(ĐTTCO) - Thị trường chứng khoán (TTCK) toàn cầu có sự khởi đầu không thể tệ hơn trong suốt hơn 40 năm qua. Lần đầu tiên kể từ năm 1976, TTCK thế giới đã chứng kiến cảnh bán tháo dữ dội nhất ngay trong tháng 1.
Bước vào thị trường gấu
Kết thúc phiên giao dịch tuần qua, TTCK Trung Quốc chính thức bước vào thị trường con gấu với mức giảm 20% kể từ đỉnh tháng 6-2015 khi phá lủng đáy ngày 24-8-2015. Hàng loạt TTCK khác ở châu Á, Trung Đông cũng chạm ngưỡng thị trường gấu trong tuần qua (mức giảm trên 20%). Chỉ số Dow Jones (DJIA-Hoa Kỳ) giảm hơn 10% trong nửa tháng đầu tháng 1 và giảm 13% so với đỉnh tháng 5-2015. Tuy nhiên, tính trên bình diện toàn cầu, thống kê của hãng Bloomberg cho thấy chỉ số Bloomberg World Market Cap Index đã giảm 20% từ đỉnh tháng 7-2015, với hơn 14.000 tỷ USD bị bốc hơi, đánh dấu mốc TTCK toàn cầu bước vào giai đoạn thị trường con gấu. Đây là mức độ sụt giảm lớn nhất kể từ năm 2011 đến nay.
Một lần nữa, Trung Quốc là lý do được truyền thông lý giải cho hiện tượng bán tháo trên thị trường tài chính toàn cầu trong 2 tuần giao dịch đầu năm mới. Làn sóng tháo vốn ồ ạt khỏi Trung Quốc đã buộc Bắc Kinh phá giá hơn 1% giá trị đồng NDT ngay trong đầu năm 2016. Trung Quốc đang sử dụng quỹ dự trữ ngoại hối để làm giảm bớt mức độ rớt giá của đồng NDT khi làn sóng tháo vốn tăng vọt. Ước tính, Trung Quốc đã mất hơn 600 tỷ USD trong quỹ dự trữ ngoại hối so với đỉnh tháng 6-2015 và hiện chỉ còn dưới 3.000 tỷ USD trong quỹ. Theo nhà phân tích Christopher Wood tại CLSA, tốc độ tháo vốn ra khỏi thị trường Trung Quốc ước trung bình khoảng 100 tỷ USD mỗi tháng.
Tất nhiên, làn sóng tháo vốn ra khỏi Trung Quốc còn do chính bản thân nội tại của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Triển vọng hạ cánh cứng đang lớn dần khi hàng loạt số liệu kinh tế trong 3 tháng trở lại đây của Trung Quốc ngày càng xấu đi. Trong đêm hoảng loạn “thứ 6 đen tối” vào ngày 15-1 vừa qua, TTCK toàn cầu lo ngại về vấn đề nợ xấu của Trung Quốc có thể tăng cao sau khi dữ liệu tín dụng được công bố. Theo đó, các ngân hàng chỉ cho vay được 597,8 tỷ NDT (khoảng 90,76 tỷ USD) nợ mới trong tháng 12-2015, thấp hơn dự báo của giới phân tích và thấp hơn cả mức 708,9 tỷ NDT của tháng 11-2015. Trong khi đó, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) vẫn tăng cung tiền để bù đắp thanh khoản trong hệ thống tài chính, với việc bơm hơn 1.820 tỷ NDT trong tháng 12 so với mức 1.020 tỷ NDT trong tháng 11 và là mức cao nhất từ tháng 6-2015.
Mô hình sóng Elliott cho chỉ số DJIA (đồ thị nến) và tương quan với VN Index (đồ thị đường). |
Cẩn thận với bull trap
Chỉ số DJIA và VN Index của Việt Nam là một trong những chỉ số ít ỏi trên thế giới chưa bước vào thị trường con gấu và hiện vẫn giữ được mức đáy tháng 8-2015. Triển vọng của TTCK toàn cầu chưa có gì là sáng sủa, khi nhiều nhà phân tích đang dự báo kịch bản tỷ giá NDT/USD thậm chí sẽ còn giảm về mức 7,7. Larry Pink, Chủ tịch và CEO của Black Rock, trong bài phân tích trên CNBC vào ngày 15-1 đã dự báo khả năng TTCK Hoa Kỳ còn giảm tiếp 10%. Tuy nhiên, dựa trên góc nhìn phân tích kỹ thuật, TTCK thế giới có khả năng sẽ có sóng hồi trong thời gian tới. Đây được gọi là “bẫy tăng giá” (bull trap). Mô hình sóng Elliott cho thấy chỉ số DJIA đang ở sóng iii (vòng tròn) và có khả năng chuyển sang sóng hồi iv (vòng tròn). Cấu trúc sóng bên trong của sóng iii (vòng tròn) đã có đủ 5 sóng từ (i) đến (v). Lưu ý rằng, hiện nay chỉ số DJIA đã vượt quá mục tiêu giá 16.300 điểm của mô hình 2 đỉnh (ngày 2-11-2015 và 1-12-2015).
Đang có sự phân kỳ giữa 2 chỉ số CK Hoa Kỳ. Trong khi chỉ số DJIA vẫn còn cao hơn đáy tháng 8 khoảng gần 600 điểm, thì chỉ số SP500 đã phá đáy tháng 8-2015. Sự phân kỳ này thường xuất hiện ở các giai đoạn có sóng tăng. Do đó, mang lại kỳ vọng có sóng hồi phục trong thời gian tới. Điều này cũng là một hàm ý cho khả năng có “bull trap” đối với chỉ số VN Index, khi từ tháng 7-2015 đến nay chỉ số VN Index có diễn biến tương đồng với chỉ số DJIA (xem biểu đồ) cho thấy một sự đối xứng thú vị với đỉnh ngày 2-11-2015 của chỉ số DJIA và VN Index. Mức giảm vào ngày 15-1-2016 là 10 tuần so với đỉnh ngày 2-11-2015, cũng là khoảng cách thời gian từ đáy tháng 8-2015 đến đỉnh tháng 11-2015. Trước đó, cũng đã xuất hiện sự đối xứng tại biên độ ±5 tuần so với đỉnh ngày 2-11-2015. Dự báo của chúng tôi cho thấy, khả năng đáy được tạo lập trong biên độ 14-1-2016±3 ngày giao dịch.