Báo cáo cho biết, việc khai thác khu vực bay ở sân bay Tân Sơn Nhất hiện nay đã đạt tới giới hạn, do nhu cầu vận tải bằng đường hàng không của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, mà cửa ngõ là TPHCM, ngày càng tăng cao (chiếm 46% tổng lượng hành khách toàn quốc). Do đó, tình trạng quá tải so với công suất thiết kế tại sân bay Tân Sơn Nhất; cũng như tình trạng ùn tắc giao thông quanh khu vực đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng. Tổng công suất của 2 nhà ga hiện tại chỉ đạt 28 triệu lượt hành khách/năm; tuy nhiên, theo số liệu thống kê thực tế, năm 2016 đạt 32,5 triệu lượt hành khách.
Việc hạn chế về sân đỗ và đường lăn để tàu bay lăn ra đường cất/hạ cánh cũng ảnh hưởng đến năng lực điều hành bay, nhiều chuyến bay đi và đến bị kéo dài thời gian lăn ra hoặc lăn vào.
Thêm vào đó, trong vùng trời tiếp cận vào giờ cao điểm có đến 8 - 9 chuyến phải bay chờ, nhiều chuyến bay đến phải bay vòng chờ hạ cánh. Do 40% các chuyến bay đi, đến từ Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất nên việc chậm và hủy chuyến sẽ ảnh hưởng tới toàn bộ mạng đường bay của các hãng hàng không gây thiệt hại kinh tế, giảm chất lượng phục vụ hành khách và tiềm ẩn nguy cơ uy hiếp an toàn hàng không.
Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Giao thông - Vận tải chủ trì thuê tư vấn nước ngoài để khảo sát, nghiên cứu đề xuất các phương án mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất cả về phía Bắc (khu vực sân golf) và phía Nam.
Sau khi tư vấn hoàn thành việc nghiên cứu, đề xuất các phương án quy hoạch, Chính phủ sẽ chỉ đạo thành lập Hội đồng để tổ chức thẩm định phương án mở rộng, điều chỉnh quy hoạch Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.
Căn cứ phương án được phê duyệt, việc đầu tư xây dựng hệ thống giao thông kết nối quanh khu vực sân bay để giảm ùn tắc giao thông sẽ được nghiên cứu; trường hợp cần thiết phải thu hồi đất sân golf để triển khai xây dựng các công trình hàng không, xử lý quá tải sân bay theo quy hoạch.
Trước mắt, để giải quyết tình trạng quá tải hiện nay, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Giao thông - Vận tải đã nghiên cứu và đang thực hiện một số giải pháp cấp bách: Đẩy nhanh tiến độ thi công dự án “Mở rộng sân đỗ máy bay phía Bắc đường lăn song song đoạn từ NS đến E6”, phấn đấu hoàn thành dự án trong Quý II - III năm 2018; Đưa các vị trí đỗ tàu bay qua đêm tại khu vực 19,79 ha đất quân sự đã bàn giao vào khai thác thương mại; Xây dựng phương án sử dụng linh hoạt vị trí đỗ tàu bay, theo đó đưa các vị trí đỗ tàu bay trước nhà ga hành khách quốc tế vào khai thác linh hoạt phục vụ các chuyến bay quốc tế và quốc nội; Nghiên cứu tối ưu hóa phương án lăn từ đường cất hạ cánh vào đường lăn, sân đỗ và ngược lại.
Phương án sử dụng quầy thủ tục hành khách linh hoạt tại các nhà ga cho các hãng hàng không, theo đó các hãng hàng không được phép sử dụng quầy thủ tục hành khách linh hoạt trong các khung giờ khác nhau cũng đã được kiến nghị.
