Ông Torrent và khoảng 200 quân từ Pháp, Bỉ và Hà Lan hiện đang bận rộn san lấp một đỉnh đồi ở vùng Transylvania thuộc Romania. Ông Torrent, người chỉ huy lực lượng đặc nhiệm kỹ sư, cho biết từ căn cứ gần Cincu, cách Bucharest khoảng 260km về phía bắc bằng đường bộ. “Đó là một dấu hiệu của sự đoàn kết. Một liên minh cần phải hữu hình”.
Khi các cường quốc phương Tây chạy đua để đối đầu với mối đe dọa từ tổng thống Vladimir Putin, cuộc chiến của Nga với nước láng giềng đã trả lời một câu hỏi cơ bản mà các quốc gia Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương đã đặt ra trong nhiều năm: liệu các thành viên lâu năm hơn như Mỹ, Pháp và Đức có chiến đấu vì những người ít giàu hơn hay không nếu các đồng minh cộng sản cũ bị tấn công.
Nhưng nó đã làm dấy lên những vấn đề khác, bao gồm cả việc liệu liên minh có làm đủ để ngăn chặn chủ nghĩa bành trướng của Nga sau nhiều năm không đầu tư và phớt lờ những lời cảnh báo hay không, và liệu nỗ lực củng cố khu vực Biển Đen trước đây có nên đã xảy ra từ lâu hay không.
Sáu tháng sau xung đột Ukraine, NATO tập trung chắc chắn vào việc làm thế nào để ngăn chặn Nga ở góc đông nam của châu Âu và ngăn chặn một trong những khu vực nghèo nhất của lục địa này trở thành vùng đất yếu kém về an ninh.
Phương pháp tiếp cận "dây ba chân"
Biển Đen phân chia châu Âu với châu Á và được bao quanh bởi Nga, Ukraine, Romania, Bulgaria, Türkiye và Georgia. Đây là tuyến đường thương mại quan trọng đối với các sản phẩm nông nghiệp từ Ukraine và Nga và liên kết với Biển Địa Trung Hải qua eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo Matthew Orr, một nhà phân tích an ninh tại Stratfor, Moscow đã ưu tiên khu vực Đông Nam châu Âu. Việc xây dựng nó ở đó “cho thấy người Nga quan tâm đến khu vực này đến mức nào, họ muốn có một dấu chân quân sự mạnh mẽ ở đó - điều mà Nato phải đáp ứng”.
Trong nhiều năm, các nhà lãnh đạo Đông Âu đã cảnh báo rằng mối đe dọa từ Nga đang hình thành sau khi Moscow tấn công Gruzia vào năm 2008. Sau đó, vào năm 2014, xảy ra chiến tranh ở khu vực Donbas, miền đông Ukraine và Crimea.
Trong thời gian đó, Điện Kremlin củng cố khả năng quân sự của mình ở Biển Đen, chuyển lực lượng trên bộ, tăng cường phòng không và hiện đại hóa hạm đội trên biển khi nước này tăng cường hoạt động ở các vùng chiến sự bao gồm Libya và Syria, nơi có căn cứ hải quân.
Iulia Joja, giám đốc chương trình Biển Đen của Viện nghiên cứu Trung Đông có trụ sở tại Washington, cho biết: “Bản thân Biển Đen là cánh cổng dẫn đến nước ấm của Nga, đặc biệt là Địa Trung Hải. Đó là cửa ngõ của Nga để thể hiện sức mạnh và lực lượng vào Trung Đông, vào châu Phi và hơn thế nữa”.
Chỉ vài tuần sau 24-2, liên minh đã đồng ý tại một hội nghị thượng đỉnh ở Brussels để thành lập bốn nhóm chiến đấu mới cho Romania, Bulgaria, Hungary và Slovakia, để bổ sung cho bốn nhóm mà họ đã triển khai tới Ba Lan và các nước Baltic như một phần của Phương pháp tiếp cận "dây ba chân".
