Theo thống kê, tỷ lệ người dưới 60 tuổi chiếm 40% trong tổng số người bệnh đi khám và phát hiện tăng huyết áp tại bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là nhịp sống nhanh và lối sinh hoạt không lành mạnh, đúng đắn.
Tâm lý chủ quan
Tâm lý chủ quan
Suy nghĩ chỉ những người lớn tuổi mới hay bị tăng huyết áp hiện đã không còn phù hợp vì tỷ lệ trẻ hóa bệnh lý này đang ngày một nhiều. Hiện có tới 40% trong tổng số người bệnh đi khám hoặc được phát hiện tăng huyết áp ở riêng bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM mắc bệnh ở độ tuổi dưới 60. Lối sống hiện đại đã ảnh hưởng như thế nào đến tỷ lệ trẻ hóa bệnh lý tăng huyết áp này đang trở thành câu hỏi rất được quan tâm.
Thực tế từ việc thăm khám và theo dõi bệnh nhân cho thấy lối sống nhanh và chế độ sinh hoạt không đúng là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng trẻ hóa bệnh lý tăng huyết áp. Những thói quen như ăn mặn, uống nhiều bia rượu, ăn thức ăn nhanh, béo phì, ít vận động… dẫn đến kết quả người trẻ dễ bị tăng huyết áp.
Vậy khi người trẻ mắc bệnh lý này mức độ nguy hiểm có cao không. Câu trả lời là có vì nhiều người trẻ có tâm lý chủ quan khi bệnh tăng huyết áp đa phần không có triệu chứng. Ở người trẻ tuổi, tâm lý chủ quan khiến nhiều người vô tình phát hiện bệnh khi đến khám sức khỏe tổng quát hoặc nghiêm trọng hơn là khi đã xuất hiện biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ…
GS.TS.BS Trương Quang Bình, Giám đốc Trung tâm tim mạch Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM
Nhiều trường hợp bất ngờ bị đột quỵ, nhồi máu cơ tim, nhồi máu não trong khi trước đó sức khỏe còn rất tốt, nguyên nhân đa số là do biến chứng của bệnh tăng huyết áp gây ra. Ngoài ra tăng huyết áp còn dẫn đến nhiều biến chứng khác như: phì đại cơ tim, suy tim, xuất huyết đáy mắt, phù gai thị trong đáy mắt, mất thị lực, suy thận hoặc các bệnh lý động mạch chủ… Đây là các biến chứng nặng nề, nhiều trường hợp có thể tử vong nhanh chóng nếu không được cấp cứu kịp thời.
Kiểm soát sớm tăng hiệu quả điều trị
Trước nguy cơ bệnh lý tăng huyếp áp ngày càng trẻ hóa và có những biến chứng nguy hiểm nếu không phát hiện sớm nhiều người quan tâm làm sao để phát hiện sớm bệnh lý này. Hiện nay cách tốt nhất để phát hiện kịp thời là đi khám sức khỏe định kỳ. Ngoài ra mỗi cá nhân cũng có thể tự phát hiện bệnh tăng huyết áp bằng cách cách tự đo huyết áp hoặc đến các cơ sở y tế gần nhất. Chỉ cần một trong 2 trị số: huyết áp tâm thu (số trên) từ 140 mmHg trở lên, huyết áp tâm trương (số dưới) từ 90 mmHg trở lên được xem là tăng huyết áp.
Cần hết sức lưu ý ngay khi phát hiện tăng huyết áp hoặc có những triệu chứng dù chỉ thoáng qua như: hồi hộp, đánh trống ngực, nhức đầu mỗi buổi sáng thức dậy... nên đi thăm khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đặc biệt, người có các yếu tố nguy cơ: thói quen ăn mặn, môi trường sống ít vận động, uống nhiều rượu bia, căng thẳng thường xuyên, lớn tuổi và tiền căn gia đình có người mắc tăng huyết áp nên khám sức khỏe định kỳ.
Theo kinh nghiệm chữa trị, để đạt hiệu quả trong điều trị tăng huyết áp, người bệnh cần có hiểu biết về tăng huyết áp để phối hợp tốt với bác sĩ trong quá trình điều trị, kiểm soát bệnh. Việc điều trị cần tuân thủ cả việc sử dụng thuốc và duy trì chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt, tập luyện đều đặn.
Người bệnh phải tuân thủ đúng mới giảm thiểu được nguy cơ xảy ra các biến cố tim mạch nghiêm trọng. Ngoài việc tái khám định kỳ, khi có bất cứ tình trạng nào khác thường về trị số huyết áp, tần số tim thay đổi nhiều, nặng ngực, giảm sự gắng sức, khó thở... phải tái khám ngay. Cùng với tầm soát phát hiện sớm, điều trị sớm, một điều cần được nhấn mạnh đó chính là phòng bệnh. Phải nhận biết các yếu tố nguy cơ của tăng huyết áp và có kế hoạch loại trừ những yếu tố nguy cơ này càng nhanh càng tốt. Hãy có một chế độ ăn uống thích hợp, chế độ tập thể lực đều đặn và khám sức khỏe định kỳ để tránh mắc bệnh tăng huyết áp.
Tại bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, tất cả người bệnh đến khám đều được đo huyết áp vì đây là một sinh hiệu bắt buộc phải có trong tất cả các nhận định về sức khỏe. Hiện bệnh viện có 5 phòng khám chuyên khoa tim mạch chuyên sâu. Tại đây, người bệnh được chẩn đoán xác định lại bệnh lý tăng huyết áp, tìm nguyên nhân nhằm đánh giá nguy cơ và các biến chứng, từ đó bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp cho từng người bệnh. Đối với người bệnh cần điều trị nội trú, các chuyên khoa tim mạch như tim mạch can thiệp, nội tim mạch… sẽ tiếp nhận, xử lý nhanh chóng người bệnh có biến chứng tăng huyết áp, đảm bảo tối đa công tác cấp cứu và điều trị.
Thực tế đã có nhiều trường hợp người trẻ mắc bệnh lý tăng huyếp áp đến chữa sau đó chủ quan không tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đang điều trị phục hồi chức năng cho người bệnh S (46 tuổi, ngụ tại Lâm Đồng). Trước đó, anh S được chẩn đoán tăng huyết áp và điều trị tốt trong hơn 6 tháng.
Tuy nhiên khoảng 1 tháng nay, do thấy tình trạng sức khỏe ổn định nên anh bỏ uống thuốc, bỏ tái khám. Áp lực công việc cũng khiến anh S thường xuyên căng thẳng, chế độ sinh hoạt và tập luyện không điều độ. Sau đó anh S bị đột quỵ. Di chứng sau đột quỵ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, công việc và sinh hoạt hàng ngày. Hiện anh đang được điều trị phục hồi chức năng.