Không ai làm kinh doanh lại có muốn “đầu tư để lỗ” nhưng sự thật ấy lại đang đe dọa không ít website mua chung tại Việt Nam.
Bỏ cuộc chơi
![]() |
Một quảng cáo mua chung của Zingdeal. |
Tin Zingdeal (thuộc CTCP VNG) tuyên bố ngưng hoạt động đã khiến nhiều người ngỡ ngàng. Sao Zingdeal lại sớm bỏ “cuộc chơi”?
Trả lời câu hỏi này, phía VNG chỉ cho biết website ngưng hoạt động không phải do lỗ mà vì VNG muốn tập trung vào chiến lược cốt lõi là thương mại điện tử và nền tảng người dùng, không đầu tư dàn trải vào các sản phẩm đòi hỏi nhiều về nhân lực và marketing.
Nhưng có thực Zingdeal không lỗ? Theo phân tích của nhiều chuyên gia, Zingdeal có nhiều lợi thế trong cạnh tranh với các đối thủ khác bởi website này là một trong những thành viên của “gia đình” VNG bao gồm mạng xã hội Zing Me, trang tin tức Zing News, trang âm nhạc Zing Mp3 và các trang trò chơi trực tuyến với doanh thu hàng ngàn tỷ đồng mỗi năm.
Trong khi đó, mô hình mua chung đang được đánh giá là một miếng ăn ngon nên có cả trăm website đang khai thác. Zingdeal không lỗ tức có thể hòa hoặc lời. Nhưng trong cả 2 trường hợp này việc sớm bỏ cuộc chơi có vẻ không hợp lý.
Tất nhiên, việc một mình website này bỏ cuộc cũng chưa làm nên chuyện cho cả một mô hình đang nở rộ tại Việt Nam.
Ông David Trần, Giám đốc điều hành công ty Nhommua.com, cho biết hiện công ty đang rót vốn mạnh vào website này (mới nhất là khoản đầu tư gây xôn xao giới công nghệ thông tin lên tới 60 triệu USD từ các quỹ đầu tư nước ngoài) chứ chưa tính đến việc hoàn vốn hay thu lời, vì có thể phải mất vài năm nữa mới đến ngưỡng hòa vốn. Điều này minh chứng một thực tế rằng không ít website đang chấp nhận đầu tư để lỗ.
Tuy nhiên có những website đang hòa vốn, thậm chí bắt đầu có lời từ mô hình này. Điển hình là muachung.vn. Lý do trước hết vì muachung thuộc VC Corp sở hữu mạng lưới website rộng khắp nên tiết kiệm được khá nhiều chi phí marketing. Thêm vào đó, với hệ thống thanh toán điện tử phát triển, website này cũng giảm được chi phí nhân lực giao hàng.
Về chuyện sàng lọc và thị phần, ông David Trần nhận định thị trường mua chung của Việt Nam sẽ giống như thế giới, phải có sự sàng lọc và cuối cùng có thể chỉ còn vài website. Có lẽ nhận định này hoàn toàn có cơ sở. Hiện phần lớn thị phần đang nằm trong tay 4 website là nhommua.com, muachung.vn, cungmua.com và hotdeal.vn. Nhưng theo một nguồn tin thì giữa các “ông lớn” này sẽ sớm có một cuộc thôn tính lẫn nhau.
Thực tế, mô hình mua chung của Việt Nam đi theo mô hình của thế giới và việc không ít website đang đầu tư để lỗ cũng không quá ngạc nhiên bởi ngay chính ông lớn Groupon và đối thủ nặng ký nhất là Living Social cũng đang điêu đứng vì những khoản lỗ không nhỏ.
Groupon đang lỗ
Nhiều người đã từng xem Groupon như một ông vua trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ mua chung và khuyến mại khi website này mang về những con số doanh thu ấn tượng. Giới đầu tư từng “phát sốt” khi đại gia này tuyên bố chuẩn bị IPO. Có nhiều con số đẹp được hãng công bố: số lượng đăng ký đạt 83,1 triệu người trong quý I-2011 từ mức 3,4 triệu cách đó 1 năm, số giao dịch tăng đến 28,1 triệu từ mức 1,8 triệu.
Lãi gộp của công ty (phần còn lại sau khi đã ăn chia với các nhà kinh doanh hàng hóa/dịch vụ) tăng đạt 270 triệu USD trong quý I-2011 từ mức 20 triệu USD cùng kỳ năm 2010. Groupon hiện cung cấp phiếu giảm giá tại hơn 500 thị trường trên thế giới, so với 260 của LivingSocial.com (Hoa Kỳ), đối thủ lớn nhất của Groupon.
Thế nhưng, mới đây nhất công ty đã chính thức công bố thua lỗ trong quý IV-2011 với khoảng 9,8 triệu USD. Nguyên nhân chính được Groupon đưa ra là do thuế tăng. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng chính tham vọng bành trướng của Groupon đang khiến hãng này chịu những khoản chi phí khổng lổ.
Hiện hãng này đã có mặt tại 47 quốc gia trên toàn thế giới, mới đây lại mở trụ sở mới tại Thụy Sĩ và phải đóng tổng cộng 34,8 triệu USD tiền thuế. Số lượng người dùng sản phẩm của Groupon trong 12 tháng qua tăng 20%/quý, lên mức trên 33 triệu người tính đến thời điểm cuối tháng 12-2011.
Tuy vậy, doanh thu từ người dùng không đủ bù lại chi phí marketing đang tăng quá nhanh. Đó là lý do cuối năm 2011 hãng đã phải lên kế hoạch cắt giảm chi phí quảng cáo trực tuyến.
Có vẻ như những con số đẹp mà hãng đưa ra trước đây đã không còn sức thuyết phục. Groupon đang đi vào con đường tăng trưởng, mở rộng thị phần nhanh nhưng lợi nhuận thực tế lại ngược chiều.
Và cũng chẳng ai dám khẳng định liệu mô hình này về lâu dài có bền vững hay không, khi câu chuyện sinh lời của hãng còn đang quá bấp bênh.