Sẵn sàng tiếp trận…
Romania, quốc gia gần 19 triệu dân có đường biên giới dài gần 640km với Ukraine, đã từng tiếp nhận khoảng 1.000 binh lính NATO chủ yếu là Mỹ, với căn cứ Biển Đen tại Mihail Kogalniceanu đóng vai trò là điểm trung chuyển cho các khu vực xung đột ở Trung Đông.
Sau cuộc xung đột vào Ukraine, các đồng minh của NATO đã tăng cường đáng kể sự hiện diện của họ tại các biên giới phía đông của liên minh, triển khai thêm quân đội, máy bay phản lực và tàu.
Kế hoạch bây giờ là tạo ra các đơn vị đồn trú ở các bang còn lại của Nato ở biên giới, nơi các đơn vị mới của lực lượng quốc tế bao gồm khoảng 1.000 quân sẽ được luân chuyển thường xuyên.
Sự hiện diện bổ sung đó là điều mà các nước Baltic và Ba Lan đã ủng hộ trong nhiều năm. Nga đã đe dọa sẽ đáp trả, mặc dù chưa có bất kỳ hành động cụ thể nào.
Đại tá Flavien Garrigou Grandchamp, đại diện cấp cao của Pháp tại Romania, cho biết bằng cách tạo mối quan hệ với quân đội nước sở tại và định vị trước vũ khí, đạn dược và thiết bị hạng nặng, những lực lượng đó có thể được nhân lên với quy mô một lữ đoàn 5.000 người.
Hàng trăm nghìn quân đồng minh hiện đang ở trạng thái sẵn sàng cao độ, với việc được thiết lập để trở nên chính thức hơn dưới sự chỉ huy của Nato như một phần của cuộc đại tu đối với hệ thống phòng thủ của liên minh đã được các nhà lãnh đạo ở Madrid đồng ý vào tháng 7.
Trong khi hầu hết các quan chức nghi ngờ rằng Nga sẽ tấn công trực tiếp một thành viên NATO, liên minh hiện có kế hoạch giữ quân đội quốc tế dàn trận trên biên giới của mình trong "nhiều năm để đảm bảo rằng tình hình đã ổn định", ông Garrigou Grandchamp nói.
Điều đó sẽ đòi hỏi đầu tư, vốn đang thiếu rất nhiều ở Romania và nước láng giềng phía nam Bulgaria.
Các nước cộng sản cũ đã gia nhập Nato vào năm 2004, ba năm trước khi trở thành thành viên của Liên minh châu Âu. Họ vẫn đang cố gắng thu hẹp khoảng cách giàu nghèo với các đối tác giàu có hơn của họ, điều này đang cản trở nỗ lực về mọi thứ, từ nơi trú ẩn cho người tị nạn đến giúp Ukraine xuất khẩu ngũ cốc.
Thủ tướng Romania Nicolae Ciuca nói trong một cuộc phỏng vấn ngày 2-8: “Không chỉ là về quốc phòng, mà còn là về an ninh lương thực. Vì vậy, tất cả những quyết định này được thực hiện để tăng khả năng răn đe và phòng thủ dọc theo toàn bộ sườn phía đông đều rất đáng hoan nghênh".
Một lĩnh vực đầu tư khác, đáng kể hơn là xây dựng quân đội Romania. Hầu hết các thành viên Nato từ lâu đã không hoàn thành mục tiêu của liên minh là chi ít nhất 2% tổng sản phẩm quốc nội cho quốc phòng.
Nhưng Romania đã đạt được mục tiêu đó kể từ năm 2015 và sẽ tăng lên 2,5% vào năm tới khi nước này chuẩn bị tung ra tàu sân bay bọc thép, máy bay chiến đấu đến xe tăng và tàu ngầm.
Tổng cộng, hóa đơn mua sắm quân sự sẽ lên tới ít nhất 12 tỷ EUR. Hạng mục lớn nhất cho đến nay là tổ hợp tên lửa phòng không Patriot trị giá 4 tỷ EUR sẽ đi vào hoạt động trong năm nay.
Căn cứ do Pháp dẫn đầu tại Cincu cũng sẽ hoạt động hết công suất vào cuối năm theo kế hoạch.
