HNG vì đâu nên nỗi?

• Khi HAG quay đầu thì HNG lao dốc

(ĐTTCO) - Trong khi hoạt động sản xuất kinh doanh vẫn diễn ra bình thường, việc CP HNG của CTCP Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HNG) liên tục lao dốc khiến giới đầu tư hết sức ngỡ ngàng. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này?

Trong khi mã HAG của công ty mẹ là CTCP Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAG) đã quay đầu tăng mạnh trở lại sau khi rớt về giá 7.900 đồng/CP, HNG vẫn chìm trong sắc đỏ trước áp lực bán ra từ phía NĐT. Từ mức giá 29.000 đồng/CP thời điểm đầu năm 2016, đến phiên giao dịch hôm qua 27-1, HNG vẫn tiếp tục bị NĐT bán tháo và có thời điểm mã CP này giảm xuống chỉ còn 17.700 đồng/CP. Như vậy, kể từ đầu năm 2016 đến nay, HNG đã mất gần 40% giá trị. Điều đáng nói, HNG bị NĐT bán mạnh bất chấp kết quả kinh doanh của doanh nghiệp vẫn hết sức khả quan.

Theo BCTC quý III-2015, doanh thu bán hàng trong quý đạt 1.299 tỷ đồng (tăng mạnh so với 547 tỷ đồng cùng kỳ năm 2014). Doanh thu tăng kéo theo lợi nhuận sau thuế đạt 394 tỷ đồng (tăng 256 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2014). Trong đó, hoạt động kinh doanh bò của HNG ghi nhận doanh thu 1.379 tỷ đồng, còn giá vốn 985 tỷ đồng. Như vậy, riêng với kinh doanh bò, HNG đạt lãi gộp 394 tỷ đồng, chiếm 77% tổng lãi gộp.

Theo lý giải của giới đầu tư, sự sụt giảm của HNG bắt nguồn từ kế hoạch phát hành CP để chia thưởng cho HAG. Có thể nói, đây là trường hợp hy hữu trong một thị trường vốn có rất nhiều điều hy hữu. Thậm chí, Tổng giám đốc HAG là ông Võ Tường Sơn cũng thừa nhận đây là việc làm chưa từng có tiền lệ trên TTCK Việt Nam. Cụ thể, ngày 1-12-2015, HAG công bố nghị quyết HĐQT về việc dùng CP công ty con là HNG để chia cổ tức hoặc thưởng cho cổ đông HAG. HĐQT thống nhất chủ trương giao cho ban Tổng giám đốc HNG làm việc với các tổ chức tư vấn để có phương án trả cổ tức, hoặc CP thưởng cho cổ đông hiện hữu của HAG bằng CP HNG sao cho có lợi nhất cho cổ đông và đúng các quy định của pháp luật hiện hành.

Tuy nhiên, theo phân tích của các chuyên gia, nếu xét về các quy định pháp luật liên quan, không thể phát hành thêm CP HNG chỉ để trả cổ tức cho cổ đông HAG, dù HNG là công ty con của HAG (HAG hiệm nắm giữ 80% cổ phẩn tại HNG). Nếu điều này xảy ra sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích của cổ đông HNG (kể cả cổ đông thiểu số lẫn đối với HAG). Trước các ý kiến phản đối từ giới đầu tư lẫn cổ đông HNG, nhiều người cho rằng HAG sẽ phải hủy phương án phát hành này. Song, mới đây HNG đã công bố kế hoạch phát hành 59 triệu CP riêng lẻ cho NĐT với giá 29.000 đồng/CP. Đúng như dự đoán trước đó của giới phân tích, HAG sẽ không dùng số CP HNG đang nắm giữ để trả cổ tức cho cổ đông mà sẽ tiến hành phát hành thêm CP HNG. Nay với quyết định phát hành thêm này, khả năng HAG sẽ dùng CP HNG để chi trả cổ tức cho cổ đông HAG là điều gần như chắc chắn.

Như vậy, một khi HAG quyết tâm thực hiện phương án này, số lượng CP lưu hành của HNG tăng lên, trong khi giá trị công ty không đổi, đồng nghĩa công ty bị giảm giá trị kéo theo giá CP sẽ giảm, khi đó cổ đông của HNG sẽ chịu thiệt. Mặc dù xác định sẽ bị thiệt thòi nhưng chắc chắn phương án này sẽ được ĐHCĐ HNG thông qua bởi tỷ lệ sở hữu áp đảo của HAG. Và như vậy, người chịu thiệt thòi nhất vẫn là các cổ đông thiểu số của HNG. Tuy nhiên, ngay cả cổ đông của HAG chưa chắc sẽ hài lòng với phương án này nếu so với việc nhận cổ tức bằng tiền mặt. Đầu tiên là rủi ro về thanh khoản của HNG. Điều dễ dàng nhận thấy trong những phiên giảm sàn gần đây, trong khi bên bán chất chồng giá sàn hàng triệu đơn vị, bên mua gần như trắng bảng. Kế đến là việc NĐT có thể không thích CP nông nghiệp hoặc việc phân bổ tỷ trọng đầu tư của danh mục không được phép đầu tư, nay họ lại phải miễn cưỡng nhận CP này. Một vấn đề mang tính kỹ thuật là việc quy đổi sẽ như thế nào để có được một tỷ lệ cổ tức “chéo” như vậy?

Ảnh minh họa: LONG THANH

Hiện chưa có bất kỳ thông tin chính thức nào, nhưng với việc giá CP HNG biến động mạnh như hiện nay, việc ấn định một tỷ lệ quy đổi sẽ không mang tính chắc chắn. Có thể đây là lý do NĐT đẩy mạnh bán ra HNG để mua CP HAG hoặc mã CP khác, thay vì ngồi dự phóng những vấn đề không chắn chắn ở tương lai.