Sáng 15-7, căn nhà hai tầng rộng gần 200 m2 ở xã Long Thới, huyện Nhà Bè, trở nên yên ắng trong ngày đầu thực hiện cách ly 4 F1 tại nhà.
Đêm hôm trước, sau khi chồng, ba, mẹ và người làm của nữ bệnh nhân 33 tuổi ghi nhận kết quả xét nghiệm âm tính lần một với nCoV, nhân viên y tế đã thẩm định căn hộ. Bốn phòng ngủ đều có toilet, sinh hoạt riêng biệt, đủ điều kiện y tế nên các F1 được cách ly tại nhà, thay vì ở khu cách ly tập trung như trước.
Nhân viên y tế hướng dẫn từng người cách ly nhận thức ăn, phân loại rác thải sinh hoạt và nguy hại để xử lý, tránh lây nhiễm chéo nếu F1 chuyển thành F0. Mỗi ngày hai lần, tổ Covid cộng đồng của xã sẽ cung cấp đồ dùng theo yêu cầu, giám sát thông qua gọi video call ngẫu nhiên nhiều lần suốt 21 ngày giám sát.
Theo ông Nguyễn Tấn Minh Trí, Chủ tịch UBND xã Long Thới, để tránh sự kỳ thị và lo lắng của những hộ dân bên cạnh, trước đó cán bộ xã đến từng nhà trong bán kính 200 m của nơi cách ly F1 thông báo về sự an toàn của biện pháp này.
"Hàng xóm sẽ có vai trò giám sát cộng đồng. Nếu phát hiện người không được phép ra vào căn nhà, họ sẽ báo cho đơn vị xử lý", ông Trí nói.
Trước đó, huyện Nhà Bè đã hoàn thành việc cách ly tại nhà 4 ca F1 đầu tiên của một gia đình ở xã Nhơn Đức. Người đàn ông làm việc ở quận 12 mắc Covid-19 đã tiếp xúc với mẹ hơn 80 tuổi, vợ, con và người làm. Cả gia đình sống trong biệt thự rộng hơn 500 m2, có 5 phòng ngủ và 2.500 m2 sân vườn bao quanh.
Bà Lê Thị Anh Thư, Phó chủ tịch huyện Nhà Bè, cho hay khi đó địa phương chưa có chủ trương thí điểm cách ly F1 tại nhà. Tuy nhiên cụ già bị tai biến, sức khoẻ yếu cần người chăm sóc, nên trung tâm y tế huyện đã thẩm định trước khi thực hiện cách ly 4 F1 tại nhà. Sau 21 ngày cách ly với 4 lần xét nghiệm âm tính nCoV, mới đây gia đình này đã trở về với cuộc sống bình thường.
Theo bà Thư, so với các quận trung tâm thành phố, huyện vùng ven như Nhà Bè có lợi thế tổ chức cách ly F1 tại nhà do "đất rộng người thưa", nhiều căn nhà có không gian riêng và tách biệt khu dân cư.
"Hơn 800 giường tại các khu cách ly tập trung của huyện đã quá tải, nên chúng tôi xem việc cách ly F1 tại nơi ở là phương án tốt nhất giảm áp lực cho cơ sở vật chất phòng dịch", Phó chủ tịch huyện Nhà Bè nói.
Hai ca F1 cách ly trong ngôi nhà ba tầng có 5 phòng ngủ ở phường 10, quận Phú Nhuận. Ảnh: Đình Văn. Người chồng cho hay "rất thoải mái" vì được cách ly ngay tại nhà. Hàng ngày, ông ở trong phòng vừa làm việc, vừa được nhân viên y tế nhiều lần gọi video call ngẫu nhiên để theo dõi, giám sát.
"Họ bắt mình quay từ đo thân nhiệt đến vị trí đặt thùng rác, thuốc diệt khuẩn sao cho hợp lý", người đàn ông nói.
Khi lấy thức ăn ở trước cửa phòng, ông phải đeo khẩu trang, bao tay y tế, xịt khuẩn hạn chế tối đa lây nhiễm chéo. Với rác thải, ông bỏ khẩu trang, khăn giấy lau mặt, miệng... vào túi màu vàng có ghi chữ "chất thải nguy cơ chứa SARS-Cov-2" để ở khu vực riêng biệt cho đến khi kết thúc cách ly.
