Bộ Giáo dục và Đào Tạo mới đây đã tổ chức họp trực tuyến với 19 Sở Giáo dục và Đào tạo thuộc các vùng khó khăn liên quan đến việc triển khai hoạt động dạy học từ xa qua Internet và truyền hình cũng như chuẩn bị các điều kiện để sẵn sàng khi học sinh đi học trở lại,
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ khẳng định, việc cho học sinh đi học trở lại cần được tính toán, xem xét kỹ lưỡng dựa trên nguyên tắc đảm bảo an toàn tuyệt đối cho học sinh, giáo viên.
Nhiều địa phương đề xuất đi học trở lại từ đầu tháng 5
Hiện đã có nhiều địa phương đề xuất cho học sinh đi học trở lại vào đầu tháng 5/2020. Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Cao Bằng, ông Vũ Văn Dương cho biết sở sẽ tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh để có thể cho học sinh đi học trở lại vào cuối tháng 4, đầu tháng 5.
Để bảo đảm an toàn cho học sinh và giáo viên, một số giải pháp đã được tính đến như phân chia khối lớp học khác buổi (ví dụ học sinh khối 9, 12 học sáng còn các khối khác học buổi chiều) để học sinh không tập trung quá đông ở trường.
Trong khi đó, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Đắk Lắk Phạm Đăng Khoa cho biết sở sẽ tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh để cho học sinh đi học lại vào đầu tháng 5 tới. Hiện Đắk Lắk là tỉnh chưa có dịch và được xếp vào nhóm nguy cơ thấp.
Một số địa phương khác như Nghệ An, Quảng Nam, Thanh Hóa cũng dự kiến thời điểm mở cửa trường học vào thời điểm này.
Với Yên Bái, Sở Giáo dục và Đào tạo đã chủ động đưa ra 5 kịch bản tương ứng với 5 mốc thời gian dự kiến học sinh đi học trở lại (mốc sớm nhất là 20/4 và muộn nhất là 15/6). Kịch bản tương ứng với mỗi mốc thời gian đều tính đến đầy đủ các yếu tố như thực hiện chương trình ôn tập, đội ngũ, kinh phí kèm theo…
Về vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ gợi ý các địa phương nằm trong nhóm có nguy cơ cao theo khuyến nghị của Thủ tướng Chính phủ cần xem xét, cân nhắc.
Những địa phương nguy cơ thấp có thể xem xét đề xuất cho học sinh đi học trở lại. Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ nhấn mạnh, học sinh đi học phải an toàn, trường học có an toàn mới cho học sinh đi học.
Các địa phương có thể tính toán để học sinh lớp 9, lớp 12 đi học trước, những khối khác học sau; có thể không cần xếp lịch học cả tuần mà có xếp lịch đan xen các khối lớp 3 buổi/tuần. Ở mỗi lớp học cũng có thể tách đôi số lượng học sinh để bố trí giảng dạy; kết hợp giữa học trực tiếp và trực tuyến…
Thứ trưởng cũng lưu ý, trên tinh thần nội dung dạy học đã tinh giản, các trường cần xây dựng kế hoạch dạy học theo đúng thời gian, chương trình, đồng thời tổ chức dạy học, ôn tập sao cho phù hợp. Quyết tâm để có thể hoàn thành chương trình trước 15/7, đặc biệt với học sinh khối 12.
Với kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia, nhiều lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo mong muốn vẫn tổ chức thi. Việc giữ ổn định kỳ thi sẽ tránh được nhiều xáo trộn, đặc biệt với học sinh cuối cấp.
Hiện nay, số lượng học sinh có nhu cầu thi đại học rất lớn. Nếu không tổ chức thi Trung học phổ thông quốc gia, các em sẽ phải đến thành phố lớn để thi đại học, tạo ra nhiều áp lực, căng thẳng và tốn kém. Bộ Giáo dục và Đào tạo vẫn đang tính toán để có phương án phù hợp cho mọi tình huống.
5 yếu tố quyết định thành công trong dạy học trực tuyến
Nhiều lãnh đạo các Sở Giáo dục và Đào tạo vùng khó khăn cũng ghi nhận những kết quả khả quan của việc dạy học trực tuyến và dạy học trên truyền hình.
Tại tỉnh Điện Biên, đến nay đã có khoảng 73% học sinh bậc Trung học phổ thông được học từ xa, qua Internet, trên truyền hình hoặc giao bài tập trực tiếp.
Theo Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên Cù Huy Hoàng, đây là một nỗ lực rất đáng kể bởi Điện Biên là tỉnh miền núi với 40% hộ nghèo, rất nhiều bản làng vùng sâu, vùng xa chưa có mạng Internet và thậm chí là sóng điện thoại.
Ngành giáo dục tỉnh Điện Biên đã tổ chức rà soát tới từng học sinh để nắm được khả năng tiếp cận việc học của các em. Với những trường hợp không thể học qua Internet hay truyền hình, các trường học sẽ phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để chuyển tải nội dung, phát phiếu học tập trực tiếp đến các em.
