Những tờ lịch của năm cũ đã rơi xuống, đánh dấu năm mới bắt đầu, nhưng nỗi lo toan của người dân, các doanh nghiệp chưa vơi đi, vẫn còn đó nhiều trăn trở.
 |
Có thể nói, từ khi đất nước đổi mới đến nay, chưa năm nào có nhiều sóng gió đối với nền kinh tế như năm 2012.
Năm này cũng hội tụ nhiều cái nhất: nhiều quyết sách được đưa ra nhất; tăng trưởng GDP (5,03%) và tổng mức đầu tư toàn xã hội (29,5%), tăng trưởng tín dụng (khoảng hơn 6%) thấp nhất; lãi suất giảm nhanh nhất (từ 14%/năm xuống 8%/năm); nợ xấu tăng nhanh nhất (66%); doanh nghiệp phá sản nhiều nhất (khoảng 50.000 doanh nghiệp)...
Khủng hoảng, suy thoái kinh tế thế giới tiếp tục tác động sâu nền kinh tế nước ta. Các yếu kém nội tại nền kinh tế sau thời gian dài ủ bệnh đã bộc lộ rõ. Hội chứng bong bóng tài sản, hữu danh vô thực, phát triển bằng mọi giá… bắt đầu phát tác hiệu ứng tiêu cực 2 ách tắc lớn của nền kinh tế là nợ xấu và hàng tồn kho. Nếu không có giải pháp hóa giải kịp thời sẽ để lại những hệ quả khó lường trong công cuộc phát triển năm 2013 và những năm tiếp theo.
Một vấn đề khác lớn hơn là tiến trình tái cơ cấu kinh tế (tập trung vào 3 trụ cột là tái cơ cấu đầu tư, doanh nghiệp nhà nước và hệ thống tài chính - ngân hàng) còn chậm chạp, chưa có chuyển biến rõ ràng. Khép lại 1 năm đầy thử thách, đón 1 năm mới với những dự báo tình hình không phải tươi sáng hơn, là tâm trạng chung, gây băn khoăn cho người dân và cộng đồng doanh nghiệp.
Tuy nhiên, nhìn chung những kết quả đạt được đã thể hiện sự nỗ lực cao độ trong điều hành chính sách của Chính phủ và quyết tâm vượt khó của các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp.
Trong thế khó vẫn tỏa lên những điểm sáng: kiềm chế lạm phát với kết quả chỉ tăng 6,81%, thấp hơn rất nhiều so với tốc độ tăng giá tiêu dùng của các năm trước, khá thấp so với mục tiêu đề ra. Các giải pháp ổn định giá cả thị trường, kiểm soát cung - cầu hàng hóa, phát triển mạng lưới lưu thông được triển khai kịp thời, hiệu quả.
Chính sách tiền tệ và tài khóa được điều hành chặt chẽ, linh hoạt, góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, ổn định giá cả thị trường, kiềm chế lạm phát. Cơ cấu tín dụng chuyển dịch đúng hướng, tập trung vào những lĩnh vực ưu tiên; thị trường ngoại tệ và tỷ giá ngoại tệ cơ bản ổn định. Cán cân thanh toán quốc tế thặng dư lớn, dự trữ ngoại hối cao hơn nhiều so với đầu năm.
Trong năm 2012, các cấp các ngành đã cùng với cộng đồng doanh nghiệp tích cực tập trung mở rộng thị trường xuất khẩu theo cả chiều rộng và chiều sâu. Tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2012 ước đạt khoảng 114,6 tỷ USD, tăng 18,3% so với năm 2011, vượt chỉ tiêu kế hoạch Quốc hội đề ra (13%).
Kết quả này đã góp phần đưa nước ta trở lại trạng thái xuất siêu sau 19 năm, ước con số xuất siêu cả năm 2012 khoảng 284 triệu USD, bằng 0,2% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Bước vào năm mới, giới chuyên gia nhận định 2013 sẽ là năm bước ngoặt của nền kinh tế Việt Nam. Đây không chỉ là 1 năm vượt khó mà còn là năm cần tận dụng cơ hội, đón bắt xu thế phát triển mới. Không hẳn mọi sự sẽ dễ dàng, vấn đề đặt ra là chúng ta có đồng lòng hóa giải thách thức, vượt qua khó khăn trước mắt, đồng thời cũng nhận thức được yêu cầu cấp bách phải chuyển hướng căn bản nền kinh tế nhằm tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng hiệu quả và phát triển bền vững.
Điều này đòi hỏi không chỉ có quyết tâm chính trị mà cần những hành động cụ thể, bắt đầu bằng việc tái cấu trúc nền kinh tế.
Một thực tế đáng ghi nhận, những ngày cuối năm 2012 bộ máy điều hành từ Trung ương đến địa phương đều vận hành tối đa để tìm ra những giải pháp thiết thực giải quyết các khó khăn đang đặt ra trong nền kinh tế.
Đoàn công tác của Chính phủ do Thủ tướng dẫn đầu lần lượt làm việc với các thành phố lớn TPHCM và Hà Nội để tìm hướng giải cứu thị trường bất động sản, qua đó giải tỏa những ách tắc khác của nền kinh tế, xử lý nợ xấu, kích hoạt và khơi thông dòng vốn tín dụng ngân hàng đưa vào sản xuất kinh doanh.
Đầu tuần này, tại hội nghị trực tuyến của Chính phủ với các địa phương triển khai Nghị quyết của Quốc hội về nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2013, bản dự thảo nghị quyết về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, giảm tồn kho và nợ xấu đã chính thức được xem xét.
Một loạt giải pháp như giãn thuế cho doanh nghiệp, chưa thu phí hạn chế xe cá nhân, giảm mạnh phí trước bạ ô tô, bơm vốn cho ngân hàng và giải cứu bất động sản với khối lượng hàng chục ngàn tỷ đồng đã được đề cập tại dự thảo.
Để xử lý nợ xấu, Chính phủ yêu cầu NHNN khẩn trương hoàn thiện và trình Chính phủ xem xét, ban hành Nghị định về tổ chức và hoạt động của Công ty quản lý tài sản Việt Nam trong tháng 1-2013. Các giải pháp quyết liệt này, khi được ban hành, thực thi sẽ tạo chuyển biến trong thực tế, góp phần khôi phục niềm tin cho thị trường, một yếu tố cực kỳ quan trọng để tạo sự đồng thuận, đồng lòng trong toàn xã hội nhằm vượt qua thử thách năm 2013.
Bên cạnh đó, dư luận cũng chờ đợi sự chuyển biến tích cực hơn của quá trình tái cơ cấu kinh tế. Mặc dù quá trình này đang gặp nhiều lực cản từ tư duy cũ của nền kinh tế kế hoạch hóa và các nhóm lợi ích hưởng nhiều đặc quyền đặc lợi, nhưng nếu không sớm vượt qua có thể những cơ hội đến trong năm bước ngoặt 2013 sẽ vuột mất.
Chào 2013, với những vấn đề nội tại phát sinh trong nền kinh tế và trong bối cảnh tác động ngoại lai bất lợi, điều quan trọng nhất vẫn là sự đồng lòng, không thấy khó mà nản, để đón bắt tốt hơn các cơ hội trong năm mới, đón chờ năm mới lạc quan hơn, kỳ vọng vào những điều tốt đẹp sẽ đến.
