
Bởi dường như mọi tiềm năng, lợi thế đã khai thác tới hạn, các tour, các điểm du lịch, các chiêu thức đã cũ, đi vào đường mòn. Do vậy cần phải sáng tạo ra những cái mới có tính “độc đáo và khác biệt”.
Hiện nay Việt Nam với những loại hình du lịch truyền thống như du lịch tham quan danh lam thắng cảnh, du lịch văn hóa, du lịch sinh thái, du lịch mạo hiểm… Trong khi trên thế giới đã bắt đầu xuất hiện loại “du lịch chữa lành”. Đó là loại du lịch nhằm chăm sóc sức khỏe, nâng cao chất lượng thể chất và tinh thần, cải thiện tình trạng sức khỏe và khắc phục những tổn thương tâm lý cũng như tổn thương thể chất.
Lúc ban đầu loại hình du lịch này hướng đến nhóm người dễ tổn thương như người bị trầm cảm, sang chấn tâm lý, tự kỷ, tật nguyền, người già, người vừa trải qua những biến cố khủng khiếp như chiến tranh, mất người thân, phá sản… và rồi dần lan sang những người khác vẫn khỏe mạnh.
Với những người lớn tuổi, thậm chí xu hướng cho cả giới trẻ hiện nay, họ chọn loại hình “du lịch chữa lành” đơn giản chỉ là không thích ồn ào, xô bồ, mà tìm kiếm những khoảng thời gian tĩnh lặng, ít người sau một thời gian làm việc mệt mỏi.
Đặc điểm của loại hình này là sử dụng những lợi thế đặc biệt của thiên nhiên, những sản phẩm riêng ở địa phương để chăm sóc sức khỏe. Nhật Bản được xem là một trong những quốc gia có nguồn suối nước nóng (người Nhật gọi đó là các Onsen) dồi dào nhất trên thế giới.
Trên khắp chiều dài nước Nhật có khoảng 150 suối nước nóng và 1.400 các nhánh suối nhỏ. Hàng năm có hàng triệu khách du lịch quốc tế đến Nhật để muốn được ngâm mình trong các suối nước nóng với nhiệt độ từ 25°C và 60°C.
Đây được coi là một trong những liệu pháp hữu hiệu nhất để thư giãn, giảm mệt mỏi căng thẳng, cũng như chữa được một số các căn bệnh khác nhờ vào nguồn khoáng chất dồi dào có lợi cho sức khỏe như lithium, lưu huỳnh, natri clorua và sắt.
Một số nước như Áo nổi tiếng với mỏ muối Salzwelten có hơn 7.000 tuổi. Họ đã tận dụng các mỏ muối dưới tầng sâu và trên núi cao để cho du khách trải nghiệm sức khỏe.
Hay như mỏ muối Wieliczka của Ba Lan, không chỉ là một di sản thế giới được UNESCO công nhận với các phòng trưng bày, tượng điêu khắc và nhà nguyện được làm hoàn toàn bằng muối, mà khách du lịch đến đây còn được trải nghiệm các cách thức phục hồi sức khỏe bằng cách ủ muối nóng, hít thở và thư giãn trong không khí muối.
Du lịch tắm muối Himalaya ở Ấn Độ là loại hình thức du lịch kết hợp chăm sóc sức khỏe. Du khách đến đây có thể trải nghiệm các liệu pháp thư giãn, làm đẹp và cải thiện sức khỏe tại các spa hoặc khu nghỉ dưỡng có phòng xông hơi đá muối, bồn tắm muối, hoặc các liệu pháp massage với muối có màu hồng của Himalaya.
Khoảng từ giữa tháng 7 đến tháng 9, thời điểm nóng nhất trong năm ở Ai Cập, du khách thập phương kéo đến sa mạc trong ốc đảo Siwa ở phía Tây Ai Cập để vùi mình trong cát nóng 15 phút một lần mỗi ngày. Du lịch cát nóng cũng đã xuất hiện ở Dubai, và sa mạc Kumtag ở Tây Bắc Trung Quốc, Morocco vùng Bắc Phi…
Theo các chuyên gia y tế, cát nóng được xem là một liệu pháp tốt cho điều trị bệnh thấp khớp, đau lưng, thừa cân và các bệnh ngoài da. Đồng thời, tắm cát còn giúp lưu thông máu và chữa các căn bệnh tim mạch, thậm chí chữa được bệnh “bất lực” của nam giới.
