Lâu nay, khi nói tới DN xả thải, gây ô nhiễm môi trường, người ta thường “gán tội” cho DN Việt Nam, bởi lẽ công nghệ sản xuất lạc hậu và ý thức bảo vệ môi trường thấp. Thế nhưng, nhiều DN nước ngoài với dây chuyền sản xuất hiện đại, cũng đang gây ô nhiễm môi trường tại các khu công nghiệp (KCN).
Nhà đầu tư “bẩn” nhất
Theo phản ánh của hàng ngàn lao động đang làm việc tại các nhà máy trong KCN Đồng An, huyện Thuận An (tỉnh Bình Dương), 3-4 tháng nay họ phải hít khói bụi độc hại xả trực tiếp ra môi trường từ Công ty Rochdale Spears (chi nhánh 2), DN chuyên sản xuất gỗ có diện tích thuê đất lớn nhất nhì trong KCN.
Mới đây, công nhân Nhà máy Rinnai và Công ty Dệt sợi Thiên Nam đã gửi đơn cầu cứu Liên đoàn Lao động tỉnh Bình Dương vì sức khỏe bị ảnh hưởng bởi hoạt động sản xuất của Công ty Rochdale Spears. Lãnh đạo Công ty TNHH HaSan - Dermapharm cũng than phiền vì phải sống chung với ô nhiễm.
Ghi nhận của ĐTTC sáng 11-12, trong vòng bán kính 500m, một lớp khói bụi phát ra từ nhà máy chế biến gỗ Công ty Rochdale Spears bao trùm KCN Đồng An như một lớp sương mù, kèm theo mùi hóa chất nồng nặc.
 |
Ông Bùi Mạnh Lân quệt tay lên lớp bụi mạt cưa từ Rochdale Spears phát tán qua. |
Ông Phạm Minh Nhật, Phó Tổng giám đốc Công ty Rinnai, bức xúc: “Đầu tháng 9, Rochdale Spears bắt đầu xả mạt cưa lớn bằng đốt ngón tay phủ trắng cả công ty chúng tôi. Rinnai phản ánh, họ đưa ống khói lên cao, tiếp tục xả bụi nhuyễn. Nhiều anh em công nhân than phiền làm việc trong môi trường hết sức ô nhiễm, ngột ngạt, khó thở vì bụi gỗ. Ít nhất có 2 trường hợp bị viêm đường hô hấp phải nhập viện điều trị. Chưa kể bụi, mạt cưa thổi vào buồng sơn sẽ khiến sản phẩm không đạt, sơn đi sơn lại nhiều lần làm tăng chi phí sản xuất”.
Còn đại diện CTCP Đầu tư và Phát triển Thiên Nam cho biết, cứ sau 1 đêm là bụi từ nhà máy gỗ bay qua bám đầy văn phòng, nhà xưởng, nhà ăn, kho bãi của công ty. Công ty TNHH HaSan - Dermapharm cũng lo ngại mạt cưa đang ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất dược phẩm của công ty và quan trọng hơn là sức khỏe của người lao động.
Trao đổi với ĐTTC, ông Bùi Mạnh Lân, Chủ đầu tư KCN Đồng An, cho biết: “KCN Đồng An hiện có 118 DN của nhiều quốc gia như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Đức, Pháp, Hàn Quốc, Singapore… hoạt động hàng chục năm nay và chấp hành rất tốt các quy định về bảo vệ môi trường. Nằm ngoài số DN này, Rochdale Spears là nhà đầu tư “bẩn” nhất và duy nhất. Họ xả thải ở chi nhánh 1, bị phạt hành chính (250 triệu đồng - PV) đến nay chưa khắc phục xong lại chuyển sang chi nhánh 2 (KCN Đồng An) xả thải tiếp.
Từ văn phòng của Ban Quản lý (BQL) nhìn qua Rochdale Spears chỉ cách vài trăm mét, mức độ xả thải, bức tử môi trường bao nhiêu chúng tôi đều biết rõ. Hàng ngày, mạt gỗ, bụi gỗ và dầu sơn acetone phát thải từ 8 giờ đến 21 giờ. Tôi đã làm việc trực tiếp hoặc bằng văn bản với Rochdale Spears nhiều lần nhưng tình trạng xả thải không giảm mà ngược lại, phạm vi ảnh hưởng rộng hơn”.
Đề nghị cưỡng chế
Theo tìm hiểu của ĐTTC, Công ty TNHH Rochdale Spears (chi nhánh 2) được BQL các KCN Bình Dương cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu ngày 22-8-2012. Rochdale Spears sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ và đồ gỗ gia dụng xuất khẩu với công suất trung bình khoảng 69.000 sản phẩm/năm.
Dù thời gian hoạt động chưa lâu, nhưng công ty đã nhiều lần bị BQL KCN, Cảnh sát Môi trường, Sở Tài nguyên - Môi trường, UBND tỉnh Bình Dương kiểm tra, lập biên bản vi phạm về bảo vệ môi trường.
Ngày 6-11-2012, UBND tỉnh Bình Dương đã ra quyết định xử phạt 250 triệu đồng đối với Rochdale Spears vì lý do công ty này hoạt động đến nay nhưng chưa báo cáo đánh giá tác động môi trường được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt theo quy định.
Ngoài khoản tiền phạt, UBND tỉnh Bình Dương yêu cầu Rochdale Spears lập đề án bảo vệ môi trường cho chi nhánh 2, thực hiện biện pháp khống chế ô nhiễm, khắc phục hậu quả trong vòng 1 tháng kể từ ngày nhận quyết định xử phạt (ngày 6-11-2012).
Rochdale Spears chỉ được hoạt động khi thực hiện xong các biện pháp khắc phục hậu quả nêu trên. Sở Tài nguyên - Môi trường đã gửi công văn yêu cầu Rochdale Spears ngưng hoạt động sản xuất để thực hiện đầy đủ các biện pháp khống chế ô nhiễm và bảo vệ môi trường.
Đồng thời, sở này cảnh báo, nếu Rochdale Spears không chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính về bảo vệ môi trường sẽ tiến hành cưỡng chế đình chỉ hoạt động theo quy định của pháp luật.
Quyết định xử phạt của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Lê Thanh Cung ký cách đây hơn 1 tháng, tuy nhiên Rochdale Spears vẫn vô tư xả thải ra môi trường.
Trong buổi làm việc với ĐTTC hôm 11-12, ông Bùi Mạnh Lân cho biết sẽ có công văn đề nghị UBND tỉnh “cưỡng chế” hoạt động sản xuất của Rochdale Spears cho đến khi thực hiện xong các biện pháp khắc phục. Đã đến lúc cần có thái độ cương quyết, không thể bất kỳ lý do gì DN này có thể bất chấp các quy định của pháp luật, xem thường sức khỏe của hàng ngàn công nhân lao động tại các nhà máy trong KCN Đồng An.
