Shinzo Abe, người dự kiến sẽ chuyển giao quyền lực vào 16-09, đã mang lại sự ổn định trong khoảng thời gian 8 năm chứng kiến ông trở thành thủ tướng tại vị lâu nhất của Nhật Bản. Thách thức bây giờ là cho người kế nhiệm là ông Yoshihide Suga tiếp tục cuộc chạy đua đó.
Tobias Harris, một nhà phân tích của công ty tư vấn Teneo Intelligence và là tác giả của cuốn tiểu sử mới về ông Abe, cho biết: “Nếu ai có cơ hội phá bỏ ‘lời nguyền’ thì đó chính là Suga. Khả năng kiểm soát bộ máy hành chính, các mối quan hệ của ông ấy với liên minh cầm quyền và mong muốn của công chúng để tránh quay trở lại cánh cửa quay vòng, tất cả cho thấy ông ấy có thể có vị trí tốt để giành được nhiệm kỳ cho riêng mình vào năm tới và nắm giữ quyền lực trong vài năm.”
Ông Suga, 71 tuổi, ban đầu sẽ phục vụ trong năm còn lại của nhiệm kỳ ông Abe tại vị, mặc dù một số thành viên trong đảng đã đưa ra triển vọng rằng ông có thể sớm kêu gọi một cuộc bầu cử để có được một nhiệm kỳ mới trong khi phe đối lập vẫn còn yếu.
Bất chấp sự tàn phá nền kinh tế do virus covid-19, ông Suga vẫn thừa hưởng một Nhật Bản tương đối ổn định từ ông Abe. Ông Abe đã từng bước cải thiện mối quan hệ rạn nứt với Trung Quốc, bảo vệ lợi ích quân sự và kinh tế của Nhật Bản sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức và giảm bớt lo lắng trên thị trường tài chính. Các nhà đầu tư có ít phản ứng trước chiến thắng của ông Suga vào 14-09, cho thấy họ không thấy sự rời bỏ con đường của Abenomics.
Việc ông Suga dễ dàng chiến thắng là một dấu hiệu tốt cho khả năng quản lý các phe nhóm LDP (Đảng Dân chủ Tự do) của ông ấy. Đảng đã tập hợp xung quanh ông gần như ngay sau khi ông Abe tuyên bố ý định từ chức các vấn đề sức khỏe vào cuối tháng 8. Thay vì một cuộc chiến căng thẳng, các ông chủ phe đã chọn một hệ thống bầu cử có lợi cho ông Suga, và trong vòng hai ngày đã xếp hàng đủ sự ủng hộ để ông ấy giành chiến thắng.
Trong khi ông Suga không có phe phái chính thức của riêng mình, ông ấy đã trau dồi kỹ năng của mình như một người sửa chữa phòng sau trong thời gian giữ chức vụ Chánh văn phòng nội các tại Nhật Bản. Các liên minh mạnh mẽ của ông với những người như Toshihiro Nikai, một nhà lãnh đạo phe có ảnh hưởng cũng như tổng thư ký LDP, đã củng cố chiến thắng của ông vào 14-09.
Tờ Nikkei đưa tin, trong một dấu hiệu duy trì sự ổn định, Bộ trưởng Tài chính Taro Aso, một ông chủ của phe ủng hộ ông Suga, sẽ giữ chức vụ nội các của mình trong chính phủ mới. Bộ trưởng Ngoại giao Toshimitsu Motegi cũng sẽ giữ chức vụ của mình khi nội các mới được công bố vào 16-09, đài truyền hình NTV cho biết.
Kyodo đưa tin rằng ông Suga sẽ giữ ông Nikai làm tổng thư ký LDP trong khi chỉ định cựu bộ trưởng giáo dục Hakubun Shimomura làm giám đốc chính sách. Ông Suga cũng có kế hoạch bổ nhiệm Tsutomu Sato, cựu bộ trưởng nội vụ và truyền thông, làm chủ tịch Hội đồng chung trong khi vẫn giữ Hiroshi Moriyama làm người đứng đầu Ủy ban các vấn đề về chế độ ăn uống, các nguồn tin của đảng cho biết. Seiko Noda, một nhà lập pháp nữ không có liên kết, dự kiến sẽ được bổ nhiệm làm tổng thư ký quyền điều hành của đảng.
Ông Suga cũng có những lợi thế nhất định so với những người tiền nhiệm của ông Abe, những người nhanh chóng mất đi sự ủng hộ của công chúng do những vấp váp hoặc bê bối về chính sách. Trong 50 năm trước khi ông Abe nắm giữ kỷ lục, trung bình cứ hai năm, Nhật Bản lại có một thủ tướng mới.
Đầu tiên, ông Suga được may mắn với một phe đối lập mà phần lớn không tạo ra mối đe dọa về sự ủng hộ của cử tri trong 8 năm qua.
Yu Uchiyama, giáo sư tại Đại học Tokyo, cho biết: “Tôi không nghĩ rằng khả năng cao sẽ có sự thay đổi nhanh chóng của các thủ tướng. Những lý do tại sao điều đó xảy ra trước đây là do vị thế yếu trong đảng tạo điều kiện cho các phe phái quyền lực lật đổ thủ tướng, hoặc 'quốc hội xoắn' cản trở việc quản lý.”
Tuy nhiên, những trở ngại đã vấp phải các nhà lãnh đạo khác đang góp mặt trên con đường của ông Suga, bao gồm một vụ bê bối tài chính chiến dịch và bị bắt vì hối lộ liên quan đến việc mở các khu nghỉ dưỡng sòng bạc ở Nhật Bản. Ông Suga không bị liên quan trực tiếp đến bất kỳ vấn đề nào trong số này.
Nhà lãnh đạo mới cũng sẽ phụ trách một nền kinh tế chứng kiến sự suy giảm lớn nhất được ghi nhận trong quý từ tháng 4 đến tháng 6 trong khi việc xử lý đại dịch của nội các thường bị chỉ trích.
Một điểm đáng chú ý là kỹ năng chọn thời gian của ông Suga - một yếu tố đã giúp ông Abe nắm quyền lâu như vậy. Vào năm 2017, ông Suga và ông Abe đã cắt bỏ cuộc đấu thầu cho công việc hàng đầu của Thống đốc Tokyo Yuriko Koike bằng cách kêu gọi một cuộc bầu cử nhanh trước khi nhóm mới của bà được chuẩn bị.
Ông Suga cho biết ông không nghĩ rằng đất nước đang ở trong tình trạng để kêu gọi một cuộc bầu cử ngay bây giờ, nhưng điều đó có thể thay đổi khi làn sóng Covid-19 thứ hai biến mất. Tokyo đã tổ chức một cuộc bầu cử thống đốc vào tháng 7.
Với việc LDP gần như đảm bảo chiến thắng bất cứ khi nào cuộc bỏ phiếu được tổ chức, ông Suga có thể tham gia cuộc bầu cử lãnh đạo đảng năm 2021 với một lợi thế lớn với tư cách là thủ tướng đương nhiệm, mở đường cho một nhiệm kỳ khác ở vị trí cao nhất - và giữ chặt cánh cửa xoay vòng.
“Một chính quyền lâu dài mang lại cho bạn nhiều ảnh hưởng hơn trong cộng đồng quốc tế,” và Nhật Bản cũng đã học được những điều đó từ quan điểm kinh tế, nhà lập pháp LDP Shigeharu Aoyama, người nhận thấy ông Suga sẽ ở lại ít nhất ba năm.
"Tôi không nghĩ rằng chúng ta sẽ trở lại thời mà chúng ta có một thủ tướng mới hàng năm."
