Mới chỉ có 12% phương tiện lắp camera
Chỉ còn 1 tháng nữa là đến thời hạn xử phạt xe kinh doanh vận tải không lắp camera giám sát theo quy định tại Nghị định 10/2020 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải.
Hầu hết doanh nghiệp vận tải đều băn khoăn trong việc lựa chọn thiết bị theo tiêu chuẩn nào để sau này được chấp nhận và không lãng phí.
Ông Nguyễn Quốc Mạnh, Giám đốc Công ty CP Vận tải ô tô Điện Biên cho biết, hiện nhiều doanh nghiệp đang băn khoăn trong việc lựa chọn thiết bị, do chưa có quy chuẩn hay tiêu chuẩn.
“Tiêu chuẩn kỹ thuật camera sẽ tránh trường hợp doanh nghiệp đầu tư xong rồi, mai sau lại không đạt tiêu chuẩn, phải đầu tư mới rất lãng phí. Hiện, các doanh nghiệp ở Điện Biên đang triển khai lắp theo quy định”, ông Mạnh nói.
Bà Phan Thị Thu Hiền, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN cho hay, dù đã có nhiều văn bản yêu cầu sở GTVT các tỉnh, thành phố đôn đốc các đơn vị kinh doanh vận tải khẩn trương thực hiện lắp camera trên xe kinh doanh vận tải theo lộ trình tại Nghị định 10, nhưng đến nay mới có hơn 25.000 trên tổng số 200.000 phương tiện phải lắp camera, đạt khoảng hơn 12%.
Sau khi Bộ GTVT có công văn lần 3 đôn đốc lắp camera xe kinh doanh vận tải và Bộ KH&CN ban hành Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN-13396 về camera giám sát hành trình trên xe kinh doanh vận tải, Hiệp hội Vận tải ô tô VN cũng vừa có văn bản nhắc nhở các đơn vị vận tải khẩn trương lắp camera hoàn thành trước ngày 31/12/2021. Hiệp hội khuyến khích doanh nghiệp lắp camera phải đạt chuẩn theo TCVN.
Có tiêu chuẩn, doanh nghiệp dễ dàng lựa chọn
Lãnh đạo Tổng cộng Đường bộ VN cho biết, TCVN-13396 quy định cụ thể đặc tính kỹ thuật thiết bị, dữ liệu hình ảnh và hành trình, các dữ liệu kết hợp, thời gian lưu trữ và quy định về thử nghiệm, đánh giá thiết bị.
Sản phẩm đạt TCVN-13396 là thiết bị giám sát hành trình có công nghệ 4G trở lên nhưng được gắn thêm mắt thu camera, phù hợp với Nghị định 10 và các văn bản pháp luật có liên quan.
Theo lãnh đạo Chi hội Giám sát hành trình (Hiệp hội Vận tải ô tô VN), hiện nay, việc lắp camera Nghị định 10 đang có 2 xu hướng: Rời rạc và tích hợp.
Xu hướng rời rạc phải sử dụng 2 thiết bị trên xe, gồm 1 thiết bị camera rời và 1 thiết bị giám sát hành trình. Nếu xe dùng 2 thiết bị rời rạc sẽ hại ắc-quy, dùng tới 2 SIM nên tốn chi phí duy trì lâu dài.
Sắp tới, Bộ Thông tin và truyền thông cắt sóng 2G, doanh nghiệp lắp hai thiết bị rời rạc phải một lần nữa mất phí nâng cấp thiết bị GSHT lên 4G.
“Bản chất TCVN-13396 là hướng đến việc tích hợp giữa camera Nghị định 10 với thiết bị giám sát hành trình trước đây và các doanh nghiệp chỉ cần 1 thiết bị duy nhất trên xe. Nhờ vậy, nhà xe chỉ cần dùng 1 sim, khi cắt 2G thì không mất chi phí nâng cấp, dữ liệu đồng nhất”, vị lãnh đạo này nói.
Ông Trần Quang Hà, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ (Bộ GTVT) cho biết, Nghị định 10 chưa bắt buộc thiết bị phải theo tiêu chuẩn hay quy chuẩn nào, chỉ có yêu cầu các tiêu chí đầu ra hình ảnh và truyền dữ liệu.
Do vậy, doanh nghiệp vận tải lắp thiết bị camera đáp ứng tính năng của thiết bị quy định tại Nghị định 10 và Thông tư 12 vẫn có thể đáp ứng yêu cầu.
Tuy nhiên, Tiêu chuẩn camera giám sát hành trình giúp người sử dụng không mất thời gian đọc hiểu một số văn bản pháp luật vốn có nhiều vấn đề kỹ thuật phức tạp, mà chỉ cần lựa chọn sản phẩm được cấp chứng nhận đạt chuẩn.
“TCVN-13396 đáp ứng được tính năng theo yêu cầu của Nghị định 10 và các thông tư, vừa đảm bảo minh bạch. Doanh nghiệp yên tâm sản xuất thiết bị, giúp cho người tiêu dùng tin tưởng và lựa chọn. Doanh nghiệp vận tải và nhà cung cấp thiết bị hợp tác trên cơ sở chất lượng được Tiêu chuẩn quy định”, ông Hà nói.
Theo ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô VN, các doanh nghiệp vẫn có thể lắp camera được sản xuất theo tiêu chí của Nghị định 10 và Thông tư 12, tuy nhiên lắp camera theo TCVN sẽ phù hợp và tiết kiệm hơn.
TCVN quy định camera là một thiết bị giám sát hành trình công nghệ 4G được gắn thêm đầu thu camera, quy định cụ thể về định dạng video, định dạng và kích thước ảnh, thời gian lưu trữ.
Thiết bị ghi nhận hình ảnh làm việc của lái xe, với xe khách ghi nhận thêm cửa lên xuống và khoang hành khách. Hình ảnh ghi nhận rõ nét trong mọi điều kiện ánh sáng, kể cả ban đêm và được đính kèm các thông tin: Biển kiểm soát, thông tin lái xe, tọa độ, thời gian.
“Sau khi có TCVN về camera giám sát hành trình các doanh nghiệp sẽ yên tâm lắp thiết bị theo đúng thời hạn trước ngày 31/12 tới theo yêu cầu của Chính phủ”, ông Quyền nhận định.
Là đơn vị cung cấp thiết bị, ông Nguyễn Văn Chiến, Giám đốc Công ty Cổ phần HC cho hay, các nhà cung ứng buộc phải đổi mới công nghệ, vừa để đáp ứng các quy định, vừa phải cạnh tranh giá cả và chất lượng.
Nhờ đó, giá camera sẽ cạnh tranh hơn, người tiêu dùng được hưởng lợi. Trước khi các doanh nghiệp tham gia cung ứng, giá lắp đặt thiết bị phần cứng khoảng 10 - 12 triệu đồng/xe, hiện nay giá chỉ còn khoảng 3 - 5 triệu đồng/xe.
Nghị định 10 quy định: Trước ngày 1/7/2021, ô tô kinh doanh vận tải hành khách có sức chứa từ 9 chỗ (kể cả người lái xe) trở lên và xe vận tải hàng hóa bằng container, xe đầu kéo phải lắp camera ghi, lưu trữ hình ảnh trên xe trong suốt quá trình xe tham gia giao thông.
Dữ liệu hình ảnh được cung cấp cho cơ quan công an, thanh tra giao thông và cơ quan cấp giấy phép.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Nghị quyết số 66 của Chính phủ cho phép hoãn thời hạn xử phạt đến hết năm 2021 nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.