Quận Phú Nhuận có gần 100 F1 được cách ly tại nhà. Ông Phạm Công Hoan, Giám đốc trung tâm y tế quận cho biết, tiêu chuẩn cách ly F1 tại nhà của Bộ Y tế đã "mềm hơn" so với trước, nhằm phù hợp điều kiện thực tế địa phương. Quy định cũng không yêu cầu căn hộ phải có phòng riêng để nhân viên y tế khám; thời gian cách ly từ 21 ngày xuống còn 14 ngày...
Ngoài ra, các trường hợp "dễ tổn thương" như người già, phụ nữ mang thai, trẻ em được tạo điều kiện cách ly tại nơi ở để thuận tiện chăm sóc. Quá trình thẩm định nơi cách ly F1 được thực hiện song song với điều tra dịch tễ F0, nên việc tổ chức không mất nhiều thời gian. Nhân viên y tế chỉ cần sử dụng công nghệ như hệ thống camera, video call để giám sát.
"Ý thức của người cách ly là yếu tố quan trọng nhất để giám sát F1 tại nhà thành công", bác sĩ Hoan nói và cho biết việc cách ly sẽ hoàn tất khi F1 ghi nhận kết quả xét nghiệm âm tính nCoV bốn lần trong suốt thời gian cách ly.
Nhu cầu cách ly F1 tại nhà ở TP HCM nhiều lần được đặt ra khi dịch bùng phát mạnh khiến ca nhiễm tăng cao, kéo theo nhiều F1, tạo áp lực cho các khu cách ly tập trung. Tính đến tối 16-7, thành phố ghi nhận tổng cộng 22.564 ca nhiễm; gần 15.000 người đang cách ly tập trung và hơn 37.000 trường hợp cách ly tại nhà.
Phó bí thư thường trực Thành uỷ TPHCM Phan Văn Mãi cho biết sau khi Bộ Y tế đưa ra chủ trương, do cách hiểu khác nhau về cách ly F1 nên ban đầu một số quận huyện có sự lúng túng trong thực hiện. Do đó từ cuối tháng 6, Bộ Y tế đã hướng dẫn thí điểm cách ly F1 tại nhà ở TPHCM. Mới đây, Sở Y tế thành phố có hướng dẫn cụ thể giám sát F1 tại nơi ở để địa phương căn cứ thực hiện.
"Thành phố xác định cần mạnh dạn cách ly F1 tại nhà. Những nơi có điều kiện sẽ cho phép cách ly F1, sau đó mở rộng dần ra", ông Mãi nói và cho biết hiện toàn thành phố đã có 2.058 trường hợp F1 cách ly tại nhà, trải khắp quận huyện.
Theo hướng dẫn Sở Y tế, F1 ở khu vực nguy cơ rất cao (nơi phong toả) được cách ly tại nhà với điều kiện: nhà cách ly có biển báo bên ngoài, hàng rào mềm ngăn cách. F1 phải có phòng riêng, hạn chế tiếp xúc, sử dụng đồ dùng cá nhân riêng, ăn riêng, thùng đựng rác riêng... Thành viên trong gia đình không ra ngoài.
Cơ quan chức năng quản lý, giám sát nghiêm việc F1 cách ly tại nhà; tổ chức thu gom rác thải y tế theo quy định. Trường hợp F1 ở tại các khu tập thể, khu chung cư nếu có ca F0 tại nhà thì đưa toàn bộ F1 đi cách ly tập trung.
Nếu có đông F1 ở tại một khu vực phong toả thì áp dụng cơ chế cách ly y tế tập trung với khu vực đó. Nếu mật độ người cách ly quá đông cần xem xét giảm bớt bằng cách đưa F1 ra các khu cách ly tập trung...
Đối với F1 ở khu vực nguy cơ cao sẽ áp dụng cách ly tại nhà theo hướng dẫn Bộ Y tế ngày 27-6, như: đảm bảo phòng riêng, khép kín, tách biệt khu sinh hoạt chung gia đình; người cách ly không ra khỏi phòng; không tiếp xúc người trong gia đình và vật nuôi. F1 cài và bật ứng dụng khai báo y tế hàng ngày như VHD (Vietnam Health Declaration), Bluzone; tự đo thân nhiệt, theo dõi sức khỏe...
