7 bang chiến trường quyết định kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ

(ĐTTCO) - Năm nay, có 7 bang chiến trường) có thể mang lại chiến thắng cho bà Kamala Harris hoặc ông Donald Trump là Pennsylvania, Michigan, Wisconsin, Georgia, North Carolina, Nevada và Arizona.

Ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump và ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris có tỷ lệ ủng hộ sít sao tại 7 bang chiến trường (màu tím). Ảnh: RNZ
Ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump và ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris có tỷ lệ ủng hộ sít sao tại 7 bang chiến trường (màu tím). Ảnh: RNZ

Khoảng 240 triệu người đủ điều kiện bỏ phiếu trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào ngày 5-11.

Giúp xoay chuyển tình thế

Kết quả bỏ phiếu ở các bang chiến trường có tính chất quyết định trong các cuộc bầu cử tổng thống mà không có ứng viên nào giành ưu thế rõ rệt. Tuy có nhiều đảng, nhưng hầu hết các bang của Mỹ có truyền thống bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa hoặc đảng Dân chủ.

Riêng từ năm 2000-2016, 38 bang đã bỏ phiếu cho cùng một đảng và các bang còn lại là những bang chiến trường với kết quả khó đoán hơn. Trong các chiến dịch tranh cử, các ứng viên tổng thống từ lâu đã tập trung vào các bang như Pennsylvania vì tạo cho họ cơ hội để thuyết phục cử tri và giành được số phiếu Đại cử tri đoàn lớn nhất. Những năm gần đây, kết quả bầu cử ở bang này còn mang yếu tố xoay chuyển tình thế của cuộc bầu cử.

Theo NPR, ông David Schultz, giáo sư khoa học chính trị và nghiên cứu pháp lý tại Đại học Hamline giải thích: lý do duy nhất khiến khái niệm về một bang chiến trường tồn tại là vì cách thức độc đáo mà Mỹ tiến hành bầu cử tổng thống, tức không dựa trên số phiếu phổ thông toàn quốc mà căn cứ vào phiếu của Đại cử tri đoàn.

Theo ông Schultz, về cơ bản, đó là 50 cuộc bầu cử bang riêng biệt cộng với Đặc khu Columbia (có thủ đô Washington D.C). Trên thực tế, 2 tổng thống đã được bầu trong những thập kỷ gần đây nhờ số phiếu Đại cử tri cao hơn, thua phiếu phổ thông toàn quốc, đó là ông George W.Bush năm 2000 và ông Donald Trump năm 2016.

Sau khi có kết quả bầu cử, đại cử tri đoàn ở tất cả 50 bang và đặc khu Columbia, sẽ gửi phiếu bầu tổng thống và phó tổng thống cho Quốc hội Mỹ dựa trên kết quả kiểm phiếu. Chỉ riêng bang Maine và Nebraska phân bổ phiếu đại cử tri theo tỷ lệ phiếu bầu phổ thông của từng ứng viên. Tại 48 bang khác và đặc khu Columbia, người chiến thắng sẽ giành được tất cả phiếu đại cử tri.

Độ cạnh tranh cao

Theo ông Schultz, có 4 tiêu chí khác nhau để xác định một bang chiến trường. Đầu tiên, các ứng cử viên tổng thống và ê kíp thường đến những nơi này để vận động bỏ phiếu trong khoảng thời gian từ Ngày tưởng niệm (thứ hai cuối cùng của tháng 5) đến Ngày lao động (thứ hai đầu tiên của tháng 9).

Thứ hai, đây là một bang cạnh tranh, có nghĩa là biên độ chiến thắng của ứng viên giành chiến thắng chỉ nằm ở dưới 5% số phiếu bầu. Thứ ba, bang này sẽ được coi là bang tiên phong. Trong các cuộc bầu cử trước, ứng cử viên giành chiến thắng ở bang này đã tiếp tục giành chiến thắng chung cuộc. Thứ tư là cái gọi là yếu tố có thể thay đổi. Ví dụ, bang Pennsylvania đã bầu cho ông Barack Obama năm 2012, ông Donald Trump năm 2016 và ông Joe Biden năm 2020.

Theo các nhà phân tích, cuộc tranh cử tổng thống năm 2024 không chỉ phụ thuộc vào các bang chiến trường mà còn vào các quận chiến trường. Ước tính, 5% cử tri ở 5 quận trong 5 bang chiến trường có thể quyết định kết quả của cuộc tranh cử năm nay.

Tính linh hoạt

Các bang chiến trường không nhất thiết phải mặc định là mãi mãi, và những bang có kết quả ổn định khác có thể trở thành bang chiến trường. Arizona chỉ mới trở thành bang chiến trường gần đây, trong khi các bang chiến trường lâu năm như Florida và Ohio đã trở thành bang bầu cho đảng Cộng hòa.

Theo các chuyên gia chính trị, có nhiều yếu tố có thể giúp biến một bang chiến trường thành bang bình thường hoặc ngược lại. Ví dụ, sự phân cực chính trị gia tăng trên khắp cả nước dẫn đến nhiều bang chiến trường hơn. Sự thay đổi nhân khẩu học, bao gồm cả sự biến động về thành phần chủng tộc và dân số của một bang, cũng có thể làm thay đổi cấu trúc chính trị của khu vực.

Ông David Damore, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Nevada, Las Vegas, lưu ý các vấn đề xã hội đang thay thế những khác biệt về kinh tế và thúc đẩy các cuộc thảo luận chính trị ở các bang chiến trường.

Sức mạnh của các bang chiến trường cũng có thể làm giảm tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu ở các khu vực khác của Mỹ. Theo các nhà phân tích, ảnh hưởng quá lớn của các bang chiến trường đã khiến các cuộc bầu cử tổng thống trở nên kém công bằng hơn, đặc biệt đối với những cử tri ở các bang không phải là bang chiến trường, vốn cảm thấy tiếng nói của họ không được lắng nghe.

Một số nghiên cứu thậm chí còn cho rằng các bang chiến trường quan trọng về mặt chính trị có thể nhận được một số nguồn lực liên bang bổ sung. Hiện đã có 17 bang và đặc khu Columbia ủng hộ ý tưởng ứng viên nào dành tổng số phiếu phổ thông cao nhất sẽ đương nhiên nhận được tất cả phiếu Đại cử tri ở tất cả các bang.

Các tin khác