Bí ẩn nữ tính

(ĐTTCO) - Bí ẩn nữ tính là cuốn sách mang tính bước ngoặt của nhà nữ quyền Betty Friedan xuất bản năm 1963 mô tả sự bất mãn lan rộng của phụ nữ trong xã hội chính thống của Mỹ thời kỳ hậu Thế chiến thứ hai, khám phá nguyên nhân của sự thất vọng của phụ nữ hiện đại trong vai trò truyền thống. 
Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.
Cuốn sách được coi là quan trọng nhất của thế kỷ 20, đã phanh phui vị thế của phụ nữ trong xã hội Mỹ sau đại chiến để chỉ ra rằng, đằng sau cái đam mê kiêu hãnh được đóng vai trò “nội trợ” phục vụ chồng con của phụ nữ Mỹ đương thời là một thực trạng “Phụ nữ bị bán đi trí tuệ và tham vọng của mình bằng cái giá nhỏ mọn của một chiếc máy giặt mới”.  
Theo tác giả, khái niệm “bí ẩn nữ tính” đã được người Mỹ tạo ra và duy trì bằng sách, báo, tivi và các chuẩn mực giá trị thời thượng liên quan đến “tổ ấm gia đình”, để bóp nặn cuộc đời người phụ nữ, tạo ra niềm tin rằng những bất công thiệt thòi mà họ đang chịu đựng là gắn liền với ý đồ sáng tạo đầy bí ẩn của Thượng đế chứ không phải do tiến trình lịch sử xã hội tạo ra. 
Ngay từ khi mới ra đời, cuốn sách đã ngay lập tức trở thành một cuốn sách bán chạy gây tranh cãi và được dịch ra nhiều tiếng nước ngoài. Cuốn sách đã làm dấy lên làn sóng thứ hai của phong trào nữ quyền Mỹ trong thế kỷ 20 và được xem như một bản tuyên ngôn, đặt nền tảng cho phong trào phụ nữ Mỹ, từ đó lan rộng thành phong trào phụ nữ quốc tế.
Giải pháp của Friedan cho vấn đề khác rất nhiều so với những giải pháp trong xã hội chính thống của Mỹ. Bà từ chối sự huyền bí của nữ giới và đề nghị phụ nữ phát triển một “kế hoạch cuộc sống” mới. Thay vì được coi như một “công việc”, việc nhà phải được hoàn thành càng nhanh càng tốt. Friedan còn cho rằng một người phụ nữ có thể có một sự nghiệp thành công cũng như một gia đình. 
Bíẩn nữ tính là một trong nhiều “chất xúc tác” cho phong trào nữ quyền làn sóng thứ hai (những năm 1960-1980). Vẫn còn những nhà phê bình khác đã nghiên cứu chứng minh những luận điểm trong sách là không chính xác. Mặc dù nhận được nhiều chỉ trích, không thể phủ nhận giá trị thức tỉnh mà cuốn sách mang lại khiến nhiều phụ nữ suy nghĩ về vai trò và bản sắc của họ trong xã hội. Kể từ lần xuất bản đầu tiên, nó đã được phát hành lại nhiều lần với những bổ sung - bởi Friedan và các nhà văn và học giả nữ quyền khác - cung cấp thêm bối cảnh. 
Dựa trên những phân tích tâm lý và thống kê, những phê bình chi tiết về truyền thông và quảng cáo đương đại, và rất nhiều cuộc phỏng vấn với các bà nội trợ ngoại ô các vấn đề mà Frieden đưa ra đã khiến người Mỹ nhận thức rõ về vai trò, vị trí của người phụ nữ. Bí ẩn nữ tính là góc nhìn sâu sắc phản ánh hiện thực đồng thời là cuốn sách truyền cảm hứng cho phong trào nữ quyền và giải phóng phụ nữ.

Các tin khác