Hôm thứ 27/11, các quan chức cảnh sát Philippines đã đệ đơn khiếu nại hình sự đối với Phó Tổng thống Sara Duterte và đội ngũ an ninh của bà vì cáo buộc tấn công và không tuân thủ lệnh của chính quyền trong một cuộc ẩu đả gần đây tại Quốc hội.
Các khiếu nại hình sự do cảnh sát thành phố Quezon đệ trình là riêng biệt với bất kỳ hành động pháp lý nào có thể phát sinh sau khi bà công khai đe dọa sẽ ám sát Tổng thống Ferdinand Marcos Jr., vợ ông và Chủ tịch Hạ viện nếu bà bị giết trong một âm mưu không xác định. Bà đã không cung cấp thông tin chi tiết về âm mưu đó.
Cuộc tấn công pháp lý của chính quyền Marcos chống lại Duterte, cha bà và các đồng minh của họ là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc xung đột đã diễn ra trong 2 năm qua giữa hai gia đình quyền lực nhất ở Philippines.
Bộ Tư pháp cho biết họ cũng đang xem xét những phát biểu có khả năng mang tính kích động của người kế nhiệm Marcos và là cha của Phó Tổng thống, Rodrigo Duterte, người đã phát biểu trong một cuộc họp báo rằng chính quyền dân sự sẽ chỉ lắng nghe nếu quân đội lên tiếng về mối lo ngại về tình trạng tham nhũng và những sai phạm dưới thời chính quyền Marcos.
"Có một sự quản lý bị chia rẽ… Chỉ có quân đội mới có thể sửa chữa được điều đó", cựu Tổng thống phát biểu tại một cuộc họp báo vào tối thứ Hai. Ông cho biết ông không kích động quân đội nổi dậy chống lại Marcos mà chỉ khẳng định lại tình hình thực tế ở Philippines.
Tuy nhiên, các quan chức tư pháp cho biết cuộc điều tra về phát biểu của cựu Tổng thống vẫn sẽ được tiến hành.
Các khiếu nại hình sự về hành hung, không tuân thủ và cưỡng ép nghiêm trọng đối với các cơ quan cảnh sát đã được đệ trình chống lại Phó Tổng thống và lực lượng an ninh cùng các trợ lý khác của bà trước các công tố viên nhà nước, một tuyên bố của cảnh sát cho biết. Những tội danh như vậy có thể bị phạt tù và phạt tiền.
Những lời phàn nàn này xuất phát từ một cuộc cãi vã hỗn loạn vào cuối tuần tại Hạ viện, nơi Chánh Văn phòng của Phó Tổng thống, Zuleika Lopez, đã bị tạm giam. Lopez đã bị các nhà lập pháp cáo buộc cản trở và không hợp tác với cuộc điều tra của Quốc hội về cáo buộc sử dụng sai mục đích quỹ tình báo và bí mật của các văn phòng Phó Tổng thống và Bộ trưởng giáo dục khi Sara Duterte đứng đầu dưới thời chính quyền Marcos.
Vào một thời điểm nào đó, chính quyền được lệnh chuyển Lopez đến một nhà tù dành cho phụ nữ bên ngoài Quốc hội, khiến bà trở nên kích động. Phó Tổng thống và nhân viên của bà đã can thiệp để phản đối lệnh này và cuối cùng Lopez được chuyển đến một bệnh viện của chính phủ, nơi bà vẫn bị giam giữ.
Trong một vụ việc riêng biệt, chính quyền Philippines đã trao trát hầu tòa cho văn phòng Phó Tổng thống vào thứ Ba, mời bà trả lời các câu hỏi của các nhà điều tra về những lời đe dọa mà bà đã đưa ra vào cuối tuần. Duterte cho biết bà không đưa ra lời đe dọa trực tiếp nhưng bày tỏ lo ngại về sự an toàn của chính mình.
Marcos phát biểu trên truyền hình rằng những lời đe dọa của Phó Tổng thống đối với ông, vợ ông Liza Marcos và Chủ tịch Hạ viện Martin Romualdez là một âm mưu tội phạm và ông tuyên bố sẽ đấu tranh chống lại âm mưu này và bảo vệ pháp quyền.
Marcos đã chạy đua với Sara Duterte với tư cách là người bạn đồng hành tranh cử Phó Tổng thống của ông trong cuộc bầu cử năm 2022 và cả hai đều giành chiến thắng áp đảo trong chiến dịch kêu gọi đoàn kết toàn dân tộc.
Ở Philippines, Tổng thống và Phó Tổng thống được bầu riêng rẽ và điều đó dẫn đến việc các chính trị gia đối thủ nắm giữ các vị trí chính trị hàng đầu trong một quốc gia có sự chia rẽ sâu sắc về chính trị và xã hội.
Hai nhà lãnh đạo và phe của họ kể từ đó đã bất đồng quan điểm vì những bất đồng quan trọng, bao gồm quan điểm về cuộc đàn áp ma túy đẫm máu của cựu Tổng thống Duterte khiến hàng nghìn nghi phạm, chủ yếu là người nghèo, thiệt mạng.
Duterte đã từ chức khỏi Nội các Marcos vào tháng 6 với tư cách là Bộ trưởng giáo dục và người đứng đầu một cơ quan chống nổi loạn và trở thành một trong những người chỉ trích mạnh mẽ nhất đối với Tổng thống, vợ ông và Romualdez, anh họ của Tổng thống, người đứng đầu một Quốc hội do các đồng minh của họ chi phối.