Bangkok - Thái Lan nổi tiếng khắp thế giới với loại massage chân. Massage chân của Thái là phương pháp trị liệu cổ điển có hàng trăm năm trước của các dân tộc tại phía Bắc Thái Lan. Các kỹ thuật như ép, nắn, kéo, xoa bóp, điểm huyệt đạo quan trọng gan bàn chân, giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm một số loại bệnh.
Nói đến sự hấp dẫn của y học phương Đông với khách du lịch không thể không nói đến châm cứu, một phương pháp chữa bệnh truyền thống của Trung Quốc đã trở thành một phần của du lịch y tế, thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới.
Tóm lại, loại hình du lịch chăm sóc sức khỏe hiện đã trở thành một xu hướng chủ đạo, hút khách và mang lại lợi nhuận cao cho ngành du lịch ở các quốc gia. Chẳng hạn để được vùi trong cát 15 phút và hưởng các dịch vụ kèm theo như thưởng thức trà thảo mộc, sữa dê, du khách phải bỏ ra 50 USD.
Trong khi đó ở Việt Nam một vài năm gần đây, cũng xuất hiện một số khu du lịch, resort đưa các hoạt động tương tự phục vụ du khách, chẳng hạn suối nước nóng Bình Châu - TPHCM (thuộc Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây), hay tắm bùn ở Tháp Bà, Nha Trang, suối nước khoáng nóng ở khu du lịch Alba Wellness Valley By Fusion - Huế... Nhưng với du khách các hình thức này chủ yếu là trải nghiệm chứ không phải chữa bệnh.
Ở Việt Nam hiện nay cũng có một loại hình du lịch kết hợp với chăm sóc sức khỏe thành công, được du khách châu Âu rất thích là tắm lá thuốc của người Dao đỏ ở Lào Cai, Hà Giang, Cao Bằng có truyền thống rất lâu đời. Đó là ngâm mình trong bồn làm bằng gỗ với nước nóng được pha chế từ 25-30 vị thuốc nằm rải rác khắp các khe núi trên cao.
Bài thuốc ngâm tắm của người Dao đỏ có được là do sự kết hợp của các loại thảo dược tốt cho da (kim ngân, lá khế, thìa là, lá vối, long não, hoàng bá nam), tốt cho xương khớp (thanh táo, thổ lục linh, thiên niên kiện, đào rừng, bách quản, tam huyết, tân quy, lá lốt), và có tác dụng đối với đường tiêu hóa (sa nhân, sả, hồi, quế, thủy xương bồ, màng tang, mạn khâu tử).
Nói như vậy để thấy rằng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng và phát triển loại hình du lịch chăm sóc sức khỏe. Hầu như tỉnh nào cũng có những tiềm năng, lợi thế cho loại hình này, quan trọng nhất là nhận thức được và khai mở để phát triển. Làm sao để cho bùn, nước nóng, nước khoáng, nước biển, cát, muối, không chỉ dừng lại như một thứ giải trí lạ, mà nâng lên ở mức cao hơn là chữa bệnh, bồi bổ sức khỏe.
Nói như ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch Công ty Du lịch Lửa Việt, muốn hình thành và phát triển loại hình “du lịch chữa lành” Bộ Văn hóa-Thể thao-Du lịch phải làm được việc thống kê xem cả nước có bao nhiêu địa điểm, bao nhiêu sản phẩm có thể khai thác được, sau đó liên kết lại thành chuỗi và đẩy mạnh công tác tuyên truyền.
Còn theo TS. Vũ Anh Tuấn, cần đưa khoa học, công nghệ vào loại hình này, bùn non phải được lọc sạch các tạp chất và trộn thêm các dưỡng chất trước khi đưa vào làm nóng, và phải kết hợp với ẩm thực, âm nhạc, cây xanh và cả kiến trúc cảnh quan nữa.
Ông Ricard người Pháp, qua Việt Nam du lịch mua mấy chai nước tắm cô đặc của người Dao Đỏ ở Hà Giang về Pháp làm quà cho người thân, nhưng niềm phấn khích của ông bị dập tắt, vì nhân viên Hải quan bắt ông bỏ lại vì họ không biết nó là cái gì? Xem ra con đường phát triển loại hình “du lịch chữa lành”ở nước ta còn gập ghềnh lắm.