Là bị cáo đầu tiên trả lời xét hỏi, Phan Quốc Việt (Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty Việt Á) cho hay, quá trình bộ kit test Covid-19 được cấp phép lưu hành đã phải trải qua nhiều công đoạn tại các đơn vị khác nhau, bắt đầu từ đề tài nghiên cứu của Học viện Quân y.
Sau khi sản phẩm được Việt Á làm ra, để được cấp phép phải qua quá trình kiểm nghiệm, xác nhận của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, tiếp đó là nghiệm thu giai đoạn 1 của Bộ KH-CN, sau đó là Bộ Y tế (Vụ Trang thiết bị và công trình y tế) cấp phép tạm thời vào ngày 4-3-2020. Tới tháng 12-2020, sản phẩm mới được cấp phép chính thức.
Bị cáo Phan Quốc Việt. Ảnh: ĐỖ TRUNG
Bị cáo Việt cũng thừa nhận, để bộ kit test được cấp phép lưu hành, trong quá trình chuẩn bị các hồ sơ, thủ tục, bị cáo đã không ít lần “nhờ” bị cáo Nguyễn Huỳnh (cựu Thư ký cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long) tác động lãnh đạo Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và bị cáo Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế.
“Lúc đó, quá trình cấp phép khó lắm vì dịch Covid-19 rất mới nên ai cũng thận trọng”, bị cáo Việt giải thích. Đồng thời khai nhận có mối quan hệ với bị cáo Nguyễn Huỳnh và Nguyễn Thanh Long từ năm 2017, quen biết bị cáo Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó Vụ trưởng Vụ KH-CN các ngành kinh tế - kỹ thuật) từ năm 2012-2013 khi còn ở Học viện Quân y.
Cũng theo lời khai, Việt có mối quan hệ với các bị cáo khác là Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - tài chính, Bộ Y tế) và Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị công trình, Bộ Y tế) từ giai đoạn đầu của dịch Covid-19. Trong khi đó, bị cáo quen biết bị cáo Phạm Công Tạn (cựu Thứ trưởng Bộ KH-CN) và Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng Bộ KH-CN) vào tháng 3-2020 khi tới xin nâng số lượng kit test.
Để bộ kit test được cấp phép và sau đó đưa vào sử dụng tại nhiều tỉnh, thành phố, “ông trùm” Việt Á cũng thừa nhận đã đưa 350.000USD cho bị cáo Trịnh Thanh Hùng trong giai đoạn cuối năm 2020 và năm 2021.
“Đây là sự chia sẻ và cảm ơn của bị cáo khi sản phẩm có doanh thu”, bị cáo Việt lý giải, và thừa nhận đã đưa 200.000USD cho bị cáo Nguyễn Văn Trịnh (cựu trợ lý phó thủ tướng) vì bị cáo này "rất nhiệt tình giúp đỡ", tác động để bộ kit test được cấp phép.
Việt thừa nhận nhiều lần đưa tiền cho bị cáo Nguyễn Huỳnh với tổng hơn 2,2 triệu USD và 4 tỷ đồng.
"Bị cáo không nhớ chính xác số lần đưa tiền cho ông Huỳnh nhưng số tiền đưa cho ông Huỳnh thực tế là để gửi cho ông Long vì lúc đó, ông Huỳnh có nói với bị cáo là “sếp có một số việc cần giải quyết, em cần hỗ trợ cho sếp”, bị cáo Việt khai nhận, cho biết thêm là việc đưa tiền cho bị cáo Huỳnh trong giai đoạn cuối năm 2020 và năm 2021.
Bị cáo Việt cho biết, do số tiền rất lớn nên bản thân đã phải vay mượn thêm tiền của bạn bè, sau đó đưa kế toán công ty đổi ra tiền USD để đưa cho Huỳnh.
Cựu "sếp" Việt Á cũng khai nhận, đã đưa cho bị cáo Nguyễn Minh Tuấn 300.000 USD và Nguyễn Nam Liên 100.000 USD sau khi bộ kit test được cấp phép. “Giai đoạn đó, bị cáo đi cảm ơn rất nhiều người, nhiều nơi nên khó có thể nhớ hết chính xác được số tiền đã đưa”, Việt khai.
Đối với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Hải Dương - được xem là nơi đầu tiên “đại án” này được phanh phui - bị cáo Việt khai, đã đưa cho bị cáo Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc CDC Hải Dương) 27 tỷ đồng.
“Đây cũng là chia sẻ của Công ty Việt Á và cũng là cảm ơn vì Hải Dương có kỷ niệm rất nhiều với bị cáo khi 30 nhân viên của Công ty Việt Á về đây chống dịch được địa phương hỗ trợ rất nhiều”, Việt nhớ lại và "bao biện" rằng, đây không phải tiền hối lộ mà chỉ là cảm ơn chia sẻ với địa phương: “Bị cáo thừa hiểu rằng hối lộ là sai nhưng việc chia sẻ lợi nhuận là không sai”.
