Sáng nay 12-7, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tiến hành phiên họp thứ 24. Sau phát biểu khai mạc của Chủ tịch Quốc hội, UBTVQH đã cho ý kiến về việc tổng kết, rà soát việc thực hiện Nghị quyết liên tịch 525/2012/NQLT/UBTVQH13-ĐCTUBTWMTTQVN ngày 27-9-2012 về việc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc phiên họp. Ảnh: VIẾT CHUNG |
10 năm, tổ chức 27.071 cuộc tiếp xúc cử tri
Trình bày báo cáo tại phiên họp, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình cho biết, từ năm 2013 đến năm 2022, đã có 27.071 cuộc tiếp xúc cử tri, với nhiều hình thức khác nhau, được tổ chức phục vụ đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tiếp xúc cử tri. Công tác tổ chức tiếp xúc cử tri của ĐBQH từ khi thực hiện Nghị quyết số 525 đã có nhiều đổi mới linh hoạt, hiệu quả về hình thức và nội dung; bảo đảm dân chủ, bình đẳng, công khai.
Qua tiếp xúc cử tri, nhiều vấn đề, nguyện vọng mà cử tri gửi gắm đã được các ĐBQH đưa ra bàn thảo công khai, chất vấn trực tiếp các thành viên Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, sau đó đã được chỉ đạo giải quyết kịp thời được cử tri cả nước đánh giá rất cao. Nhiều nguyện vọng, kiến nghị của cử tri cũng đã được Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan có thẩm quyền thể chế hóa thành nhiều văn bản pháp luật, tạo hành lang pháp lý thuận lợi trong thực tiễn cuộc sống. Từ năm 2013 đến năm 2022 đã có 650 văn bản quy phạm pháp luật khác nhau được các cơ quan có thẩm quyền ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung theo kiến nghị của cử tri...
Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình báo cáo tại phiên họp. Ảnh: VIẾT CHUNG |
Tuy vậy, ông Dương Thanh Bình nêu rõ, việc triển khai hoạt động tiếp xúc cử tri của ĐBQH, Đoàn ĐBQH mới chủ yếu tập trung dưới hình thức tiếp xúc cử tri định kỳ, trước và sau mỗi kỳ họp Quốc hội, chưa quan tâm đúng mức đến các hoạt động tiếp xúc chuyên đề, lĩnh vực, đối tượng...
“Hoạt động tiếp xúc cử tri sau kỳ họp Quốc hội thường ít hơn trước kỳ họp. Nội dung tiếp xúc cử tri sau kỳ họp Quốc hội còn chưa mang tính thời sự, đơn thuần chỉ là báo cáo về kết quả kỳ họp. Bên cạnh đó, những nội dung diễn ra tại kỳ họp Quốc hội đã được các phương tiện thông tin đại chúng đưa tin thường xuyên, đầy đủ và chi tiết trong thời gian diễn ra kỳ họp, nên phần lớn các kết quả kỳ họp mà Đoàn ĐBQH báo cáo với cử tri, cử tri đều đã biết khá rõ, dễ gây nhàm chán”, Trưởng Ban Dân nguyện phân tích.
Quang cảnh phiên họp. Ảnh: VIẾT CHUNG |
Vì vậy, một số đoàn ĐBQH kiến nghị nên xem xét lại hình thức tiếp xúc cử tri sau kỳ họp cho phù hợp thực tế, hoặc không nên quy định cứng phải tiếp xúc cử tri sau kỳ họp, một số đoàn ĐBQH kiến nghị nghiên cứu chỉ tiến hành tiếp xúc cử tri trước kỳ họp, không tiếp xúc sau kỳ họp.
Khắc phục tình trạng "đại cử tri"
Đáng lưu ý, tại một số địa phương, vẫn còn tình trạng nhiều cuộc tiếp xúc cử tri của ĐBQH chưa thực sự thu hút được sự tham gia đông đảo các tầng lớp nhân dân, các giới, các ngành.
Cử tri tham dự vẫn chủ yếu là người cao tuổi; cán bộ hưu trí; cán bộ cấp huyện, cấp xã, thôn, ấp; những người có khiếu nại về chế độ, chính sách. Vì vậy, tình trạng “đại cử tri”, “cử tri chuyên nghiệp”, “cử tri đại diện”, “đại biểu cử tri” còn phổ biến…
Nghị quyết số 525 cũng chưa quy định hình thức tiếp xúc cử tri trực tuyến hoặc trực tiếp kết hợp trực tuyến; nhiều địa phương địa bàn rộng, khó khăn trong việc đi lại, tiếp cận với cử tri, hạn chế trong việc đầu tư xây dựng hệ thống trực tuyến do nguồn ngân sách, nguồn lực chưa đảm bảo.
Góp ý về vấn đề này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhận xét, số lượng và chất lượng tổ chức tiếp xúc cử tri còn rất khác biệt giữa các địa phương, có nơi vài chục, có nơi lên đến hàng ngàn cuộc trong 10 năm qua.
“Liệu có phải do tiêu chí thống kê khác nhau hay không? Thực tiễn tiếp xúc cử tri cũng rất khác nhau, có tỉnh đi theo nhóm khắp các huyện. ĐB vị trí công tác thấp có khi chỉ ngồi nghe suốt lượt”, ông nói. Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, cần nghiên cứu để quy định hình thức tổ chức phù hợp, thực chất nhất.
“Ở đây cũng mới thống kê tiếp xúc cử tri của ĐBQH, chưa xem xét việc tiếp xúc cử tri của HĐND, cũng rất sinh động và hiệu quả. Nên đánh giá, đưa vào để xây dựng một nghị quyết chung về tiếp xúc cử tri”, Phó Chủ tịch Nguyễn Khắc Định phát biểu.