Trong khi đó, tỉnh Thanh Hóa đã có rất nhiều giải pháp để triển khai dạy học từ xa đạt hiệu quả. Ngay từ cuối tháng 2, đầu tháng 3, ngành giáo dục tỉnh đã triển khai việc ôn tập và củng cố kiến thức cho học sinh qua hình thức trực tuyến.
Đối với việc dạy học qua truyền hình, sau khi có hướng dẫn của Bộ, tỉnh Thanh Hóa nhanh chóng thành lập nhóm giáo viên, tổ chức bài giảng cho 2 khối lớp 9 và 12 trên Đài Truyền hình Thanh Hóa.
Là tỉnh có nhiều địa bàn khó khăn, song thời điểm này, 100% các trường học thuộc tỉnh Quảng Nam đã triển khai dạy học trực tuyến. Tuy nhiên, theo Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Nam Hà Thanh Quốc, tùy vào vùng miền mà việc học trực tuyến đạt hiệu quả khác nhau. Tại các địa bàn thuận lợi, số học sinh tham gia học trực tuyến bình quân đạt trên 80%.
Tại tỉnh Đắk Lắk, ngay từ đầu mùa dịch, ngành Giáo dục địa phương đã triển khai dạy học qua Internet, từ ngày 1/4 triển khai dạy qua truyền hình với 3 môn Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh.
Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Đắk Lắk Phạm Đăng Khoa cho biết, tỉnh có nhiều học sinh sinh sống ở vùng sâu, vùng xa nên ngoài dạy học qua Internet, trên truyền hình, các giáo viên còn đến tận nơi giao bài trực tiếp cho học sinh, nhất là với cấp tiểu học.
Ngoài ra còn có sự phối hợp của cán bộ đoàn, phụ huynh để hỗ trợ học sinh học tập trong thời gian ở nhà. Tuy nhiên, Đắk Lắk đang vào mùa phát nương làm rẫy, học sinh phải tham gia lao động cùng gia đình, do đó việc triển khai học từ xa còn gặp không ít khó khăn.
Đánh giá về việc dạy học trực tuyến, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An Thái Văn Thành cho rằng, việc dạy học trực tuyến thời gian qua đã giúp duy trì việc học, phần nào tạo được ý thức học tập cho học sinh và thực hiện được mục tiêu "Tạm dừng đến trường nhưng không dừng việc học".
Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ đã đánh giá cao nỗ lực của các địa phương, đặc biệt trong triển khai dạy học qua Internet và truyền hình. Theo ông Nguyễn Hữu Độ, ở bậc đại học, dạy học trực tuyến đã được tiếp cận từ lâu nhưng với bậc phổ thông thì đây là hình thức mới.
Dù là giải pháp tình thế trong tình hình dịch bệnh nhưng quá trình triển khai đã bước đầu có kết quả, đáp ứng được yêu cầu hiện nay. Các địa phương, nhất là những địa phương khó khăn, đã thể hiện quyết tâm rất lớn, tiếp cận nhanh với yêu cầu mới.
70-80% học sinh bậc Trung học phổ thông ở các địa phương khó khăn được học trực tuyến, học qua truyền hình là con số cho thấy nỗ lực lớn của các địa phương, cơ sở giáo dục, giáo viên và học sinh.
Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cũng nêu bật 5 yếu tố quyết định thành công trong dạy học trực tuyến, trong đó trước hết là cơ sở hạ tầng (máy tính, phần mềm, đường truyền...).
Về vấn đề này, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã làm việc với các doanh nghiệp, tập đoàn viễn thông để hỗ trợ các địa phương. Trong khi đó, các địa phương cần rà soát, phân loại học sinh để đưa ra những phương án dạy và học phù hợp.
Những học sinh nàochưa được học trực tuyến đều đặn, chưa đều hoặc chưa được học thì phải có phương án án dạy bù khi các em quay lại trường học.
Yếu tố thứ hai là công tác quản lý chỉ đạo. Theo Thứ trưởng, sự quyết liệt trong quản lý, theo dõi, động viên, ghi nhận trong thời điểm khó khăn sẽ tạo động lực cho học sinh và giáo viên. Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo cùng các hiệu trưởng có tâm huyết thì chắc chắn sẽ triển khai thành công.
Đội ngũ giáo viên là yếu tố quan trọng thứ ba trong triển khai dạy học trực tuyến. Để nâng cao chất lượng, Thứ trưởng đề nghị các địa phương tăng cường bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên. Bộ sẵn sàng giới thiệu và hỗ trợ đội ngũ chuyên gia để bồi dưỡng trực tuyến cho giáo viên các địa phương.
Hai yếu tố cuối cùng tạo nên thành công của việc học trực tuyến là ý thức học tập của học sinh và sự hỗ trợ của phụ huynh. Theo Thứ trưởng, có hạ tầng tốt, người quản lý quyết liệt, giáo viên chất lượng, tâm huyết nhưng học sinh thiếu động lực học tập, phụ huynh thiếu sự chia sẻ, thì quá trình triển khai sẽ không thể thành công.
