Theo ông Khiêm, năm 2025 có thể thuộc nhóm những năm nóng nhất từng ghi nhận, với nhiệt độ trung bình toàn cầu cao hơn khoảng 1,29-1,53 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp.
Ở Việt Nam, nhiệt độ vẫn duy trì ở mức cao, khả năng phá kỷ lục năm 2024 không lớn. Hiện tượng ENSO đang trong giai đoạn La Nina suy yếu và có thể chuyển sang trạng thái trung tính vào giữa năm nay, làm gia tăng nguy cơ mưa lớn cục bộ, ngập úng đô thị, lũ quét và sạt lở đất.
Dự báo Biển Đông có khả năng đón 11-13 cơn bão, trong đó 5-6 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền, với nguy cơ xuất hiện bão mạnh cấp 12 trở lên vẫn ở mức cao.
Ông Khiêm nhấn mạnh, những dự báo về tác động của biến đổi khí hậu đang trở thành hiện thực khi trái đất nóng lên với tốc độ đáng báo động. 10 năm qua đều ghi nhận mức nhiệt cao kỷ lục trong lịch sử quan trắc, nhiệt độ đại dương cũng liên tục lập đỉnh, kéo theo hàng loạt hiện tượng thiên tai cực đoan như nắng nóng gay gắt, lũ lụt, bão mạnh và siêu bão.
Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia Mai Văn Khiêm tại một cuộc họp chống bão. Ảnh tư liệu
Theo báo cáo của WMO, từ năm 1970-2021, các hiện tượng thời tiết cực đoan đã gây ra gần 12.000 thảm họa, khiến 2 triệu người thiệt mạng và gây thiệt hại kinh tế lên đến 4.300 tỷ USD.
Tuy nhiên, gần một nửa số quốc gia trên thế giới vẫn chưa có hệ thống cảnh báo sớm đầy đủ, khiến hàng triệu người đối mặt với rủi ro thiên tai mà không có thông tin kịp thời để ứng phó. Đây là lý do Tổ chức Khí tượng thế giới thúc đẩy chiến lược “Cảnh báo sớm cho tất cả”.
Cũng tại sự kiện, ông Khiêm cho biết Việt Nam hiện có mạng lưới quan trắc khí tượng - thủy văn rộng khắp, với hơn 217 trạm khí tượng bề mặt, gần 2.000 trạm đo mưa tự động, 426 trạm thủy văn, 27 trạm khí tượng hải văn và 10 trạm radar thời tiết hiện đại. Hệ thống này giúp theo dõi, giám sát, dự báo và cảnh báo kịp thời các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như bão, lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn.
Bên cạnh đó, Việt Nam đã ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến, trong đó có siêu máy tính Cray XC40, đồng hóa số liệu từ vệ tinh, radar và quan trắc bề mặt để nâng cao độ chính xác trong dự báo mưa lớn, lũ quét và sạt lở đất.
Đặc biệt, hệ thống cảnh báo nguy cơ lũ quét, sạt lở đất đã được chi tiết đến cấp huyện, giúp chính quyền và người dân chủ động ứng phó với thiên tai.
