Doanh nghiệp dự báo có lãi trong hoạt động kinh doanh tại Việt Nam chiếm tỷ lệ 59,5%, tăng 5,2 điểm so với năm trước, tỷ lệ doanh nghiệp bị lỗ là 20,8%, giảm 7,8 điểm. Tuy nhiên, theo đánh giá của JETRO, tỷ lệ doanh nghiệp có lãi tại Việt Nam so với ASEAN cũng như toàn khu vực châu Á, châu Đại Dương là tương đối thấp.
Phân tích về nguyên nhân số doanh nghiệp lỗ, đại diện JETRO TPHCM cho rằng, doanh nghiệp gặp khó khăn trong thu mua linh kiện, nguyên vật liệu, chi phí logistics, giá nhân công tăng, ảnh hưởng biến động tỷ giá... là những lý do hàng đầu dẫn đến việc kinh doanh thua lỗ của doanh nghiệp.
Một điểm đáng chú ý trong kết quả khảo sát lần này, tỷ lệ thu mua tại chỗ của Việt Nam là 37,3%, trong đó thu mua từ doanh nghiệp Việt Nam là 15%, đây là tỷ lệ được đánh giá rất thấp. Như vậy, với xu hướng doanh nghiệp Nhật Bản muốn tăng thu mua nội địa từ doanh nghiệp Việt Nam, doanh nghiệp trong nước cần phải thay đổi để đáp ứng được yêu cầu chất lượng sản phẩm cung ứng cho doanh nghiệp Nhật Bản.
Theo JETRO, những doanh nghiệp thu mua tại trường nước ngoài như Trung Quốc, Nhật Bản đã chuyển sang thu mua tại Việt Nam. Như vậy, tương ứng với tỷ lệ doanh nghiệp đầu tư máy móc tại Việt Nam, thúc đẩy số hoá để tiết kiệm chi phí.
Để ứng phó với việc chi phí tăng, doanh nghiệp không chỉ thay đổi nhà cung cấp, thu mua nguyên vật liệu thay thế mà nhiều doanh nghiệp đã xem xét lại việc tăng cường trang thiết bị và áp dụng số hóa vào sản xuất. Tuy nhiên, tỷ lệ nội địa hóa gần như đi ngang ở mức 37% và tỷ lệ thu mua từ doanh nghiệp Việt Nam rất thấp... cho thấy phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ đang là vấn đề đặt ra.
Theo nhiều doanh nghiệp Nhật Bản được khảo sát, môi trường kinh doanh của Việt Nam có khả năng tăng trưởng nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có thách thức về thủ tục hành chính chưa hiệu quả, chính sách và quy định trong đầu tư nước ngoài chưa hoàn thiện…
“Với những kết quả cụ thể này, có thể thấy, doanh nghiệp Nhật Bản lo ngại về việc có nhiều lãng phí về thời gian và chi phí cho các thủ tục kinh doanh và đầu tư mới. JETRO tiếp tục cùng Chính phủ Việt Nam thúc đẩy thực hiện hiệu quả hơn các thủ tục hành chính, cũng như chúng tôi góp phần hỗ trợ cải cách thủ tục hành chính”, ông MATSUMOTO Nobuyuki, Trưởng đại diện Văn phòng JETRO tại TPHCM nói.
